Ramses Shaffy: Repertoire - Films

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg


Ramses Shaffy, begin jaren zestig. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Ramses Shaffy:


Ramses Shaffy: Films

DVD hoes van film "Ramses", 2002

Na enkele jaren als acteur aan de Nederlandse Comedie verbonden te zijn geweest, richtte Ramses Shaffy zich vanaf 1963 vooral op zijn muzikale carrière. Slechts af en toe speelde hij nog in een toneelstuk. Vaker was hij als acteur te zien in televisieproducties en speelfilms. Die filmrollen waren vaak op zijn lijf geschreven. Journalist Jann Ruyters schreef in Trouw (2 december 2009): "(het waren) meestal variaties op hemzelf: de wilde, vrije vogel die de kleinburgerlijke types onder ons de gordijnen of de misere injaagt."

Ramses Shaffy speelde hoofd- en bijrollen in een elftal speelfilms. Hieronder een overzicht.

De zaak M.P. (1960)

Regie en productie: Bert Haanstra.

Rol: Karel Vos, student Nederlands. Met: Albert Mol, Ko van Dijk, Julia de Gruyter, Germaine Loosveldt, Julien Schoenaerts, Jaak Germain, Robert Maes e.a.

Het verhaal van de film is in één zin samen te vatten: een verliefde jongeman, gespeeld door Albert Mol, wil zijn toekomstige schoonvader, een rol van Ko van Dijk, imponeren door tijdens een voetbalwedstrijd Nederland-België het beroemde beeldje van Manneken Pis uit Brussel te stelen.

Ramses Shaffy maakte zijn speelfilmdebuut in De Zaak M.P. De film werd slecht ontvangen door zowel de pers als het publiek. De Haagse Post schreef 'Nauwelijks grappig' en in het Binnenhof viel te lezen: 'Men kan zich pretentieloos amuseren met de nieuwe Nederlandse speelfilm, maar van een openbaring is geen sprake - integendeel.'

bron: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995)

Schermerhoorn (1965)

Regie: Mattijn Seip. Experimentele korte film met Ramses Shaffy in de hoofdrol. De film werd als controversieel gezien vanwege de als pedosexueel ervaren inhoud.

Liefdesbekentenissen (1967)

Regie: Wim Verstappen. Productie: Scorpio (Pim de la Parra. Scenario: Wim Verstappen en Pim de la Parra.

Rol: Frank Jansen, journalist. Met: Kitty Courbois, Michael York, Shireen Strooker, Marianne van Wijnkoop e.a.

De jonge Amsterdamse schrijver Frank Jansen (Ramses Shaffy) heeft veel succes met zijn laatste boek, waarvan de opbrengst echter naar de fiscus gaat. Zijn vriendin Mascha, een levenswijze, avontuurlijke vertaalster (gespeeld door Shireen Strooker) verbreekt hun relatie. Frank aarzelt of hij wel of niet een nieuwe verhouding zal aanknopen met de zakelijke Marina (Kitty Courbois), die een modewinkeltje drijft. Na wat onderling geïntrigeer, waarbij Frank nog enkele meisjes versiert, worden alle misverstanden opgelost. Mascha kiest voor haar vriend, de Londense fotograaf Peter (Michael York), terwijl Frank zich verzoent met Marina en begint aan zijn nieuwe boek over erotiek in Nederland.

Het scenario voor de film gold alleen als raamwerk; de acteurs improviseerden hun dialogen. Actrice Shireen Strooker vertelt in een interview: "We begonnen bij de laatste scène en maakten ons de rest van de film voortdurend zorgen over hoe we bij het begin moesten aankomen. Maar dat veroorzaakte veel plezier, dat ontzéttende lachen wat we deden..."

Bronnen: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995) en Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

De verloedering van de Swieps (1967)

Regie: Erik Terpstra. Scenario: Heere Heeresma. Productie: Parkfilm (Rob du Mée)

Rol: Manuel. Met o.a.: Hetty Verhoogt, Wies Andersen, Henk Molenberg.

