Wim Sonneveld: Repertoire - Televisie

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Wim Sonneveld, 1955. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Wim Sonneveld:

Televisie

Wim Sonneveld was regelmatig op televisie te zien. Enkele van zijn shows werden voor televisie geregistreerd, maar hij presenteerde bijvoorbeeld ook het Grand Gala du Disque en was te gast bij Mies Bouwman in haar programma Mies en Scène. Zelf interviewde hij in 1957 sexbom Jayne Mansfield voor de VARA-televisie. Sonneveld verscheen niet alleen op de Nederlandse buis, hij was ook te zien bij de BBC, op Curaçao en zelfs op de Japanse televisie. Hieronder vindt u een selectie van zijn televisieoptredens.

Foto's

Wim Sonneveld interviewt Jayne Mansfield voor de Nederlandse televisie, 1957. Fotograaf onbekend. Collectie TIN. Wim Sonneveld te gast bij Mies Bouwman in het tv-programma Mies-en-scène, 1966. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Selectie televisieoptredens Wim Sonneveld

  • 30 augustus 1956: Samen met zijn vriend Friso Wiegersma vertrekt Wim Sonneveld in het voorjaar van 1956 naar Hollywood. Terwijl hij enkele kleine rollen in films speelt, krijgt hij in de zomer van 1956 de hoofdrol in een Amerikaans televisiedrama van NBC. De werktitel is Portrait of a Spy, maar op 30 augustus wordt het stuk als The Pink Hippopotamus uitgezonden als matineevoorstelling. Het is een thriller gebaseerd op een waar gebeurd verhaal dat zich afspeelt onder vluchtelingen van achter het IJzeren Gordijn. Door het uitbreken van de Hongaarse opstand in oktober 1956 wordt The Pink Hippopotamus actueler dan ooit. NBC besluit de film daarom nog een keer uit te zenden. Eén van de vele toeschouwers is een directeur van de Metro-Goldwyn-Mayer-studio's, die Sonneveld uitnodigt op 19 oktober 1956 te komen auditeren voor de film Silk Stockings.
  • 31 oktober 1956: The adventures of Hiram Holliday. Dit is een Amerikaanse televisieserie rond Hiram Holliday, gespeeld door Wally Cox. Omdat hij zijn baas van een aanklacht wegens laster weet te redden, stuurt de uitgever hem op een reis rond de wereld. Een reporter reist mee om Hiram's belevenissen vast te leggen. In de vijfde aflevering van het eerste seizoen van de serie krijgt Wim Sonneveld een bijrolletje in de aflevering Sea Cucumber waarin buitenlandse geheim agenten ervan overtuigd zijn dat Hiram's zoektocht naar een zeekomkommer een dekmantel voor spionage is. Sonneveld speelt de rol van een Duitse spion, die naar eigen zeggen 'niks mocht zeggen'. Hij verdiende er 100 dollar mee.
  • 14 oktober 1957: Interview met Jayne Mansfield. In oktober 1957 bezoekt de Amerikaanse actrice Jayne Mansfield Nederland ter promotie van haar nieuwste film 'Oooh, kus me zo'. Haar bezoek werd als zeer schokkend ervaren in het calvinistische Nederland. Zodra een camera zich op haar richtte, wierp Mansfield ongeneerd haar weelderige borsten en platinablonde lokken naar voren en stelde haar lichaam tentoon. Wim Sonneveld interviewt haar in het VARA actualiteitenprogramma 'Mensen, dingen nu!'
