Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Henri Brondgeest

Henri Brondgeest.jpg

NaamHenri Brondgeest
Volledige naamDiederik Hendrik Brondgeest van Amstel
PseudoniemDhr. van Amstel
Geboren17 oktober 1865
Cheribon
Overleden17 juni 1928
Weltevreden
BeroepActeur
DisciplineToneel
VIAF-profiel

Biografie

Henri Brondgeest (1865-1928) was een in het voormalige Nederlands Indië geboren Nederlandse acteur. Hij kwam op zijn elfde jaar naar Nederland en kreeg een militaire opleiding. De gebroeders o.a. Lion van Lier (de zonen van acteur en directeur van het Grand Théâtre, Amsterdam Abraham Israël van Lier) zagen in hem een jeune-premier en boden hem in 1890 een engagement aan.
Aanvankelijk heeft hij ook toneelgespeeld onder de naam Dhr. van Amstel.
Hij deed ervaring op bij diverse groepen en richtte in 1903 ter bespeling van de Tivolischouwburg een eigen gezelschap op, het Brondgeest Ensemble. Met dit gezelschap maakte hij in 1904/05 en 1905/06 onder de naam Het Eerste Hollandsche Tooneelgezelschap in Indië een tournee door zijn geboorteland.
In 1907 werd hij directeur van het Residentie Tooneelensemble, dat door financiële problemen slechts zeer kort bestond en tot gevolg had dat Brondgeest genoodzaakt was gastrollen te gaan spelen bij het gezelschap waar hij was begonnen: Van Lier. Door een ernstige ziekte was hij enkele jaren uitgeschakeld, tot hij in 1910 opnieuw naar Indië vertrok. Dit keer had hij een vliegtuig meegenomen, waarmee hij in Batavia demonstraties wilde geven. Dit liep echter op niets uit, want Brondgeest kon helemaal niet vliegen. Weldra kreeg hij dan ook de bijnaam 'Grondbeest". Na dit échec keer hij naar het toneel terug om te gasteren bij Eduard Verkade, die daar was met zijn Hagespelers, en bij amateurs.
In de periode 1912-1925 speelde en regisseerde hij bij uiteenlopende gezelschappen en vormde hij eigen groepjes, waaronder (opnieuw) het Brondgeest Ensemble (1916/17) en het Romantisch Tooneel (1922/23).
Met een tournee in 1924 keerde hij voorgoed naar Indië terug. Daar had hij tot zijn dood de leiding van een gezelschap met Martha Walden en later Tilly Bouwmeester als eerste actrice.
Hij is gehuwd geweest met de actrices Theo (Mann-) Bouwmeester en Sophie de Vries. Hij was oud-oom van de actrice Sonja Poolman.

Overzicht van de eigen gezelschappen van Henri Brondgeest

Naar de gegevens van het Acteurs- en Kleinkunstenaarslexicon van Piet Hein Honig 1984:
1903-1907: Brondgeest Ensemble (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)
1907-1908: Residentie Tooneelgezelschap Henri Brondgeest (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)
1916-1917: Gezelschap Brondgeest (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)
1922-1923: Romantisch Tooneel (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)
1923-1924: Gezelschap Brondgeest (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)
1924-1926: Brondgeest Ensemble (zie: Gezelschappen Henri Brondgeest)

Theater/Dans

  • Een chronologisch en daaronder een link naar een alfabetisch overzicht van de voorstellingen die in première zijn gegaan en waarin hij is opgetreden, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase.
 
