Henri Brondgeest
| Naam | Henri Brondgeest |
| Volledige naam | Diederik Hendrik Brondgeest van Amstel |
| Geboren | 17 oktober 1865 |
| Cheribon | |
| Overleden | 17 juni 1928 |
| Weltevreden | |
| Beroep | Acteur |
| Discipline | Toneel |
| VIAF-profiel |
Biografie
Henri Brondgeest (1865-1928) was een in het voormalige Nederlands Indië geboren Nederlandse acteur. Hij kwam op zijn elfde jaar naar Nederland en kreeg een militaire opleiding. De gebroeders o.a. Lion van Lier (de zonen van acteur en directeur van het Grand Théâtre, Amsterdam Abraham Israël van Lier) zagen in hem een jeune-premier en boden hem in 1890 een engagement aan.
Hij deed ervaring op bij diverse groepen en richtte in 1903 ter bespeling van de Tivolischouwburg een eigen gezelschap op, het Brondgeest Ensemble. Met dit gezelschap maakte hij in 1904/05 en 1905/06 onder de naam Het Eerste Hollandsche Tooneelgezelschap in Indië een tournee door zijn geboorteland.
In 1907 werd hij directeur van het Residentie Tooneelensemble, dat door financiële problemen slechts zeer kort bestond en tot gevolg had dat Brondgeest genoodzaakt was gastrollen te gaan spelen bij het gezelschap waar hij was begonnen: Van Lier. Door een ernstige ziekte was hij enkele jaren uitgeschakeld, tot hij in 1910 opnieuw naar Indië vertrok. Dit keer had hij een vliegtuig meegenomen, waarmee hij in Batavia demonstraties wilde geven. Dit liep echter op niets uit, want Brondgeest kon helemaal niet vliegen. Weldra kreeg hij dan ook de bijnaam 'Grondbeest". Na dit échec keer hij naar het toneel terug om te gasteren bij Eduard Verkade, die daar was met zijn Hagespelers, en bij amateurs.
In de periode 1912-1925 speelde en regisseerde hij bij uiteenlopende gezelschappen en vormde hij eigen groepjes, waaronder (opnieuw) het Brondgeest Ensemble (1916/17) en het Romantisch Tooneel (1922/23).
Met een tournee in 1924 keerde hij voorgoed naar Indië terug. Daar had hij tot zijn dood de leiding van een gezelschap met Martha Walden en later Tilly Bouwmeester als eerste actrice.
Hij is gehuwd geweest met de actrices Theo (Mann-) Bouwmeester en Sophie de Vries. Hij was oud-oom van de actrice Sonja Poolman.
Theater/Dans
Een chronologisch en daaronder een link naar een alfabetisch overzicht van de voorstellingen die in première zijn gegaan en waarin hij is opgetreden, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase.
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Jubilea
- 25-jarig jubileum in juni 1917 als Herodes in "Salomé" van Oscar Wilde in Stadion te Amsterdam.
- 30-jarig jubileum op 17-2-1922 als Henry de Nancy in "Geuren" van Marcellus Emants in de Stadsschouwburg Amsterdam.
Trivia
- Gehuwd met Theodora Antonia Louisa Cornelia (Theo) Bouwmeester op 9-4-1891.
- Gescheiden van Theodora Antonia Louisa Cornelia (Theo) Bouwmeester in 1898.
- Gehuwd met Louise Sophia Maria Elizabeth (Sophie) de Vries op 8-6-1899 te Rotterdam.
- Gescheiden van Louise Sophia Maria Elizabeth (Sophie) de Vries op 18-2-1908 ['s-Gravenhage].
- Gehuwd met Neeltje Bakker (Terschelling, 28-5-1889) op 13-6-1918 te Amsterdam.
- Gescheiden van Neeltje Bakker op 25-9-1923 [Amsterdam].
- Ouders: Albertus Karel Brondgeest en Ida Gustavina Lydia Burgemeestre.
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984