  • 5 april 1958: The world our stage: Hit the headlines. Wanneer BBC-producer Francis Essex in Amsterdam is om een Eurovisie-uitzending voor te bereiden, bezoekt hij op de bonnefooi een voorstelling van Sonnevelds A la carte. Hij is gecharmeerd van Wim Sonneveld en haalt hem voor enkele televisieproducties naar Engeland. Op 5 april 1958 wordt Sonneveld bij de BBC geïntroduceerd in The world our stage, een regelmatig terugkerende zaterdagavondshow waarin buitenlanders een gastrol vervullen naast Engelse artiesten. In de 90 minuten durende revue Hit the headlines, als onderdeel van The world our stage, is Sonneveld, naast hoofdrolspelers Terry Thomas en Dickie Valentine, te zien in de rol van cabaretartiest. Op 3 mei 1958 treedt Wim Sonneveld opnieuw in The world our stage aan, nu naast Peter Sellers en Jimmy Logan. In vergelijking met zijn vorige optreden wordt het aantal televisieminuten verdubbeld; twintig van de zestig minuten zendtijd worden voor Sonneveld ingeruimd. De entertainer is onder meer te zien in een vertaling van het lied ‘Daar is de orgelman’. Het draaiorgel 'De Drie Pruiken', van de firma Perlee, begeleidt hem hierbij. Zo klonk 'Daar is de orgelman' in het Engels: "Little Dutch organ man, Little Dutch organ man, won't you play, play, play a tune for me? Playing your music sweet, playing down ev'ry street, by the Zuyder, Zuyder, Zuyder Sea". Een dag voor deze uitzending heeft Sonneveld de Engelse televisiekijkers al vertrouwd mogen maken met de geheimen van het draaiorgel. ‘Holland’s most famous comedian shows an unusual musical instrument and explains how it works to Alex Macintosh’, staat in de programmabladen te lezen.
  • najaar 1958: Variety Parade en Riverside One. Na zijn optredens in het programma The world our stage wordt Sonneveld opnieuw uitgenodigd door de BBC. In het najaar van 1958 is hij de spreekstalmeester in het showprogramma Variety Parade. In diezelfde tijd verleent Sonneveld ook zijn medewerking aan een nieuw BBC-programma Riverside One.
  • 4 december 1958: Vlooienspel. Op 4 december 1958 zendt de KRO Vlooienspel uit. Het televisiespel met liedjes, van auteur Guus Vleugel en componist Harry Bannink kent twee regisseurs: Wim Bary verzorgt de spelregie en Wim Sonneveld regisseert de liedjes. De acteursgroep bestaat uit: Mimi Boesnach, Joop Doderer, Henk Elsink, Rob Milton, Jacco van Renesse enConny Stuart.
  • 25 februari 1959: The Wim Sonneveld Show. De BBC-televisie brengt The Wim Sonneveld Show, waarin naast Sonneveld zelf, ook zijn gasten Joop Doderer, Marianne Hilarides, Jan Hilligers, Johnny Jordaan, Hans van Manen,Albert Mol, Martin Scheepers, Conny Stuart en Ellen Vogel aantreden. Het programma wordt in de studio opgenomen, en aangevuld met eerder opgenomen sketches. Sonneveld wordt aangekondigd als 'the versatile Dutch comedian' en kreeg de gelegenheid om een programma van drie kwartier samen te stellen. Ellen Vogel deed een monoloog uit Saint Joan van Shaw, in het Nederlands en Conny Stuart trad op met De moeder van het grote gezin, wel in een Engelse vertaling. Joop Doderer deed samen met Sonneveld twee sketches en Johnny Jordaan en Jan Hilligers speelden accordeon. Albert Mol speelde een mime-nummer en Marianne Hilarides, Martin Scheepers en Hans van Manen dansten. De reacties in de Britse pers liepen uiteen van 'goedkope show met povere artiesten en fletse grappen' tot 'humor, intimiteit en tempo' en 'intelligente humor en buitengewoon grappige sketches'. De BBC was in elk geval tevreden want Sonneveld kreeg een contract van vier jaar voor drie shows per jaar. Toch is het daar nooit van gekomen. Aan Huub Janssen schreef hij: "Het allerbeste, merk ik nu after all, is een goedlopend programma in Nederland. En aangezien ik toch in Amerika en Engeland allerlei concessies moet doen, dan doe ik ze veel liever in mijn eigen land in mijn eigen theater. Burgerlijk is het overal, artistiek gebeurt er niks en nergens, alles verzwakt, maar in Holland kun je met een echt of quasi-ethiek toch nog artistieke dingen doen en als je programma loopt, veel geld verdienen."
