Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Maurice Maeterlinck

UploadenAfbeeldingDef.png
NaamMaurice Maeterlinck
Volledige naamMaurice Polydore Marie Bernard graaf Maeterlinck
Geboortedatum29 augustus 1862
Geboorteplaats Gent
Overlijdensdatum6 mei 1949
Overlijdensplaats Nice
BeroepDichter, Schrijver, Librettist
DisciplineToneel, Muziektheater
TrefwoordenOpera
Externe databases:
DBNL
IMDb
IBDb
VIAF

Biografie

Maurice Maeterlinck (1862 - 949) was een Belgisch dichter, (toneel-)schrijver, essayist, librettist en vertaler. Hij schreef zijn werk in het Frans en ontving in 1911 de Nobelprijs voor de Literatuur.

Hij werd opgevoed in een gegoede familie, en genoot zijn onderwijs in het Sint-Barbaracollege (Jezuïeten) te Gent. Hij studeerde rechten, maar hij had al vlug door dat hij niet geschikt was voor deze studierichting.

Tijdens een verblijf in Parijs kreeg hij de smaak te pakken van literatuur. In 1889, kreeg hij een goede kritiek van Octave Mirbeau (een criticus van Le Figaro), zijn faam was meteen gemaakt.

In 1920 werd Maeterlinck verkozen tot lid van de pas opgerichte Académie royale de langue et de littérature françaises de Belgique. Om zijn boek La vie des termites, een beschrijving van het 'maatschappelijk' leven van de termiet, waarin een parallel kon worden getrokken met de communistische maatschappij, werd hij beschuldigd van het plagiëren van de Zuid-Afrikaanse schrijver Eugène Marais. Deze kwestie is nog niet sluitend opgelost.[1]

In 1932 werd hij door koning Albert I tot graaf benoemd.

In 2005 eindigde hij op nr. 98 tijdens de Vlaamse versie van De Grootste Belg en op nr. 80 in de Waalse.


Theater CV

Maurice Maeterlinck heeft bijgedragen aan 52 productie(s).

