Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamJean Genet
Geboortedatum19 december 1910
Geboorteplaats Parijs
Overlijdensdatum15 april 1986
Overlijdensplaats Parijs
BeroepToneelschrijver
DisciplineToneel
Externe databases:
DBNL
IMDb
IBDb
VIAF

Jean Genet (1910 — 1986) was een Frans auteur en toneelschrijver. Hij was een kind uit een buitenechtelijke relatie. Zijn moeder liet hem achter bij de Assistance Publique (Burgerlijk Armenbestuur). Jean bracht zijn vroege jeugd door in opvanghuizen. Korte tijd verbleef hij bij een stiefgezin in het dorp Alligny-en-Morvan, waar hij boeken las en dagdroomde in een bedompt buitentoilet waar het rook naar oude bomen en zompige aarde.

Op zijn tiende werd hij veroordeeld voor diefstal] en belandde hij in een jeugdgevangenis. Hij was onschuldig, maar omdat de wereld hem desondanks tot dief had verklaard, besloot hij deze reputatie na te leven. “Ik verwierp de wereld die mij verworpen had,” schreef Genet later.

Op 19-jarige leeftijd ontsnapte Jean Genet uit de gevangenis. Hij sloot zich aan bij het Frans Vreemdelingenlegioen, om al snel weer te deserteren. Tien jaar zwierf hij door Europa en bracht hij – door veroordelingen voor landlopen, homoseksualiteit, prostitutie, diefstal en smokkelen – veel tijd door in Europese gevangenissen. Aan het einde van deze periode vond hij zichzelf in Nazi-Duitsland, waarover hij schreef: “Dit is een natie van dieven. Wanneer ik hier steel, betekent dat niets bijzonders voor de realisatie van mezelf. Ik gehoorzaam slechts de gebruikelijke gang van de dingen. Ik vernietig niets.”

Vanaf 1942 schreef Jean Genet autobiografische boeken waarin de bourgeoisie belachelijk wordt gemaakt en de pracht van diefstal en homoseksualiteit wordt gevierd. In 1948 werd hij voor de tiende keer veroordeeld wegens inbraak, waardoor hij automatisch tot levenslang werd veroordeeld. Dankzij petities van André Gide, Jean Cocteau, en zijn latere vriend Jean-Paul Sartre, kwam hij toch vrij. Als dank schreef hij een gedicht waarin de waarden van criminelen en het meditatieve leven in de gevangeniscel wordt geprezen.

Met zijn eerste twee toneelstukken: Les Bonnes (De Meiden, 1947) en Haute Surveillance (Onder Toezicht, 1949) vestigde hij naam als avant-gardistisch toneelschrijver. Zijn toneelstukken zijn imponerend en moeilijk te beschrijven. Het erotische en obscene wordt getransformeerd tot universele poëzie. Genet exploreert de uiterste consequenties. Zijn thema’s en objecten laten de schaamte ver achter zich. Zijn doel: de façade van de solidaire gemeenschap vermorzelen om zo de naakte mens in al zijn eenzaamheid te tonen.

Van Journal du voleur verscheen in 1993 een Franstalige stripversie van Edmond Baudoin.


Jean Genet heeft bijgedragen aan 56 productie(s).