  • 1960: Curacao Televisie. Ter gelegenheid van de oprichting van Curaçao Televisie verzorgt Wim Sonneveld een speciaal optreden.Elly Weller: "Ik woonde in die tijd met mijn man en drie dochters in Julianadorp op Curaçao. Op een middag repeteerde Wim bij ons thuis, in de enige air conditioned ruimte die we hadden, de slaapkamer. Wim was waar ook ter wereld vlug met het gezellig maken en thee zetten, met iets lekkers erbij. Ik heb in de week dat hij op het eiland was meer gesprekken met hem gehad dan ooit in Nederland. Ik had hem nu voor mij alleen. Het bijzondere van Wims optreden was dat hij in het Papiaments zong. Hij had Rudi Plaate gevraagd een lied voor hem te schrijven, waarin hij vertelde zich te verheugen op Curaçao te zijn, omdat hij van het eiland hield. Wim had de tekst op een groot karton uitgeschreven en vroeg mij het als een spiekblad op te houden. Het optreden van Wim heeft, vooral door het lied in het Papiaments, een geweldige indruk gemaakt op de plaatselijke bevolking. De volgende dag werd hij op straat door iedereen aangeklampt onder de uitroep: 'Masha Pabien'. Wim heeft ook nog opgetreden in de openlucht bioscoop voor 1000 mensen. Dat waren Nederlandse employees van Shell. Ik hielp hem, dus ik heb weinig van de voorstelling gezien. Maar mijn man zat wel in de zaal. Hij heeft zo bewogen naar 'Het hondje van Dirkie' zitten luisteren dat hij met zijn sigaret een gaatje brandde in zijn broek."
  • 1 mei 1960: Zomersla en winterpeen vliegen als een schaduw heen. Onder de titel Zomersla en winterpeen vliegen als een schaduw heen brengt Wim Sonneveld bij de VARA een tot onemanshow bewerkte versie van Rim Ram op televisie.
  • september 1961: Grand Gala du Disque. In september 1961 reikt Wim Sonneveld de Edisons uit op het Grand Gala du Disque. De gelauwerde personen en het publiek krijgen een bitse Sonneveld te horen. De gelegenheidspresentator geeft later ruiterlijk toe dat zijn toon veroorzaakt werd doordat zijn toneelgestalte Henry Higgins uit de musical My Fair Lady, waarin hij op dat moment optreedt, bezit van hem had genomen.
  • 5 december 1962: Doe 'ns wat, meneer Sonneveld. In deze show, die voor de KRO-televisie wordt opgenomen in Treslong in Hillegom, wordt Wim Sonneveld terzijde gestaan door een aantal My Fair Lady-collega’s, onder wie Georgette Rejewsky en Jasperina de Jong, die op dat moment de rol van Eliza Doolittle speelt in de musical. Het meeste opzien baart een uitvoering van het aloude ‘Catootje’. Het lied bestormt de hitlijsten en Sonneveld mag er in 1963 een Edison voor in ontvangst nemen. Het programma dankt zijn naam aan de eerste sketch waarin Sonneveld in cognito op een terras zit, wordt herkend en gevraagd 'Doe 'ns wat, meneer Sonneveld.' In mei 1963 volgt een tweede KRO-televisieshow voor Sonneveld, getiteld Blijf in Holland.
