Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamMirjam Grote Gansey
Geboortedatum17 juli 1954
Geboorteplaats Den Haag
BeroepDecorontwerper, Scenograaf
DisciplineMuziektheater, Toneel
TrefwoordenOpera
 Website
Externe databases:
IMDb
RKD

De scenografe Mirjam Grote Gansey heeft vele theater-, opera-, dans-, film- en televisieproducties in binnen-en buitenland op haar naam staan. Grote Gansey studeerde Grafisch Vormgeven aan de Kunstacademie Sint Joost te Breda, van 1974 tot 1978. Omdat er in Nederland geen gerichte opleiding bestond, besloot ze zelf de richting van het decorontwerpen op te gaan door in haar stagejaar naar het Rotterdamse RO Theater te gaan. Haar werd aangeraden Jean Marie Fiévez, toen de vaste ontwerper bij het RO, te benaderen. Vervolgens heeft Grote Gansey drie jaar lang met Fiéves samengewerkt, en tevens bijna al zijn maquettes en werktekeningen gemaakt. Daarnaast heeft ze in die periode ook rekwisieten gemaakt en als kleedster gewerkt.

Na drie jaar bij het RO-theater gewerkt te hebben, besloot ze haar eigen decors te gaan ontwerpen en heeft ze bij Stichting FACT in 1981 voor Peter te Nuyl het decor voor de productie Kleist gemaakt. Hierna hebben Grote Gansey en Te Nuyll nog vele malen samengewerkt.

Het eerste 'klassieke' stuk waarvoor Grote Gansey de decors en kostuums ontwierp was Jean Racine's Phèdre. Dit was tevens haar eerste grote zaalproductie. Later volgden Racines Andromaque, Henrik Ibsens Wanneer wij doden ontwaken, Vrouw van de Zee en Spoken, Tjechovs Kersentuin en Drie Zusters, Joost van den Vondels Gijsbrecht van Aemstel, voor Groot en Klein van Botho Strauss en Wachten op Godot van Samuel Beckett. Hedendaagse theaterstukken waarvoor ze de scenografie deed waren onder meer Het Vergeten, De Ondergang van Friesland, the Beauty Queen of Leenane en Eline Vere.

Tot de opera's die Grote Gansey heeft vormgegeven behoren onder andere de wereldpremières van Woutertje Pieterse van Konrad Boehmer, Eréndíra van Klaas de Vries, Creon van Huub Kerstens, Bonifacius van Henk Alkema. Ook werkte ze mee aan Orfeo ed Euridice van Christoph Willibald von Gluck, Mahagonny van Kurt Weill, Der Fliegende Holländer van Richard Wagner en Le Nozze di Figaro van Wolfgang Amadeus Mozart.

Daarnaast was Grote Gansey betrokken bij dansproducties als Kinderjaren, George's Day Out en De Feeks en deed ze art-direction voor verschillende films, waaronder Lise van Guido Henderickx, de Vuurtoren van Pieter Verhoeff en Walden van Lodewijk de Boer en Wilbert Bank. Voor televisie ontwierp ze onder meer twee edities van Zomergasten. Verder ontwierp ze decors voor grote spektakels, zoals voor de opening van het Luxor Theater, Rotterdam, maar ze ontwierp ook theatrale kunstwerken, installaties en entreehallen. Tijdens de Quadriënnale van Praag, een prestigieuze wereldexpositie voor scenografie, ontving zij voor haar werk de Gouden Medaille. De jury prees niet alleen de diepte en helderheid, maar ook de veelzijdigheid van haar werk.

Naast haar decor- en kostuumontwerpen voor theater, film en televisie heeft Grote Gansey gedoceerd aan diverse academies in Nederland en België, aan de masteropleiding scenografie van het Frank Mohr Instituut. Ook doet zij advies- en bestuurswerk (onder meer adviesraad van het Kameroperahuis, commissies voor theater en jury's voor scenografie, Raad van Toezicht van het Platform Scenography).

