Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamDirk Witte
Volledige naamDirk Hermanus Witte
Geboortedatum30 juni 1885
Geboorteplaats Zaandam
Overlijdensdatum1 november 1932
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepDichter, Componist
DisciplineKleinkunst
TrefwoordenLiederen
Externe databases:
DBNL
VIAF

Dirk Witte (1885-1932) was componist en tekstdichter van cabaretliedjes, die behalve door hemzelf ook door talloze collega's werden uitgevoerd en nog steeds grote bekendheid genieten.

Dirk Witte werd geboren als zoon van schoolhoofd Jac. Witte en de onderwijzeres Trijntje Koning. Hij kreeg pianoles en schreef al op jonge leeftijd zijn eigen teksten en muziek, onder meer voor de lokale zangvereniging, zoals M'n Eerste (ook wel `t Meisje van de Zangvereniging). Veel van zijn liedjes bevatten autobiografische elementen. Hoewel hij menigmaal optrad als zanger-pianist, bleef hij van beroep houthandelaar (tot 1918 werkte hij bij N.V. Houthandel v/h William Pont in Zaandam). Het was Jean Louis Pisuisse die hem als auteur in 1914 introduceerde in zijn cabaret. Er begon een langdurige samenwerking tussen beiden. Sommige van zijn teksten deden veel stof opwaaien, zoals het lied "De Peren" (1915) over marketentster "Jopie", een meisje dat peren verkocht aan soldaten, maar ook verder zo goed met hen op kon schieten dat zij aan het eind bleef zitten met "de gebakken peren van het hele bataljon". Deze verwijzing naar promiscuïteit en ongewenst en ongehuwd moederschap zorgde in 1915 voor een klein schandaal. Toen Pisuisse het op een 1 mei bijeenkomst van de SDAP zong waren er boze reacties. De KRO verbood het lied nog in 1964.

Dirk Witte trouwde in 1917 met Doralize Johanna Hendrika Looman, met wie hij een dochter en een zoon zou krijgen, Doralize en Jacob.

Ook vertaalde hij toneelstukken als De zeven sleutels van Baldpate van George M. Cohan. In de periode na 1918 werkte Witte een korte tijd als beroepsartiest, maar combineerde zijn optredens later met een maatschappelijke carrière. Wellicht dat de moeite die hij had met het reproduceren van zijn eigen teksten en muziek -hij had steevast spiekbriefjes op zijn piano staan- hem te veel parten speelde voor een leven als beroepsartiest. Hij werkte onder meer voor de Holland Zuid-Amerikaansche Handelsmaatschappij, en als directeur voor de Nederlandse Mijnhouthandel. Hij overleed in op 47-jarige leeftijd aan een hartaanval tijdens een autorit, waarbij hij met zijn auto in de Weespertrekvaart bij Diemen terechtkwam.

In Utrecht is een laan naar Witte genoemd.


Dirk Witte heeft bijgedragen aan 15 productie(s).

Dirk Witte heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Dirk Witte heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
De firma Adam en Eva Bewerking De Speeldoos 1927/1928 1 februari 1928 Constant van Kerckhoven jr.
De zeven sleutels van Baldpate Bewerking De Speeldoos 1928/1929 4 september 1928 Constant van Kerckhoven jr.
De zeven sleutels van Baldpate Vertaling Comoedia 1923/1924 17 maart 1924 Constant van Kerckhoven jr.
De zeven sleutels van Baldpate Vertaling Comoedia 1923/1924 27 maart 1924 Constant van Kerckhoven jr.
De zeven sleutels van Baldpate Vertaling Vereenigd Tooneel 1924/1925 9 september 1924 Constant van Kerckhoven jr.
De zevensleutels van Baldpate Vertaling De Speeldoos 1928/1929 1 september 1928 Constant van Kerckhoven jr.
Zonder titel Auteur (schrijver libretto, scenario) Cabaret Chiel de Boer 1948/1949 1 april 1949
Even iets anders Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Sophie Stein 1951/1952 16 juli 1952
De watergeus vaart Uitvoerende Cabaret van Radio Oranje 1941/1942 1 november 1941
Het Romantisch Interbellum of de roepstem van ’n Lederhose Liedteksten Theatergroep De Gebroeders Flint 2014/2015 28 maart 2015 Wim Meuwissen
Morgenster Muziek Jasperina de Jong 1994/1995 27 januari 1995 Berend Boudewijn
Klarenbeek en Verbrugge Muziek Brigitte van Gool Producties & Management 2002/2003 30 oktober 2002 Ruut Weissman
Heb dank, o majesteit Muziek Theatergroep De Gebroeders Flint 2004/2005 27 april 2005 Eva Bauknecht
'n Pikketanissie Muziek Theatergroep De Gebroeders Flint 2005/2006 26 april 2006 Eva Bauknecht
Asterdorp - Het godvergeten Noord Muziek M-Lab 2011/2012 25 oktober 2011 Caitlin van der Maas
Het Romantisch Interbellum of de roepstem van ’n Lederhose Muziek Theatergroep De Gebroeders Flint 2014/2015 28 maart 2015 Wim Meuwissen


Dirk Witte op de Jukebox

Luister HIER naar Mens, durf te leven van Dirk Witte op de jukebox.

Bekende liedjes

  • "M'n eerste" (Het meisje van de zangvereniging) (1914)
  • "Aspirine" (1915)
  • "De Peren" (1915)
  • "'t Portretje" (1915)
  • "Mens, durf te leven" (1917)
  • "Het Wijnglas" (1918)
  • "Nocturne" (1919)

Literatuur

  • Kamp van de, J.E., Mens, durf te leven!, Amsterdam 1978
  • Jacques Klöters (samenst.), Zo de ouden zongen: de mooiste levensliedjes met bladmuziek, 2006: 134-137
  • Visser, Edmond, Het Nederlandsche cabaret: met drie-en-dertig portretten, 1920: 113-117

Externe links

Bronnen