  • 12 oktober 1963: Grand Gala du Disque. Wim Sonneveld zit midden in de try-outs van zijn eerste onemanshow als hij een uitnodiging krijgt zijn opwachting te maken op het televisie-evenement van het jaar, het Grand Gala du Disque. Om zijn theatershow te promoten besluit hij het door Michel van der Plas geschreven nummer 'Frater Venantius' voor de camera’s op te voeren. Na de uitzending staat Nederland grotendeels op z’n kop. Wim Sonneveld ontvangt duizenden reacties, waaronder zeer negatieve uit het katholieke Limburg. Wim Sonneveld: "Niemand, zeker ook ik niet, had zoveel reacties verwacht. Duizenden brieven en telegrammen zijn er bij de tv-instanties en bij mij thuis binnengekomen. Terstond de eerste minuten al na de uitzending begon de telefoon- en telegramstroom. Totale balans: 10% ongunstig, 90% lovend. Uit Limburg circa tweeduizend epistels, waaronder de meest vulgaire, vieze woorden en smerigheden op wc-papier. Doch daarvandaan ook talrijke lofuitingen. Over het algemeen kwamen die naderhand, na de publicaties in de pers. Logisch, want zij die het leuk vonden, reageerden pas toen zij boos werden op hen die direct kwaad hun mening hadden gegeven. Vreemd: tijdens de repetities van mijn nieuwe show lachte iedereen zich rot en ook bij de voorstellingen (de voorproeven in de provincie) kreeg het fraterlied een daverend applaus. Maar ja, hoe is dat in Nederland, je hebt onder je gehoor zoveel meningen, opvattingen, principes en geloofsovertuigingen, dat je altijd wel op een zere teen gaat staan. Zijn wij niet het enige land ter wereld waar iedere boerin een eigen uitleg van de bijbel heeft? (...) Maar ik constateer een duidelijk verschil bij het publiek in de zalen waar ik speel voor en na 12 oktober. Die eerste avond, 13 oktober, rees de ganse zaal als één man omhoog en gaf mij een ware ovatie. En men zingt het lied ‘Zeg maar ja tegen het leven’ luidop mee, op bijna religieuze wijze." (geciteerd uit: Elseviers weekblad, 23 november 1963, J.A. Vermeulen)
  • 21 oktober 1966: Te gast bij Mies en scène. In haar programma Mies en scène ontvangt Mies Bouwman Wim Sonneveld in ‘de stoel’. Sonneveld vertrouwt televisiekijkend Nederland toe dat het volgende versje, uitgereikt door de Gemeentelijke Geneeskundige Dienst, vroeger boven zijn bedstee hing: "'s Avonds voor ik slapen ga/Moet ik voor mijn bed gaan staan/Langs mijn neus mijn vinger leggen/En dan tot mij zelve zeggen/Jongen, jongen, opgepast/Slaap vannacht niet al te vast/Word wakker als je wateren moet/Spring uit bed met grote spoed/Het laken blijft dan helder rein/Mama zal tevreden zijn".
  • 24 februari 1968: Gastrol in Ja Zuster Nee Zuster. Wim Sonneveld vraagt Annie Schmidt of hij niet eens een gastrol kan spelen in de populaire televisieserie Ja Zuster Nee Zuster. In het script De Pruiselaars en Wim Sonneveld dat Annie Schmidt schrijft, speelt Sonneveld zichzelf, zijn eigen dubbelganger (Arie Pruiselaar jr.) en diens grootvader (Arie Pruiselaar sr.). Ook krijgt hij vier liedjes te zingen: ‘Met Wim Sonneveld in bad’, ‘De kat van ome Willem’, ‘In een rijtuigje’ en ‘Op de step’. Oud-VARA medewerkster Margot de Boer: "We hadden in totaal twee draaidagen met Sonneveld en veel van die tijd ging zitten in ‘Op de step’. Dat was een moeilijk nummer, omdat Wim er in allerlei gedaantes in te zien was en we niet konden monteren op ampexbanden. Omdat we in tijdnood raakten, vroeg regisseur Henk Barnard om een extra middag. Dat vond Wim geen probleem, dus op de eerstvolgende zondagmiddag maakten wij onze opname af. De volgende dag kreeg ik een telefoontje van Henk. De boel bleek niet opgenomen te zijn, dus ik moest Wim Sonneveld maar even terugvragen. Ik besloot me niet te laten kisten en belde Wim op. Ik vroeg: ‘Zit u of staat u? U zit? Ga dan maar even liggen, want de opname van gisteren is mislukt.’ Mindere goden zouden zonder meer een enorm spektakel gemaakt hebben, maar Wim was meteen zo aardig om me een paar data door te geven waarop hij tijd voor ons had. ‘Maar’, zei hij, ‘eigenlijk zou ik wel iets extra's van de VARA moeten krijgen, hè?’ Dat vond ik niet meer dan redelijk. Hij wilde graag een tegoedbon van f 345,- bij een antiquair te besteden. En die kreeg hij van me. Een tijdje later dreigde het hoofd van mijn afdeling, Guus Rekers, me te ontslaan. Ik had volgens hem met geld gesmeten, door Sonneveld die tegoedbon te geven. Door ingrijpen van de directeur bleef het gelukkig bij een dreigement".