Ramses Shaffy speelt Manuel, een lifter die door de keurige burgerman Swiep (Wies Anderson) wordt opgepikt. Manuel gaat mee naar het huis van Swiep en zet het keurige huishouden op stelten. De film had een televisieproductie voor de NCRV moeten worden, maar zij schrokken terug voor het 'onbehaaglijke, masochistische verhaal'. Rob du Mée nam de productie op zich. De film werd goed ontvangen door de critici, maar het grote publiek negeerde de film.

Bronnen: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995) en Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

Een vreemde vogel (1967)

Regie en scenario: Lennaert Nijgh. Productie: Colonna Film 1967 (Barbara Meter)

Rol: Merlijn, acteur. Met o.a.: Tijs Volker, Etha Coster, Jaap van Donselaer, Martine Bijl, Jan Blokker.

Het verhaal voor Een vreemde vogel ontleende Nijgh aan een gebeurtenis die hij zelf, op school in Haarlem, had meegemaakt: een leerling schrijft een stuk voor de jaarlijkse toneelavond over collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Pas later blijkt dat de jongen daarin het dubieuze oorlogsverleden van zijn eigen vader heeft verwerkt. Lennaert Nijgh had de filmacademie gedaan en had daar een paar korte filmpjes gemaakt. Daarna was hij beroemd geworden als tekstschrijver van Boudewijn de Groot. Als filmmaker had Nijgh geen ervaring, en Een vreemde vogel werd slechts eenmalig tijdens de Filmweek van Arnhem vertoond.

Bronnen: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995) en Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

Kind van de zon (1975)

Regie en productie: René van Nie. Scenario: René van Nie en Jonne Severijn.

Rol: Gerrit. Met o.a.: Josée Ruiter, Dora van der Groen, Johan te Slaa, Cox Habbema, Huib Broos.

Tuindersdochter Anna (gespeeld door Josée Ruiter) gaat in de grote stad op kamers wonen. Ze ontmoet er Gerrit (Ramses Shaffy) en krijgt een problematische relatie met hem. Ze raakt in psychische problemen, isoleert zichzelf steeds meer en gaat zwerven. Ze wordt opgenomen in een psychiatrische kliniek, krijgt een shockbehandeling en groepstherapie. Wanneer ze 'genezen' wordt verklaard, keert ze tegen de zin van haar ouders in terug naar Amsterdam.

Regisseur Van Nie baseerde het verhaal op urenlange gesprekken die hij voerde met een meisje dat zich in een soortgelijke situatie bevond. Actrice Josée Ruiter beluisterde de bandopnames van de gesprekken en maakte met Van Nie een tien weken lange reis door psychiatrisch Nederland om zich voor te bereiden op de rol.

De film werd door zowel de pers als het publiek goed ontvangen.

Cha Cha (1979)

Regie en scenario: Herbert Curiël. Productie: Herbert Curiël en Koos van Dijk.

Rol: zichzelf. Met o.a.: Herman Brood, Nina Hagen, Lena Lovic, Jules Deelder, Nelly Frijda, Simon Vinkenoog, Sjef van Oekel.

Fragmentarische, half geïmproviseerde semi-documentaire over de rock-'n-roll scene in Amsterdam met Herman Brood in de hoofdrol. Hij trouwt er onder andere met Nina Hagen. Ramses Shaffy heeft een heel klein rolletje (in een gesprekje met Nina Hagen) en speelt zichzelf, evenals artiesten als Jules Deelder, Simon Vinkenoog en Sjef van Oekel.

Op het Nederlands Film Festival 2004 was een nieuwe versie van de film te zien. Regisseur Herbert Curiël voorzag de film uit 1979 van een nieuwe proloog en epiloog. In de proloog zijn meer beelden te zien van het filmhuwelijk van Brood en zangeres Nina Hagen. De epiloog bestaat uit een compilatie van beelden over de zelfmoord van Brood in juli 2001.

Op hoop van zegen (1986)

Regie: Guido Pieters. Scenario: Karin Loomans. Productie: Sigma Filmproduction (Matthijs van Heijningen).

Rol: Simon. Met o.a.: Kitty Courbois, Danny de Munk, Renée Soutendijk, Huub Stapel, Rijk de Gooyer, Willeke van Ammelrooy, Leen Jongewaard.