Werkwijze

Grote Gansey gaat complementair te werk - naar eigen zeggen een werkwijze waarbij regie, spel, muziek en vormgeving compleet met elkaar integreren, en het decor niet louter een nabootsing is van wat er in de tekst al staat. Haar werk als theatervormgever is altijd verweven met de dramaturgische invalshoek. Haar streven is een ‘beelddramaturgie’ te maken, wat inhoudt dat ze met haar decorontwerp nieuwe lagen in het stuk aanboort. Het is dan ook deel van haar werkproces om een stuk eerst een aantal keer te lezen voordat ze met de regisseur praat en kennis neemt van zijn visie. Daarna begint ze met het maken van de eerste schetsen en maquettes.

Haar decors worden wel ‘mede-acteurs’ genoemd. Dat wil zeggen dat het decor de acteurs en de regisseur beïnvloedt, maar nooit op de voorgrond treedt. Van belang is het dat het een eenheid vormt met de regie, het licht, geluid et cetera. Haar streven is dat op deze manier de aandacht van het publiek ‘niet verbrokkeld wordt, maar juist leidt naar het stuk zelf’.

Verschillende door Grote Gansey ontworpen / gemaakte maquettes en kostuums bevinden zich in de Theatercollectie van de Universiteit van Amsterdam.


Mirjam Grote Gansey heeft bijgedragen aan 68 productie(s).