Maurice Maeterlinck heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Maurice Maeterlinck heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
De indringer (L'intrus) Auteur (schrijver libretto, scenario) Kreukniet en Poolman 1891/1892 30 maart 1892 Louis Moor
De Indringer Auteur (schrijver libretto, scenario) Kreukniet en Poolman 1891/1892 30 maart 1892 Louis Moor
Kortzichtige menschen Auteur (schrijver libretto, scenario) Kreukniet en Poolman 1891/1892 30 maart 1892 Louis Moor
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1902/1903 15 december 1902 Louis Moor
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1903/1904 24 oktober 1903
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) Neue Schauspielhaus Berlin 1910/1911 23 oktober 1910
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1910/1911 8 november 1910 Louis Moor
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. De Tooneelvereeniging 1913/1914 26 januari 1914
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneel 1916/1917 6 maart 1917 Louis Chrispijn sr.
Joyzelle Auteur (schrijver libretto, scenario) De Spelers van Stad en Lande 1920/1921 4 oktober 1920 Anton Verheyen
Het wonder van den heiligen Antonius Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. De Tooneelvereeniging 1921/1922 13 januari 1922 Herman Heijermans
Monna Vanna Auteur (schrijver libretto, scenario) NV Het Nieuw Rotterdamsch Tooneel (1925-1929) 1926/1927 2 mei 1927 Max Lieber
De blauwe vogel van het geluk Auteur (schrijver libretto, scenario) Vereenigd Tooneel 1926/1927 21 mei 1927 Eduard Verkade
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1927/1928 10 november 1927 Gustave Huberdeau
Pelleas en Melisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Schouwtooneel 1927/1928 8 maart 1928 Adriaan van der Horst
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1934/1935 14 februari 1935 Andrea Boll
Ariane et Barbe-Bleue Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1935/1936 21 november 1935
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1942/1943 11 april 1943 Cruys Voorbergh
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Wagnervereeniging 1947/1948 15 juni 1948 Prof. dr. Lothar Wallerstein
De indringer Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nederlandsch Tooneelensemble 1949/1950 1 september 1949 Jan van der Linden
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting De Nederlandse Opera 1953/1954 19 november 1953 Johan de Meester jr.
L'intruse Auteur (schrijver libretto, scenario) Le Rideau de Bruxelles 1963/1964 21 oktober 1963 Henri Chanal
Les aveugles Auteur (schrijver libretto, scenario) Le Rideau de Bruxelles 1963/1964 21 oktober 1963 Henri Chanal
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1969/1970 16 juni 1970 Pierre Médecin
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1973/1974 30 november 1973 Filippo Sanjust
De indringer Auteur (schrijver libretto, scenario) Universiteitstheater (Amsterdam) 1977/1978 25 april 1978
Pelléas en Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting FACT 1981/1982 15 oktober 1981 Peter te Nuijl
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1984/1985 1 mei 1985 Filippo Sanjust
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Operastichting 1984/1985 1 mei 1985 Filippo Sanjust
De blinden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1984/1985 4 juni 1985
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Forum 1985/1986 1 januari 1986 Stephan Volkmann, Peter Kertz
De blauwe vogel Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Pier 7 1986/1987 1 juli 1987 Guy Cassiers
Interieur Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1987/1988 4 juli 1988 Ernst Braches
De blinden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Adhoc 1988/1989 21 maart 1989 Gerdi van den Elzen
Ariane et Barbe-bleue Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1989/1990 9 oktober 1989 Philippe Sireuil
De blinden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1989/1990 26 mei 1990 Arie de Mol
Ynterieur Auteur (schrijver libretto, scenario) Fryske Toaniel Stifting Tryater 1990/1991 14 december 1990 Arda Brokmann
Het liegen in ontbinding Auteur (schrijver libretto, scenario) Kaaitheater 1992/1993 12 februari 1993 Guy Cassiers
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1992/1993 1 juni 1993 Peter Sellars
De blauwe vogel Auteur (schrijver libretto, scenario) Vooropleiding Theater 1993/1994 17 december 1993 Felix Troch
Pelléas en Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Tijd vzw 1993/1994 12 april 1994 Lucas Vandervost
Pelleas en Melisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 1997/1998 24 april 1998 Maatschappij Discordia
De blinden Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 1997/1998 24 juni 1998 Dirk Opstaele
The Blind Auteur (schrijver libretto, scenario) Théâtre Ubu 2003/2004 25 augustus 2003 Denis Marleau
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Nationale Reisopera 2004/2005 28 mei 2005 Peter te Nuyl
Melisande & Melisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Terschellings Oerol 2004/2005 13 juni 2005
Intérieur Auteur (schrijver libretto, scenario) Huis a/d Werf Productie 2007/2008 24 mei 2008 Matthias Mooij
Renée Maeterlinck Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 2010/2011 14 april 2011
Pelléa et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera Studio Nederland 2011/2012 24 maart 2012 Timothy Nelson
De blinden Auteur (schrijver libretto, scenario) LOD VZW 2018/2019 21 augustus 2018 Josse de Pauw
Pelléas et Mélisande Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nationale Opera 2018/2019 5 juni 2019 Olivier Py
Pelléas et Mélisande Liedteksten Wagnervereeniging 1937/1938 28 september 1937 Johannes den Hertog


Werken

Als dichter van het symbolisme heeft Maeterlinck een belangrijke plaats ingenomen in de Europese literatuur. In zijn gedichten wil hij worden bevrijd van de broeikaswereld, zodat hij meer uitzicht krijgt op een open horizon. Zijn gedichten worden gevormd door droomflitsen, fantasma's, nachtmerries, ijlkoortsen van een waanzinnige geest, die wanhopig probeert uit zijn besloten wereld te komen, maar daar niet in slaagt. Hij maakt hierbij gebruik van de écriture automatique van de surrealisten, waardoor zijn gedichten in zijn tijd zeer modern zijn. Zijn toneelwerk is dat van een dichter die zijn dramatische conflicten poëtisch tracht weer te geven en dat van een essayist die dat filosofisch probeert te doen. Zijn toneelstukken worden beheerst door het menselijk noodlot; zijn hoofdpersonen zijn geboren onder een ongelukkig gesternte en zijn meestal bang voor het leven, de liefde en de toekomst. In dit toneel is geen plaats voor innerlijke rust en geluk. In zijn latere toneelwerk grijpt het noodlot niet meer zo tragisch in het leven van de hoofdfiguren in en komt er wel ruimte voor wat geluk. Een internationaal succes werd L'oiseau bleu, die de zoektocht weergeeft van Tyltyl en Mytyl, twee kinderen van een houthakker, die, geleid door het Licht, de blauwe vogel van het geluk en het raadsel van het bestaan willen opsporen. Ze zijn in het bezit van een talisman, een diamant, waarmee ze de waarheid achter de schijn kunnen vinden en die hen naar de blauwe vogel brengt in Het Land van de Toekomst, waar de kinderen leven die nog niet zijn geboren. Volgens Maeterlinck bestaan er wezens met een tweede leven naast hun dagelijks bestaan, die alles weten en niets, die leven en geluk zoeken, maar ook vluchten. De mens is bovendien van twee zijden gebonden aan de niet-levenden, zowel die van het verleden als die van de toekomst. Ook in zijn essayistisch werk neemt het noodlot een belangrijke plaats in, naast thema's als het bewustzijn en onderbewustzijn, het ik, geboorte, dood en voortbestaan, het leven van de termiet, de bijen, de sensibiliteit van de bloem, de relatie bloem en God. En ook hier zien we een pessimistische en ontgoochelde visie op het bestaan.