  • 8 maart 1968: Grand Gala du Disque. Samen met Ina van Faassen luistert Wim Sonneveld het Grand Gala du Disque op. Ze spelen een sketch die, speciaal voor deze gelegenheid, door Eli Asser is geschreven. Daarnaast zingt hij een duet met Leen Jongewaard en met Willy Alberti.
  • april 1970: Televisieshow Japan. In het voorjaar van 1970 maken Wim Sonneveld en Ruud Bos een tournee langs Hollandse Clubs in het Verre Oosten. Die tournee wordt aangewend om een televisieshow op te nemen in Japan. De plaats van handeling is de Wereldtentoonstelling in Osaka. Onder leiding van regisseur Rob Touber wordt zeven uur film opgenomen, waarvan uiteindelijk veertig minuten overblijven voor uitzending. Een van de liedjes uit de show is 'In een rijtuigie' naar Tokyo.
  • 20 maart 1971: ± 9000 keer, documentaire van Kees Brusse. Ter gelegenheid van Sonnevelds 35-jarige theaterjubileum maakt Kees Brusse een televisiedocumentaire, getiteld ± 9000 keer. De anders zo introverte Wim Sonneveld is hierin verrassend open en zegt bijvoorbeeld: ‘Ik ben alles. Ik ben én hetero én homoseksueel én lesbisch.’ Ook meldt hij dat het maken van een komische film het enige is dat hij echt heel graag zou willen. In 1973 kan hij die film eindelijk maken: Op de Hollandse Toer. In de documentaire verklaart Wim Sonneveld de titel die Kees Brusse de film heeft gegeven: "Als ik eraan denk, dat ik al 35 jaar op het toneel sta... want wat betekent dan 35 jaar lang - wanneer je 250 voorstelllingen per seizoen speelt - zo'n 9.000 voorstellingen. Ik vind het voornamelijk voor mijzelf leuk om er even bij stil te staan omdat het toch iets van groot belang is geweest. Ik heb nooit serieus iets anders gedaan. Bij mij is het allemaal erg gemakkelijk gegaan."
  • 29 juni 1963: Blijf in Holland. Voor de KRO-televisie maakt Wim Sonneveld samen met Jasperina de Jong, Georgette Rejewsky en Gerard Heystee een cabaretshow met sketches, liedjes en conferences. Onderdelen van het programma zijn o.a. het liedje 'Blijf in Holland', een conference over de Franse taal, vakantie en de Gouden Eeuw, een liedje over de Hollandse zuinigheid, uitgebeeld in een schilderij van Frans Hals, een sketch van Sonneveld over een actrice in een toneelstuk en een liedje over een artiest die internationaal carrière wil maken.

bronnen: Wim Sonneveld. De parel van het cabaret, Hilde Scholten (Terra Lannoo 2006) en Sonneveld, Henk van Gelder (Quintessence 1987)