Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


De vrek - Molière

(Aantal:0)
Devrek.jpg

TitelDe vrek
AuteurMolière
DisciplineToneel
Gepubliceerd op9 september 1686
Wereldpremière op9 september 1686
Wereldpremière teParijs
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

De Vrek is een karakterkomedie in vijf bedrijven. Hierin toont Molière de tragische gevolgen van gierigheid in een stuk vol intriges en lachwekkende voorvallen.

Harpagon, een hebzuchtige weduwenaar, heeft een kistje met tienduizend goudstukken in zijn tuin verborgen en is doodsbenauwd dat iemand dit ontdekt. Zijn twee kinderen hebben trouwplannen: Elise is verliefd op de Napolitaanse edelman Valère, die in dienst bij haar vader is, terwijl Cléante met het arme weesmeisje Mariane wil trouwen. Harpagon heeft echter andere plannen. Hij wil zelf met Mariane trouwen, zijn zoon aan een rijke weduwe uithuwelijken en Elise aan de oude, bemiddelde Anselme koppelen die geen bruidsschat eist.

Om haast te maken, organiseert Harpagon een diner ter gelegenheid van de ondertekening van de huwelijksakte tussen Elise en Anselme. Om dit zo goedkoop mogelijk te houden, moeten de knechten de wijn met water aanlengen. Ook Mariane is aanwezig, zo kan zij alvast met Harpagon kennismaken. Zij walgt echter van hem en ziet in Cléante de man van haar dromen. Harpagon betrapt het stel wanneer Cléante de hand van Mariane kust. Hij ontsteekt in woede en zet Cléante het huis uit, waarop deze besluit de geldkist te stelen.

De kok wijst Valère aan als schuldige, die op zijn beurt zijn gevoelens voor Elise bekent, waarna ook nog eens blijkt dat Valère en Mariane kinderen van Anselme zijn. Hij dacht dat ze bij een schipbreuk verdronken waren. Cléante belooft zijn vader de goudstukken terug te geven op voorwaarde dat hij met Mariane mag trouwen. Hij krijgt toestemming, evenals Elise en Valère, op voorwaarde dat Anselme de kosten voor beide huwelijken op zich neemt. En zo blijft Harpagon alleen achter met zijn goudkist.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Regisseur Premièrelocatie
De vrek Amsterdam Stadsschouwburg 1829/1830 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
De vrek Gezelschap Rosenveldt 1842/1843 Fransche Schouwburg aan de Erwtenmarkt, Amsterdam
De vrek Tooneelgezelschap Boas & Judels 1856/1857 Salon des Variétés, Amstelstraat, Amsterdam
De vrek Gezelschap J. Ed de Vries 1860/1861 Utrechtsche Schouwburg, Utrecht
De vrek Albregt & Van Ollefen 1867/1868 Lokaal De Vereeniging, 's-Gravenhage
De vrek (L'avare) Gezelschap Tjasink 1870/1871 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
De vrek Albregt & Van Ollefen 1872/1873 Rotterdamsche Schouwburg (1774-1887), Rotterdam
De vrek Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1878/1879 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
De vrek (L'avare) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1897/1898 Louis Chrispijn sr. Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De vrek Gezelschap van Tivoli Schouwburg 1898/1899
De vrek Het Schouwtooneel 1927/1928 Jan Musch Utrechtsche Schouwburg, Utrecht
De vrek (L'avare) Nederlands-Oost Indië Tournée Jan Musch 1928/1929 Jan Musch Op locatie
De vrek Gezelschap Jan Musch 1936/1937 Jan Musch Rika Hopper Theater, Amsterdam
De vrek Stichting Rotterdams Toneel 1950/1951 Lucien Arnaud Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
De vrek Stichting Nederlands Impresariaat 1952/1953 Jan Musch Schouwburg, Heerenveen
L'avare Holland Festival 1955/1956 Jean Vilar Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
De vrek Toneelgroep Puck 1958/1959 Cas Baas Nieuwe De la Mar Theater, Amsterdam
De vrek Gezelschap Albert Gerlach 1959/1960 Albert Gerlach
L'avare Les Réalisations Theatrales 1964/1965 Georges Vitaly
De vrek De Nederlandse Comedie 1967/1968 Erik Vos Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
L'avare Les Galas Karsenty-Herbert 1970/1971 Fernand Ledoux Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De vrek Koninklijke Nederlandse Schouwburg 1972/1973 Walter Tillemans Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
De vrek Toneelgroep De Appel 1983/1984 Erik Vos Appeltheater, 's-Gravenhage
De vrek Theaterschool 1986/1987 Matthias de Koning Shaffy, Amsterdam
De vrek NTGent 1988/1989 Dirk Tanghe Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De vrek Rotterdams centrum voor theater 1988/1989 Roland Jurriëns Theater Lantaren / Venster, Rotterdam
L'avare Les Déménageurs Associés 1999/2000 Theater De Kolk, Assen
De vrek Het Nationale Toneel 2001/2002 Karst Woudstra Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De vrek Tàbola Rassa Theatre 2010/2011 Schouwburg Ogterop, Meppel
De vrek Toneelgroep Amsterdam 2011/2012 Ivo van Hove Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De vrek Van Engelenburg Theaterproducties 2014/2015 Hans van Hechten, Ivar van Urk Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)


Bronnen