Mirjam Grote Gansey heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Mirjam Grote Gansey heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Drijfzand Decor Stichting FACT 1980/1981 31 januari 1981 Marten Oosthoek
Kleist Decor Stichting FACT 1980/1981 4 april 1981 Peter te Nuijl
Pelléas en Mélisande Decor Stichting FACT 1981/1982 15 oktober 1981 Peter te Nuijl
Gekleurde kralen Decor Splien 1981/1982 21 oktober 1981 Marten Oosthoek
Phèdre Decor De Haagsche Comedie 1982/1983 11 december 1982 Peter te Nuijl
Volle maan Decor De Haagsche Comedie 1983/1984 22 december 1983 Peter te Nuyl
Wanneer wij doden ontwaken Decor Ro Theater 1983/1984 18 februari 1984 Peter te Nuyl
Erendira Decor Kerngroep Bijzondere Projekten 1984/1985 27 oktober 1984 Peter te Nuyl
Medea Decor De Haagsche Comedie 1984/1985 15 maart 1985 Peter te Nuyl
Mevrouw Gauguin Decor Toneelgroep Centrum 1985/1986 18 december 1985 Mette Bouhuijs
Andromaque Decor De Haagsche Comedie 1985/1986 1 maart 1986 Peter te Nuyl
Electra - of de val van de maskers Decor Theater Persona 1986/1987 17 oktober 1986 Marcelle Meuleman
Het vergeten Decor Toneelgroep Centrum 1986/1987 20 december 1986 Peter te Nuyl
Kortsluiting Decor Theater aan de Rijn, Arnhem 1987/1988 19 november 1987 Adrian Brine
Categorie:Intermezzo Decor Theater aan de Rijn, Arnhem 1987/1988 19 november 1987 Adrian Brine
De nacht der tribaden Decor Stichting FACT 1987/1988 15 maart 1988 Floor Maas
Woutertje Pieterse Decor Kerngroep Bijzondere Projekten 1987/1988 4 juni 1988 Paul Vermeulen Windsant
Gijsbrecht van Aemstel Decor Het Nationale Toneel 1988/1989 20 december 1988 Hans Croiset
Eva Bonheur Decor Stadsschouwburg Amsterdam 1988/1989 7 juli 1989 Eddy Habbema
Werther Nieland Decor Toneelgroep Amsterdam 1989/1990 29 augustus 1989 Peter Oosthoek
Orphée et Eurydice Decor De Nederlandse Opera 1989/1990 8 januari 1990 Peter te Nuyl
Adam en Eva Decor Stichting FACT 1989/1990 13 januari 1990 Thomas de Neve
De kersentuin Decor Stichting Theatergroep Den Haag 1989/1990 20 juni 1990 Arda Brokmann
Drie zusters Decor Theater van het Oosten 1990/1991 28 september 1990 Agaath Witteman
Een bruid in de morgen Decor Stichting Cervelaat 1990/1991 25 oktober 1990 Marcelle Meuleman
La musica Decor Het Nationale Toneel 1990/1991 22 december 1990 Aike Dirkzwager
De undergong fan Fryslân Decor Fryske Toaniel Stifting Tryater 1990/1991 6 april 1991 Peter te Nuyl
Kinderjaren Decor Huis aan de Amstel 1991/1992 21 september 1991 Liesbeth Coltof
De stem van het water Decor Theater van het Oosten 1991/1992 1 november 1991 Agaath Witteman
George's Day out Decor Introdans 1991/1992 4 maart 1992
De vrouw van de zee Decor Toneelgroep Amsterdam 1992/1993 18 november 1992 Lidwien Roothaan
Groot en klein Decor Toneelgroep De Appel 1992/1993 18 november 1992 Aus Greidanus sr.
De feeks Decor Introdans 1992/1993 26 december 1992 Ivonne Lex
Orfeo ed Euridice - Christoph Willibald von Gluck Decor De Nederlandse Opera 1993/1994 4 oktober 1993 Peter te Nuyl
Rusalka Decor Nationale Reisopera 1994/1995 1 januari 1995 Peter te Nuyl
Rixt Decor Stadsschouwburg Leeuwarden De Harmonie 1994/1995 20 januari 1995 Peter te Nuyl
List en liefde Decor Haarlems Toneel 1995/1996 24 februari 1996 Krzysztof Babicki
Aan het eind van de aspergetijd Decor Hummelinck Stuurman Theaterbureau 1995/1996 14 maart 1996 Mette Bouhuijs
Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny Decor Nationale Reisopera 1995/1996 10 mei 1996 Peter te Nuyl
Spoken Decor Noord Nederlands Toneel 1996/1997 19 oktober 1996 Peter te Nuyl
Der fliegende Holländer Decor Nationale Reisopera 1996/1997 31 januari 1997 Peter te Nuyl
De dochter van de boevenkoning Decor Theatergroep Wederzijds 1997/1998 28 november 1997 Aike Dirkzwager
De komedie van de liefde Decor Het Nationale Toneel 1998/1999 2 oktober 1998 Ger Thijs
Rouw past Electra Decor Noord Nederlands Toneel 1998/1999 17 oktober 1998 Agaath Witteman
Lysistrata Decor De Nieuw Amsterdam 2000/2001 23 februari 2001 Aram Adriaanse
Creon Decor Nationale Reisopera 2000/2001 21 april 2001 Peter te Nuyl
City Decor Mini & Maxi 2000/2001 28 april 2001 Jos Thie
30 Jaar theater Decor Mini & Maxi 2001/2002 26 januari 2002 Jos Thie
La tragédie de -Carmen Decor Opera Trionfo 2002/2003 6 september 2002 Lodewijk de Boer
J.C. Superman Decor Suver Nuver 2003/2004 3 oktober 2003 Moniek Merkx