Het Testament van César Girodot - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-03-13
Mijnheer gaat naar buiten - Gezelschap van Tivoli Schouwburg - 1892-12-10
Oom Frits - Gezelschap van Tivoli Schouwburg - 1892-12-10
Lolo's Vader - Gezelschap van Tivoli Schouwburg - 1892-12-+25
De schoonzoon van Mijnheer Poirier - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-10-23
Het testament van Cesar Girodot - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-01-01
De ongeloovige Thomas - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-02-03
Een Hongaarsch duel - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-03-03
Een Parijsch drama - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-04-04
De familie Fourchambault - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-04-18
De kleine man - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-08-01
De markies de Villemer - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1894-11-19
De volksvertegenwoordiger Leveau - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-03-04
Cornelis Voss - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-04-04
De duivel en zijn grootje - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-08-27
De vlinders - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-10-01
Het Gulden Boek - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-10-18
Het Benedenhuisje - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1895-12-10
De Wittebroodsweken - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1896-09-22
Hedendaagsche liefde - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1896-09-22
Een Millioen - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1896-11-24
Een debuut - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1896-11-24
Broeders vrijmetselaars (Die Logenbrüder) - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1898-03-04
De slechte herders (Les mauvais bergers) - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1898-04-28
De oude kleêr-kooper of een vriend in den nood - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1898-05-15
De controleur der slaapwagens - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1898-05-17
De kluisters verbroken (L'evasion) - Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten - 1898-10-13
De echtgenooten van Leontine - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1900-11-03
Gestrenge Heeren - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1900-11-25
De opvoeding tot het huwelijk (Die Erziehung zur Ehe) - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-01-29
De eischen der moraal (Die sittliche Forderung) - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-01-29
De opvoeding tot het huwelijk - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-01-29
Aan flarden - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-02-22
De bibliothekaris - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-03-03
Vier ton - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-04-02
Historisch kasteel - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-04-16
De Japansche vaas - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-10-13
Flachsmann als Hoofdonderwijzer - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-11-10
Edel metaal - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-12-11
Anne-Mie - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1901-12-24
's Nachts - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1902-03-21
Amor (Der blinde Passagier) - N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap - 1903-05-10
'n Comedie-avondje - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1903-09-22t
De grootste zonde - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1903-10-05
De familie Boléro - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-01-07
Carnaval - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-03-11
Een moderne tragedie (La Rafale) - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-04-28-
De Dief - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-09-03
Haar laatste bezoek - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-11-15
De dief - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-11-15
De verschoppeling (La sacrifiée) - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1908-01-20
Simson - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1908-03-31
Z'n tweede vrouw (His house in ordre) - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1908-12-16
10.000.000 Voor een kind (L'enfant du miracle) - Frascati-Ensemble - 1913-03-15
Z'n Majesteit (Le roi) - Frascati-Ensemble - 1913-04-18
De kleeren maken den man (Der Her Verteidiger) - Frascati-Ensemble - 1913-05-10
Een beetje getrouwd - Frascati-Ensemble - 1913-05-31
De Onzichtbare Mensch - Circus Schumann - 1913-07-19
De vrouw van den president (La presidente) - Frascati-Ensemble - 1913-09-19
De schat - Gelegenheidscombinaties - 1913-11-04
Artisten Sportfeest - Gelegenheidscombinaties - 1914-06-14
Z'n excellentie - N.V. Het Tooneel - 1915-11-06
De hydra - N.V. Het Tooneel - 1916-01-01
Dolle Hans - N.V. Het Tooneel - 1916-02-12
Het moderne echtpaar - N.V. Het Tooneel - 1916-09-08
Carrière - N.V. Het Tooneel - 1916-12-23
De blauwe paarl - N.V. Het Tooneel - 1917-02-06
Salome - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1917-06-09
Het geheim van Broadway - Hollandsch Tooneel 1915-1918 - 1917-12-01
Johan - Intieme kunst onder impressario van Max van Gelder - 1918-04-16
Charles leeft nog !! - Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder - 1919-01-24
Geuren - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1920-02-14
De spaak in 't wiel - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1920-11-24
Caesar's vrouw - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1921-10-15
Zijn terugkomst (Le retour) - NV Het Rotterdamsch Tooneel (1916-1923) - 1921-12-14
De huwelijks-Sowjet - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1922-04-29
Taptoe - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1923-01-26
Ismea of de stevende vlinder - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1923-05-22
Het skelet - Gezelschap Spree - 1923-08-01
Gekocht en betaald - Gezelschap Spree - 1923-12-04
… overige resultaten
 
'n Comedie-avondje - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1903-09-22t
De grootste zonde - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1903-10-05
De vrouw van den Maarschalk - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-09-05
De Dief - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-09-03
De dief - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-11-15
Haar laatste bezoek - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1907-11-15
Z'n tweede vrouw (His house in ordre) - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1908-12-16
10.000.000 Voor een kind (L'enfant du miracle) - Frascati-Ensemble - 1913-03-15
Z'n Majesteit (Le roi) - Frascati-Ensemble - 1913-04-18
Een beetje getrouwd - Frascati-Ensemble - 1913-05-31
De hydra - N.V. Het Tooneel - 1916-01-01
Het moderne echtpaar - N.V. Het Tooneel - 1916-09-08
Carrière - N.V. Het Tooneel - 1916-12-23
De blauwe paarl - N.V. Het Tooneel - 1917-02-06
Het geheim van Broadway - Hollandsch Tooneel 1915-1918 - 1917-12-01
Geuren - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1920-02-14
De spaak in 't wiel - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1920-11-24
Caesar's vrouw - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1921-10-15
Zijn terugkomst (Le retour) - NV Het Rotterdamsch Tooneel (1916-1923) - 1921-12-14
De huwelijks-Sowjet - N.V. Het Hofstad Tooneel - 1922-04-29
Ismea of de stevende vlinder - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1923-05-22
Het skelet - Gezelschap Spree - 1923-08-01
Gekocht en betaald - Gezelschap Spree - 1923-12-04
Don Torribio - Gezelschap Spree - 1923-12-08
Gekocht en betaald - Gezelschappen Henri Brondgeest - 1924-08-12

Jubilea

  • 25-jarig jubileum in juni 1917 als Herodes in "Salomé" van Oscar Wilde in Stadion te Amsterdam.
  • 30-jarig jubileum op 17-2-1922 als Henry de Nancy in "Geuren" van Marcellus Emants in de Stadsschouwburg Amsterdam.

Trivia

  • Gehuwd met Theodora Antonia Louisa Cornelia (Theo) Bouwmeester op 9-4-1891.
  • Gescheiden van Theodora Antonia Louisa Cornelia (Theo) Bouwmeester in 1898.
  • Gehuwd met Louise Sophia Maria Elizabeth (Sophie) de Vries op 8-6-1899 te Rotterdam.
  • Gescheiden van Louise Sophia Maria Elizabeth (Sophie) de Vries op 18-2-1908 ['s-Gravenhage].
  • Gehuwd met Neeltje Bakker (Terschelling, 28-5-1889) op 13-6-1918 te Amsterdam.
  • Gescheiden van Neeltje Bakker op 25-9-1923 [Amsterdam].
  • Ouders: Albertus Karel Brondgeest en Ida Gustavina Lydia Burgemeestre.

Bronnen


Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Henri_Brondgeest&oldid=2493597"