Deze vierde verfilming (eerder verfilmingen uit 1918, 1924 en 1934) van het verhaal van Herman Heijermans is gecentreerd rond Danny de Munk die de 15-jarige Barend speelt. De Munck had veel succes geoogst als Ciske de Rat en de producent en regisseur verwachtten met De Munk aan boord een groot publiekssucces. Dat bleef echter uit.

Op hoop van zegen vertelt het verhaal van de bewoners van een vissersdorp. Wanneer reder Bos (Rijk de Gooyer) het in slechte staat verkerende visserssschip 'Op hoop van zegen' toch uit laat varen, nadat hij het op een akkoordje heeft gegooid met de verzekering, blijft men in het dorp met angst en beven op een behouden thuiskomst wachten. Wanneer het lichaam van Barend en één van de luiken aanspoelt, worden alle bange vermoedens bevestigd: de 'Hoop' is tijdens de zware storm vergaan. Ramses Shaffy speelt een kleine rol als timmerman Simon.

Bronnen: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995) en Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

Nitwits (1987)

Regie en scenario: Nicolaï van der Heyde. Productie: Preston Productions (Chris Houtman).

Rol: Joel Palsma. Met o.a.: Monique Rosier, Martijn Oversteegen, Muriel Chaal-Gohier, Masha van der Heyde, Ilone Wals.

Ramses Shaffy speelt een derderangs acteur die rollen in flauwe blijspelen combineert met reclameschnabbels. Hij is getrouwd met een Française en samen hebben ze een dochter van elf. Op de werkvloer krijgt hij een affaire met een vijftien jaar jongere vrouw en raakt daardoor verzeild in een reeks komische perikelen.

De film werd unaniem slecht ontvangen. 'Een film waarover met de beste wil van de wereld niets goeds te bedenken valt. De meeste rollen worden gesproken door houten klazen op een toon die sinds de jaren dertig niet meer vernomen is.' schreef Hen ten Berge in De Telegraaf. De film werd al na een week door de distributeur uit roulatie genomen. Een door Maria Peter voor de KRO gemaakte televisiedocumentaire over 'the making of' werd niet eens meer uitgezonden.

De film werd in januari 1990 in drie delen op televisie uitgezonden door de KRO.

Bronnen: Hollands Hollywood van Henk van Gelder (Luitingh/Sijthoff 1995) en Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

Nachtvlinder (1999)

Regie en scenario: Herman van Veen. Productie: Ron van Eden.

Rol: strandjutter Walko van Haland. Met o.a.: Babette van Veen, Arthur Kristel, Hans Trentelman, Maike Meijer, Fred Delfgaauw, Jules Croiset, Herman van Veen.

Huiveringwekkend sprookje over een Middeleeuwse koning, die geen daglicht kan verdragen. Als ergens in zijn rijk een alchemist een blauwe schelp vindt, is er hoop voor de koning, want van de schelp kan een bril gemaakt worden die het buitenlicht filtert. Twee boeven vermoorden de alchemist en stelen zijn blauwe schelp, waarna zij zich aan het hof als alchemisten uitgeven. Uiteindelijk worden zij ontmaskerd door de dochter van de vermoorde alchemist en de zoon van de koning. Shaffy speelt een kleine rol als strandjutter met het wier in zijn haar. De film werd door de filmkritiek genadeloos neergesabeld.

Bron: Nederlandse Film Database op website filmtotaal.nl.

Ramses Où est mon prince (2002)

Regie, scenario en productie: Pieter Fleury.

Rol: zichzelf. Met o.a.: Joop Admiraal en Liesbeth List.

Documentaire portret van zanger, acteur en schilder Ramses Shaffy door Pieter Fleury. Fleury woonde in de jaren zestig als jongetje tegenover Shaffy en Joop Admiraal in de Derde Weteringdwarsstraat in Amsterdam en speelde soms bij hen in de tuin.

De film ging, in aanwezigheid van eregast van het festival Ramses Shaffy, in première op de openingsavond van het Nederlands Film Festival in Utrecht. De film werd bekroond met een Gouden Kalf in de categorie beste Nederlandse lange documentaire. Ramses Shaffy werd die avond koninklijk onderscheiden met de rang van Ridder van de Orde van de Nederlandse Leeuw.