Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Miguel de Cervantes Saavedra 01.jpg


Miguel de Cervantes Saavedra

NaamMiguel de Cervantes
Volledige naamMiguel de Cervantes Saavedra
Geboortedatum29 september 1574
Geboorteplaats Alcalá de Henares
Overlijdensdatum23 april 1616
Overlijdensplaats Madrid
BeroepSchrijver
Externe databases:
DBNL
IMDb
VIAF

Miguel de Cervantes (1547 – 1616) is één van de belangrijkste roman- en toneelschrijvers uit de Spaanse literatuur. Hij schreef een twintigtal toneelwerken, maar is vooral bekend geworden door zijn boek Don Quichot van La Mancha (El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha).

Cervantes werd geboren in Alcalá de Henares, een universiteitsstad dichtbij Madrid. Zijn vader, Rodrigo de Cervantes, was barbier-chirurg en combineerde de kappersstiel met het uitvoeren van kleine chirurgische ingrepen (heel gebruikelijk in die tijd). Cervantes behoorde dus tot wat we de middenklasse kunnen noemen. Over zijn vroege jeugd weten we weinig, Zijn familie lijkt nogal wat rondgereisd te hebben in Spanje en woonde onder meer in Sevilla, waar de jonge Miguel mogelijk de jezuïetenschool volgde. In 1566 vestigde het gezin zich in Madrid. Hoewel ze verbleven nabij de universiteit, volgde Miguel de Cervantes nooit een universitaire opleiding. Het eerste spoor dat we van hem als schrijver vinden dateert uit 1569 en komt uit een literaire compilatie van de directeur van de humanistische academie in Madrid, López de Hoyos. Hierin prijst deze laatste Cervantes als 'onze jonge en dierbare leerling' en sluit ook enkele van Cervantes gedichten in die de jongen opdroeg aan de nagedachtenis van de pas overleden koningin, Elisabeth van Valois (1546-1568).

Hoewel hij katholiek was, maakte zijn deels joodse afkomst dat hij het niet makkelijk had in het Spanje van de strenge contrareformatie. In 1569 verliet hij Spanje en trok naar Italië, in dienst van Giulio Acquaviva, die in 1570 kardinaal werd. In Italië publiceerde Cervantes enkele elegieën. Als lid van het Spaanse leger vocht hij tegen de Ottomanen in de Slag bij Lepanto op 7 oktober 1571.[1] In deze gevechten verwondde hij zijn linkerhand die voorgoed verlamd bleef. Vanaf toen werd hij el manco de Lepanto (de éénarmige van Lepanto) genoemd, hoewel de arm niet geamputeerd was. Hij keerde niet naar Spanje terug, maar vertrok naar de Spaanse Nederlanden (waarschijnlijk was hij nog steeds soldaat). Toen hij naar Spanje wilde terugkeren ( in 1575 ) werd hij door piraten uit Algiers (in Algerije) gevangen genomen. Hij verbleef 5 jaar in gevangenschap en werd in 1580 vrijgelaten nadat zijn losgeld was betaald.

Terug in Spanje huwde hij met Catalina de Salazar y Palacios (1584) en publiceerde La Galatea in 1585. Korte tijd was hij actief als leverancier en belastingambtenaar.

In 1597 begon hij met het schrijven van zijn meesterwerk, Don Quichot, terwijl hij gevangen zat, wegens onbetaalde schulden, in Sevilla. In 1605 publiceerde hij het eerste deel: El Ingenioso Hidalgo Don Quixote de la Mancha, in hedendaagse spelling Quijote en in het Nederlands De vernuftige edelman Don Quichot(te) van La Mancha. Het tweede deel verscheen pas 10 jaar later, in 1615. In die tussentijd voltooide hij ook Novelas Ejemplares (De voorbeeldromans), een collectie van 12 korte verhalen. Nog in 1615 gaf hij Ocho Comedias y Ocho Entremeses Nuevos Nunca Representias uit, hoewel zijn beroemdste toneelstuk, La Numancia, onveranderd bleef tot in de 18e eeuw.

De roman Don Quichot was weliswaar succesvol, maar Cervantes verloor de daardoor verworven inkomsten weer waardoor hij in 1616 in armoede stierf in Madrid. Na zijn dood werd zijn roman Los Trabajos de Persiles y Sigismunda uitgegeven. Dit minder bekende verhaal wordt door kenners unaniem veel beter beoordeeld dan 'Don Quichot'.


Miguel de Cervantes heeft bijgedragen aan 12 productie(s).

Miguel de Cervantes heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Miguel de Cervantes heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
El retablo de maese Pedro Auteur (schrijver libretto, scenario) Marionettentheater Lucas Goudzwaard 1972/1973 7 januari 1983
Spaanse pepers Auteur (schrijver libretto, scenario) Circus Theater Glurnz 1986/1987 8 april 1987 Reinier van Schagen
Mickey Mouse, Don Quijote, and The Others... Auteur (schrijver libretto, scenario) Compagnie Bolek, Polivka 1 oktober 1992 Boleslav Polivka
Mickey Mouse, Don Quijote, and The Others... Auteur (schrijver libretto, scenario) Compagnie Bolek Polivka 1992/1993 1 oktober 1992 Boleslav Polivka
Don Quijote Auteur (schrijver libretto, scenario) Stella Den Haag 1992/1993 29 april 1993 Johan Dehollander
Don Quijote Auteur (schrijver libretto, scenario) Needcompany 1994/1995 23 februari 1995 Grace Ellen Barkey
Don Quichot Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Dapper 2002/2003 7 december 2002 Gertjan Kleinmeijer
Don Quichot Auteur (schrijver libretto, scenario) De Wetten van Kepler 2004/2005 8 december 2004 Wim Berings
Le monde à l'Envers Auteur (schrijver libretto, scenario) AZART 2005/2006 10 augustus 2005 Victor Barrientos Ormazábal, Robbie Baars
Don Quichot Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting De Tent van m'n Tante 2007/2008 2 juli 2008 Marcel Ott
Don Quixote Auteur (schrijver libretto, scenario) Gajes 2007/2008 4 juli 2008 Erik-Jan Post, Joyce Tuut
Vaudeville IV Auteur (schrijver libretto, scenario) De Theatertroep 2019/2020 19 september 2019

Bibliografie (selectie)

  • La Galatea (1585)
  • Don Quichot van La Mancha (1605)

De hoofdpersoon in Don Quichot is een oude maar idealistische dwaas die, geholpen door zijn knecht Sancho Panza, ten strijde trekt tegen allerlei (vermeend) onrecht.

  • Persilas en Sigismunda (1616)

Cervantes nu

Cervantes' belangrijkste werk is Don Quichot. Het boek was al bij de uitgave een bestseller, omdat het de eerste roman was die zich durfde af te zetten tegen het klassieke epos. Het boek was voor het eerst in het Nederlands vertaald door Lambertus van den Bos in 1657 onder de titel "Den verstandigen vroomen ridder, Don Quichot de la Mancha". Met 12 gravures gestoken door Salomon Savry, was dit de eerste geïllustreerde uitgave van het boek in de wereldliteratuur. Het boek werd razend populair en genoot 7 maal een herdruk, en er werd 2 maal een lofdicht gemaakt ter ere van de vertaling.

Zijn invloed op het Spaans en het Frans is zo groot dat de Spaanse taal door beide als la lengua/la langue de Cervantes wordt beschouwd.

De Spaanse euromunten van 10, 20 en 50 cent tonen zijn beeltenis.

Bronnen en referenties

  1. Italië was toen grotendeels Spaans grondgebied

Externe Links

Bronnen