Toneelstukken

Maurice Maeterlinck; De lezing door Emile Verhaeren (detail), door Théo van Rysselberghe
  • La Princesse Maleine (Prinses Maleine, 1889)
  • L'Intruse (De indringer, 1890)
  • Les Aveugles (De blinden, 1890)
  • Les Sept Princesses (De zeven prinsessen, 1891)
  • Pelléas et Mélisande (Pelléas en Mélisande, 1892), in 1902 door Claude Debussy omgezet in een opera
  • Alladine et Palomides (Alladine en Palomides, 1894)
  • Intérieur (Interieur, 1894)
  • La Mort de Tintagiles (De dood van Tintagiles, 1894)
  • Aglavaine et Sélysette (Aglavaine en Sélysette, 1896)
  • Soeur Béatrice (Zuster Beatrijs, 1901)
  • Ariane et Barbe-Bleue (Ariadne en Blauwbaard, 1901), in 1905 door Paul Dukas omgezet in een opera
  • Monna Vanna (Monna Vanna, 1902)
  • Joyzelle (Joyzelle, 1903)
  • L'Oiseau Bleu (De Blauwe Vogel, 1908)
  • Marie-Magdaleine (Maria Magdalena, 1910)
  • Le Bourgmestre de Stilmonde (1918)
  • Le Miracle de saint Antoine (Het wonder van Sint Antonius, 1919)
  • Les Fiançailles (De verloving, 1922)
  • Le Malheur passe (1925)
  • La Puissance des morts (1926)
  • Berniquel (1926)
  • Marie-Victoire (1927)
  • Juda de Kerioth (1929)
  • La Princesse Isabelle (1935)
  • Jeanne d'Arc (1948)

Poëzie

Illustratie van Charles Doudelet voor Douze chansons (1896)
  • Serres chaudes (Broeikas van het hart, 1889)
  • Douze chansons (1896, in 1900 opnieuw uitgegeven als Quinze chansons)

Proza

  • Le Trésor des humbles (De schat der nederigen, 1896)
  • La Sagesse et la destinée (Wijsheid en levenslot, 1898)
  • La Vie des abeilles (Het leven der bijen, 1901)
  • L'Intelligence des fleurs (Het leven der bloemen, 1907)
  • La vie des termites (1926)
  • Bulles bleues (1948), autobiografie
  • La mort (De dood, 1913)

Over Maurice Maeterlinck

  • Maurice Maeterlinck, Gedichten/Toneel en Proza met een inleiding van prof.dr.Mathieu Rutten. Haarlem, 1962
  • Elisabeth Leijnse, Symbolisme en nieuwe mystiek in Nederland voor 1900; een onderzoek naar de Nederlandse receptie van Maurice Maeterlinck; met de uitgave van een handschrift van Lodewijk van Deyssel. Genève: Droz, 1995.
  • Elisabeth Leijnse & Hans Vandevoorde, Maeterlinck in de Nederlanden, Gent: Maurice Maeterlinck Stichting, 2003.

Bronnen

  1. ↑ [1], een bespreking van het boek De Plaag van David Van Reybrouck
Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Maurice_Maeterlinck&oldid=2933413"