Wachten op Godot Decor Het Nationale Toneel 2003/2004 22 mei 2004 Jos Thie
Bonifacius Decor Stichting Rixt 2004/2005 9 september 2004 Peter te Nuyl
Pelléas et Mélisande Decor Nationale Reisopera 2004/2005 28 mei 2005 Peter te Nuyl
The Sunshine Boys Decor Interpresario b.v. 2006/2007 11 november 2006 Jos Thie
Eline Vere Decor Het Nationale Toneel 2007/2008 22 december 2007 Léon van der Sanden
Cabaret voor beginners Decor Brigitte Kaandorp 2010/2011 18 maart 2011 Jessica Borst
Orlando Decor Combattimento Consort Amsterdam 2010/2011 1 april 2011 Eva Buchmann
Over de eenzaamheid en de stilte Decor Muziektheater De Helling 2010/2011 2 april 2011 Peter te Nuyl, Lotte de Beer, Caitlin van der Maas
Veel gedoe om niks Decor De Utrechtse Spelen 2012/2013 17 augustus 2012 Jos Thie, Greg Nottrot
Mogadishu Decor De Utrechtse Spelen 2012/2013 24 februari 2013 Matthias Mooij
Don Giovanni Decor Het Symfonieorkest 2014/2015 21 januari 2015 Eva Buchmann
Spot Decor Pieter Derks 2016/2017 17 februari 2017 Jessica Borst
Marijke Muoi Decor Under de toer 2017/2018 28 januari 2018 Sjoeke Marije Wallendal
Ludmilla Decor Punto Arte 2018/2019 3 mei 2019 Eva Buchmann
Uit het niets Decor Pieter Derks 2021/2022 2 juni 2022 Jessica Borst
Bijke Decor Pier 21 2022/2023 14 oktober 2022 Jos Thie
Un dia nobo – Wan nyun dey – In nije dei Decor Pier 21 2022/2023 16 juni 2023 Kees Scholten
Drijfzand Kostuums Stichting FACT 1980/1981 31 januari 1981 Marten Oosthoek
Pelléas en Mélisande Kostuums Stichting FACT 1981/1982 15 oktober 1981 Peter te Nuijl
Phèdre Kostuums De Haagsche Comedie 1982/1983 11 december 1982 Peter te Nuijl
Volle maan Kostuums De Haagsche Comedie 1983/1984 22 december 1983 Peter te Nuyl
Wanneer wij doden ontwaken Kostuums Ro Theater 1983/1984 18 februari 1984 Peter te Nuyl
Erendira Kostuums Kerngroep Bijzondere Projekten 1984/1985 27 oktober 1984 Peter te Nuyl
Mevrouw Gauguin Kostuums Toneelgroep Centrum 1985/1986 18 december 1985 Mette Bouhuijs
Andromaque Kostuums De Haagsche Comedie 1985/1986 1 maart 1986 Peter te Nuyl
Electra - of de val van de maskers Kostuums Theater Persona 1986/1987 17 oktober 1986 Marcelle Meuleman
Het vergeten Kostuums Toneelgroep Centrum 1986/1987 20 december 1986 Peter te Nuyl
De nacht der tribaden Kostuums Stichting FACT 1987/1988 15 maart 1988 Floor Maas
Woutertje Pieterse Kostuums Kerngroep Bijzondere Projekten 1987/1988 4 juni 1988 Paul Vermeulen Windsant
Gijsbrecht van Aemstel Kostuums Het Nationale Toneel 1988/1989 20 december 1988 Hans Croiset
Werther Nieland Kostuums Toneelgroep Amsterdam 1989/1990 29 augustus 1989 Peter Oosthoek
Orphée et Eurydice Kostuums De Nederlandse Opera 1989/1990 8 januari 1990 Peter te Nuyl
Adam en Eva Kostuums Stichting FACT 1989/1990 13 januari 1990 Thomas de Neve
De kersentuin Kostuums Stichting Theatergroep Den Haag 1989/1990 20 juni 1990 Arda Brokmann
Een bruid in de morgen Kostuums Stichting Cervelaat 1990/1991 25 oktober 1990 Marcelle Meuleman
La musica Kostuums Het Nationale Toneel 1990/1991 22 december 1990 Aike Dirkzwager
Kinderjaren Kostuums Huis aan de Amstel 1991/1992 21 september 1991 Liesbeth Coltof
De stem van het water Kostuums Theater van het Oosten 1991/1992 1 november 1991 Agaath Witteman
George's Day out Kostuums Introdans 1991/1992 4 maart 1992
Groot en klein Kostuums Toneelgroep De Appel 1992/1993 18 november 1992 Aus Greidanus sr.
De feeks Kostuums Introdans 1992/1993 26 december 1992 Ivonne Lex
It kersehôf Kostuums Fryske Toaniel Stifting Tryater 1992/1993 12 maart 1993 Peter te Nuyl
Orfeo ed Euridice - Christoph Willibald von Gluck Kostuums De Nederlandse Opera 1993/1994 4 oktober 1993 Peter te Nuyl
Rixt Kostuums Stadsschouwburg Leeuwarden De Harmonie 1994/1995 20 januari 1995 Peter te Nuyl
De dochter van de boevenkoning Kostuums Theatergroep Wederzijds 1997/1998 28 november 1997 Aike Dirkzwager
Rouw past Electra Kostuums Noord Nederlands Toneel 1998/1999 17 oktober 1998 Agaath Witteman
Creon Kostuums Nationale Reisopera 2000/2001 21 april 2001 Peter te Nuyl
30 Jaar theater Kostuums Mini & Maxi 2001/2002 26 januari 2002 Jos Thie
La tragédie de -Carmen Kostuums Opera Trionfo 2002/2003 6 september 2002 Lodewijk de Boer
Wachten op Godot Kostuums Het Nationale Toneel 2003/2004 22 mei 2004 Jos Thie
Bonifacius Kostuums Stichting Rixt 2004/2005 9 september 2004 Peter te Nuyl

Externe links

Bronnen