Tragedie

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Tragedie, ook: treurspel is een ernstig toneelspel met vaak een slechte afloop. Aristoteles beschrijft in zijn Poetica de regels waaraan een tragedie moet voldoen. Deze regels hebben veel navolging gekregen, met name tijdens de renaissance en het classicisme. De Franse classicisten formuleerden nog strengere regels, bijvoorbeeld voor de opbouw van een stuk in vijf bedrijven. De oudst bewaard gebleven tragedies zijn de Griekse tragedies, waarvan de bekendste: De Oresteia van Aischylos, [oedipus Oidipous] van Sophocles en [1] van Euripides. Andere belangrijke tragedieschrijvers door de eeuwen heen zijn William Shakespeare, (Hamlet, 1600/1601 & Romeo en Julia 1595/1596), in Nederland Joost van den Vondel (Lucifer, 1654), Jean Racine (Phèdre, 1677) en Henrik Ibsen (Hedda Gabler, 1890). In de 20ste eeuw vindt er steeds meer vermenging van genres plaats. Veel stukken combineren tragische en komische elementen, bijvoorbeeld de stukken van Tsjechow.

Hieronder een chronologisch overzicht van de voorstelling die in Nederland onder de noemer Tragedie in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase

Of zie een alfabetische overzicht op titel van deze Tragedie voorstellingen

 
Herodes - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1901-12-21
Antigone - N.V. Het Residentie Tooneel - 1946-11-25
Het graf van de onbekende soldaat - De Haagsche Comedie - 1947-09-19
Hamlet - De Haagsche Comedie - 1948-10-23
Koning Lear - Amsterdams Toneelgezelschap (A.T.G.) - 1948-11-13
Maria Stuart - Stichting Het Nederlands Volkstoneel - 1951-01-22
Iphigeneia in Taurië - De Nederlandse Comedie - 1951-06-16
Herodias - Speelgroep Phoenix - 1951-07-15
Bloedbruiloft - De Haagsche Comedie - 1952-02-09
Antigone - Amsterdams Toneelgezelschap (A.T.G.) - 1952-05-05
Mallemolen - De Rotterdamse Comedie - 1952-10-07
Romeo en Julia - Toneelgroep Puck - 1952-11-08
Yerma - De Haagsche Comedie - 1952-11-15
Antony and Cleopatra - Shakespeare Memorial Theatre - 1954-01-05
Antigone - Stichting Rotterdams Toneel - 1954-04-17
Maria Stuart - De Haagsche Comedie - 1954-04-17
Elektra - De Nederlandse Comedie - 1954-06-14
Le cid - Holland Festival - 1954-06-24
Koning Oidipoes - De Nederlandse Comedie - 1955-06-16
The Tragedy of King Lear - Holland Festival - 1955-07-07
Medeia - Rotterdams Toneel - 1956-03-24
Maria Stuart - Holland Festival - 1956-07-06
Macbeth - De Nederlandse Comedie - 1957-03-16
Hamlet - De Haagsche Comedie - 1957-10-19
Antigone - De Haagsche Comedie - 1959-02-14
Joseph in Dothan - Toneelgroep Arena - 1959-10-08
Don Carlos - Rotterdams Toneel - 1959-11-10
Hamlet - National Youth Theatre of Great Britain - 1960-04-19
Philoktetes - Stichting Toneelgroep Studio - 1960-04-29
Medeia - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1960-10-24
Herakles - Toneelgroep Theater - 1961-04-08
Koning Oidipous - Rotterdams Toneel - 1961-11-11
Iphigeneia in Taurië - Reizend Volkstheater - 1962-02-02
Faust - Westdeutsches Tourneetheater - 1962-02-05
De vader - De Haagsche Comedie - 1962-02-17
Commissaris Fennedy - Rotterdams Toneel - 1962-04-13
Macbeth - Holland Festival - 1962-06-20
Medea - Holland Festival - 1962-06-24
De Perzen - Nieuwe Komedie - 1963-02-09
De vrouwen van Troja - De Nederlandse Comedie - 1963-03-23
Oresteia, deel II- Het dodenoffer - Piraikon Theatron - 1963-03-29
Oresteia, deel III- De Eumeniden - Piraikon Theatron - 1963-03-29
Don Carlos - Düsseldorfer Schauspielhaus - 1963-09-27
Macbeth - De Haagsche Comedie - 1963-10-14
Antonius en Cleopatra - De Nederlandse Comedie - 1963-11-03
Phèdre - Compagnie Marc Renaudin - 1964-03-01
Julius Caesar - National Youth Theatre of Great Britain - 1964-04-01
Hamlet - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1964-05-01
Rouw past Electra - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1965-04-17
Adam in ballingschap - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1965-05-05
Antigone - Holland Festival - 1965-07-10
Don Carlos - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1966-02-26
Antigone - Nieuwe Komedie - 1966-03-19
Antigone - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1966-06-17
Hamlet, prins van Denemarken - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1966-11-18
Hamlet-adaptatie - Studententoneel en Studentencabaret - 1966-11-23
Hamlet - Studententoneel en Studentencabaret - 1966-11-23
Oom Wanja - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1967-03-03
Prometheus - Holland Festival - 1967-07-02
Romeo and Juliet - National Youth Theatre of Great Britain - 1967-09-18
Antigone - De Noorder Compagnie - 1967-10-07
Yerma - Haagse Comedie - 1967-11-11
Faust I - Düsseldorfer Schauspielhaus - 1968-01-16
Faust II - Düsseldorfer Schauspielhaus - 1968-05-07
Iphigenie auf Tauris - Holland Festival - 1968-07-02
Koning Lear - Koninklijke Nederlandse Schouwburg - 1969-02-04
Hippolytus - Stichting Nieuw Rotterdams Toneel - 1969-03-28
Oidipoes, tiran van Thebe - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1970-03-23
Tiran van Thebe - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1970-03-23 Oidipoes
Macbeth - National Youth Theatre of Great Britain - 1970-09-07
Macbeth - Koninklijke Vlaamse Schouwburg - 1970-12-15
Othello - Zuidelijk Toneel Globe - 1971-01-01
Antigone - Haagse Comedie - 1971-03-09
De hertogin van Malfi - Zuidelijk Toneel Globe - 1971-03-09
Hamlet - Prospect Theatre Company - 1971-05-20
Faust I - Düsseldorfer Schauspielhaus - 1972-03-07
Antony and Cleopatra - Holland Festival - 1972-06-27
Agamemnon - Stichting FACT - 1976-03-04
Coriolanus - Haagse Comedie - 1978-09-30
Antigone - Publiekstheater - 1979-09-19
… overige resultaten