Jean Genet heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jean Genet heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Adam miroir Auteur (schrijver libretto, scenario) Ballets de Paris 1948/1949 7 januari 1949
Le Balcon Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Rotterdams Toneel 1959/1960 9 januari 1960 Hans Croiset
De negers Auteur (schrijver libretto, scenario) Rotterdams Toneel (Werkgroep) 1960/1961 19 februari 1961 Hans Croiset
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Centrum 1962/1963 27 oktober 1962 Theo Kling
Cel Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelgroep Studio 1964/1965 8 oktober 1964 Kees van Iersel
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Incidenteel Theater Experiment 1966/1967 18 september 1966 John van de Rest
The Maids Auteur (schrijver libretto, scenario) Living Theatre 1966/1967 15 november 1966 Judith Malina
Het balkon Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1966/1967 14 april 1967 Roger Blin
De schermen Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1968/1969 17 februari 1969 Agaath Croiset-Witteman
The Blacks Auteur (schrijver libretto, scenario) The Oxford Playhouse Company 1969/1970 13 mei 1970 Minos Volanakis
E Negernan Auteur (schrijver libretto, scenario) Tayer Antiyano Pa Arte, Dramatico 8 februari 1972 Tone Brulin
The Maids Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Mickery Workshop 1973/1974 21 september 1973
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Publiekstheater 1975/1976 10 januari 1976 Ton Lutz
Het balkon Auteur (schrijver libretto, scenario) Ro Theater 1977/1978 9 juni 1978 Franz Marijnen
Stad-shock-mannen Auteur (schrijver libretto, scenario) De Softies 1979/1980 15 april 1980
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Ro Theater 1979/1980 23 april 1980 Franz Marijnen, Wolfram Kremer
Deathwatch (Haute Surveillance) Auteur (schrijver libretto, scenario) Kiss 1981/1982 6 december 1981 Jeffrey Burnett
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelacademie Maastricht 1984/1985 24 oktober 1984
Onder toezicht Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Piek 1984/1985 31 oktober 1984 Willem Westermann
De negers Auteur (schrijver libretto, scenario) Nieuwe Komedie 1984/1985 7 december 1984 Rufus Collins, Henk Tjon
Zwaar bewaakt Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Mannentheater 1984/1985 28 februari 1985 Robbert van de Weetering
Onder toezicht Auteur (schrijver libretto, scenario) Piranesi 1984/1985 30 mei 1985 Johan Greter
De heilige Genet Auteur (schrijver libretto, scenario) Lijntheater 1985/1986 1 november 1985 Leo Hogenboom
De fammen Auteur (schrijver libretto, scenario) Fryske Toaniel Stifting Tryater 1985/1986 26 november 1985 Henk Scholten
Les bonnes Auteur (schrijver libretto, scenario) NIKOS 1985/1986 13 januari 1986 Jacques Bachelier
Het balcon Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1985/1986 8 mei 1986 Rufus Collins, Henk Tjon
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1986/1987 4 februari 1987
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Krochttheater 1987/1988 1 november 1987 Erik-Ward Geerlings
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1987/1988 6 april 1988 Anny van Hoof, Julien Antonetti
Severa vigilancia Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1987/1988 3 juni 1988 Santiago Melendez
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Festival Theater aan de Werf 1987/1988 22 juni 1988 Ramón Gieling
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Première 1988/1989 10 januari 1989 Judith Brokking
De bronnen Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 14 juni 1990 Jan Joris Lamers
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 1990/1991 15 december 1990 Shireen Strooker
Onder toezicht Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 1990/1991 22 februari 1991 Eric Versteeg
The Maids Auteur (schrijver libretto, scenario) Rootless Theatre 1993/1994 9 september 1993
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Rob Malasch 1993/1994 2 december 1993 Rob Malasch
Splendid's Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Zuidelijk Toneel 1994/1995 18 november 1994 Ivo van Hove
Les bonnes Auteur (schrijver libretto, scenario) Med Urbs Vie 1994/1995 25 november 1994 Youssef Ait Manssour
Les Girls Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 1994/1995 25 juni 1995 Titus Muizelaar
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 1995/1996 20 oktober 1995 Filip Fokkens
Onder toezicht Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep De Branding 1996/1997 22 maart 1996 Maarten van Hinte
Over man / vrouw, fantasie, echt / niet echt, dus theater in Auteur (schrijver libretto, scenario) Rotterdams centrum voor theater 1996/1997 17 augustus 1996 Paul Röttger
The Paravents of Het beweegt nog Auteur (schrijver libretto, scenario) De Verrukking VZW 1996/1997 9 oktober 1996 Rik Hancké
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Maccus 1996/1997 18 oktober 1996 Jos van Kan
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1999/2000 12 januari 2000 Valentijn van Dijk
De negers Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nieuw Amsterdam 2004/2005 14 september 2004 Rik Hancké
La Juliette Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Productiehuis Brabant 2004/2005 26 januari 2005 Ivo van Megen
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 2004/2005 19 februari 2005 Franz Marijnen
Die Neger Auteur (schrijver libretto, scenario) Münchner Kammerspiele 2014/2015 16 november 2014 Joggem Simons
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Amsterdam 2016/2017 11 december 2016 Katie Mitchell
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Mooi Weer & Zo 2020/2021 17 oktober 2020 Eva Lemaire
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Mooi weer & zo 2020/2021 17 oktober 2020 Eva Lemaire, Liz Laarman
De meiden Auteur (schrijver libretto, scenario) Dood Paard 2020/2021 23 oktober 2020
Het Balkon Auteur (schrijver libretto, scenario) Altstadt Rotterdam 2023/2024 16 december 2023 Johan Simons
Het balkon Auteur (schrijver libretto, scenario) Altstadt Rotterdam 2023/2024 16 december 2023 Johan Simons

Trivia

  • David Bowie zong over Jean Genet in het nummer Jean Genie uit 1972.
  • Genet steunde onder meer de PLO, The Black Panthers en Angela Davis, activiste voor raciale- en seksegelijkheid.
  • Genet verspreidde in 1950 de door hemzelf geregisseerde film Un Chant d’Amour onder een select gezelschap. Plannen voor een bioscoopuitgave in 1970 hield hij tegen.
  • CocoRosie zingt samen met Antony Hegarty over hem in het nummer "Beautiful Boyz", op het album Noah's Ark.
  • Peter Doherty citeert uit "Our Lady Of The Flowers" in het nummer "Last of The English Rose" uit 2009.
  • Rainer Werner Fassbinder maakt in 1982 de film Querelle naar aanleiding van het boek Querelle uit Brest.

Bronnen