Joop Admiraal
Joop Admiraal. Foto: Marthein Smit en Stephen van Hesteren. Collectie TiN.
| Naam | Joop Admiraal |
|---|---|
| Volledige naam | Jacob Admiraal |
| Geboortedatum | 26 september 1937 |
| Geboorteplaats | Ophemert |
| Overlijdensdatum | 25 maart 2006 |
| Overlijdensplaats | Amsterdam |
| Beroep | Acteur |
| Discipline | Toneel |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Toen acteur Joop Admiraal in 1959 – na zijn afstuderen van de Amsterdamse Toneelschool – aan de slag ging bij de Nederlandse Comedie, viel hij de critici op door zijn jongensachtige uitstraling en fragiele verschijning.
Hij maakte geen geheim van zijn homoseksualiteit, wat voor die tijd (zelfs in de toneelwereld) bijzonder was. In de jaren zestig speelde hij bij Toneelgroep Studio en Toneelgroep Centrum, met regisseurs als Kees van Iersel en Peter Oosthoek. Gedurende zijn lange toneelloopbaan ontwikkelde Joop Admiraal zich tot een veelzijdig acteur, die zich zowel in klassieke als in experimentele voorstellingen thuis voelde. Dat laatste vooral bij Het Werkteater, waar voorstellingen improviserend tot stand kwamen. Bij dit succesvolle theatercollectief speelde hij tussen 1972 en 1985 in stukken die vaak een maatschappelijk relevante inhoud hadden. Hij kreeg daar ruimschoots de kans om zijn kwetsbare kant te laten zien, en speelde er vaak vrouwenrollen. Dat deed hij ook in de solovoorstelling U bent mijn moeder, die hij in 1981 in nauwe samenwerking met Jan Ritsema maakte, en waarin hij zowel zichzelf als zijn dementerende moeder speelde. Ondanks het controversiële onderwerp (euthanasie) ging in de recensies alle aandacht uit naar de manier waarop hij transformeerde van de zoon naar de moeder en andersom. Die virtuoze prestatie werd in 1982 onderscheiden met de Louis d’Or; de televisiebewerking werd in Duitsland bekroond met de Adolf Grimme-prijs.
Vanaf de oprichting in 1987 was Joop Admiraal verbonden aan Toneelgroep Amsterdam. Hier speelde hij talloze rollen, vaak onder regie van Gerardjan Rijnders, zoals in Klaagliederen en De Cid. In Het jachtgezelschap kreeg hij in de rol van generaal de kans om zijn harde kant te laten zien, daarbij geholpen door zijn kraakheldere en krachtige stem, die hij op vele manieren kon inzetten. Joop Admiraal is Toneelgroep Amsterdam tot zijn dood trouw gebleven. Ook na zijn pensioen in 1999 bleef hij er gewoon spelen – onder andere in Sonic Boom uit 2003, een samenwerking met het gezelschap Ultima Vez van choreograaf Wim Vandekeybus, waarin hij zelfs dansend te zien was. Joop Admiraal speelde in zijn lange loopbaan meer dan honderdtwintig toneelrollen. Ook speelde hij in een aantal films waaronder Hersenschimmen en Max Havelaar. Na zijn pensioen speelde Admiraal ook bij andere gezelschappen en in vrije producties – zijn laatste rol in de vrije productie Uit liefde. Op zaterdag 25 maart, na een succesvolle voorstelling de avond daarvoor, overleed hij aan een hartstilstand. Joop Admiraal is 68 jaar geworden.
Admiraal heeft relaties gehad met zanger en acteur Ramses Shaffy, met wie hij begin jaren zestig naar Rome reisde op zoek naar interessant filmwerk (de brieven die ze schreven aan hun gezamenlijke vriendin Shireen Strooker werden in 2004 gebundeld), en met acteur Gerard Thoolen. Sedert tweeëntwintig jaar was hij de levenspartner van Jaap Jansen, voormalig uitgever/ compagnon bij Van Gennep.
Theater CV
Joop Admiraal heeft bijgedragen aan 130 productie(s).
Joop Admiraal heeft gewerkt in de volgende functies:
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Productie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Decor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Persoon - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Joop Admiraal heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Scènefoto
Joop Admiraal als Pieter in "Jeugdproces", Toneelgroep Studio 1962. Foto: Lemaire en Wennink/MAI. Collectie TiN.
Video
U bent mijn moeder. Auteur: Joop Admiraal i.s.m. Jan Ritsema. Tv bewerking/regie: Horst Königstein. Gezelschap: Het Werkteater, 1983. Uitvoerende: Joop Admiraal. Collectie TiN.
Kostuums
Kostuum gedragen door Joop Admiraal in "Klaagliederen". Ontwerp: Rien Bekkers. Vervaardiging: Atelier Toneelgroep Amsterdam. Collectie TiN.
Detail kostuum gedragen door Joop Admiraal in "Klaagliederen". Ontwerp: Rien Bekkers. Vervaardiging: Atelier Toneelgroep Amsterdam. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Joop Admiraal als Geronte in "Zinsbegoocheling". Ontwerp: Rien Bekkers. Vervaardiging: Atelier Marcella Hamelijnck. Collectie TiN.
Hoed gedragen door Joop Admiraal als Geronte in "Zinsbegoocheling". Ontwerp: Rien Bekkers. Vervaardiging: Atelier Marcella Hamelijnck. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Joop Admiraal in "Restaurante Guatelli" en "Tussen hemel en aarde". Ontwerp: Jago Bo, Maria van der Woude. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Joop Admiraal als Patrik in "Een zwoele zomeravond". Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Joop Admiraal als Jonathan in "De wijze kater" van Herman Heijermans. Ontwerp: Lisette van Meeteren. Vervaardiger: Henny van Dam-Simons. Collectie TiN.
Hoed gedragen door Joop Admiraal als Jonathan in "De wijze kater" van Herman Heijermans. Ontwerp: Lisette van Meeteren. Vervaardiger: Henny van Dam-Simons. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Hoedje gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Schoenen gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Bril gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Handtas gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Kettingen, ringen en attributen gedragen door Joop Admiraal als Marlies in "Hallo medemens". Collectie TiN.
Pruik gedragen door Joop Admiraal als Coby de Clerck in "Bosch en Lucht". Collectie TiN.
Hoedje gedragen door Joop Admiraal als Coby de Clerck in "Bosch en Lucht". Collectie TiN.
Bustehouder gedragen door Joop Admiraal als Coby de Clerck in "Bosch en Lucht". Collectie TiN.
Attributen en sieraden gebruikt door Joop Admiraal als Coby de Clerck in "Bosch en Lucht". Collectie TiN.
Bronnen
- Productiedatabase
- Nederlands Theaterjaarboek (Theater Instituut Nederland)
- Wikipedia