Hans Croiset: Repertoire - Toneel

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Hans Croiset, 1965. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Hans Croiset:


Toneel

Hans Croiset, 2006. Foto: Roel Bogaards. Collectie TIN.

Hans Croiset stamt uit een ware theaterfamilie. Hij begon zijn professionele carrière bij het Rotterdams Toneel in 1953. Hij werd de jongste artistiek leider van Nederland en in 1973 richtte hij theatergezelschap het Publiekstheater op. In 1987 fuseerde het gezelschap met Toneelgroep Centrum tot het nieuwe gezelschap Toneelgroep Amsterdam. In 1986 was hij oprichter van Het Nationale Toneel en met Ronald Klamer mede-oprichter van Het Toneel Speelt. Naast alle artistieke leiderschapsfuncties speelde hij ook talloze rollen.



Hieronder vindt u het volledige overzicht van de voorstellingen waarin Hans Croiset gespeeld heeft. Een apart hoofdstuk is gewijd aan zijn regies.

Rotterdams Toneel (1953-1961)

Hans Croiset, 1960. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

In 1953 kreeg Hans Croiset bij het Rotterdams Toneel een aanstelling als volontair, gebruikelijk voor nieuwkomers zonder toneelschooldiploma. Hij zou in totaal 8 seizoenen bij dit gezelschap blijven. Hier deed hij ook zijn eerste ervaringen op als regisseur.


Een overzicht van rollen van Hans Croiset bij het Rotterdams Toneel vindt u hier.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Rotterdams Toneel

De Nederlandse Comedie (1961-1964)

Hans Croiset, 1965. Foto: onbekend. Collectie TIN.

Vanaf 1 augustus 1961 ging Hans Croiset aan de slag bij de Nederlandse Comedie. Na rollen in een vaudeville van Feydeau en in een opzienbarende enscenering van Een midzomernachtsdroom, volgde in juni de eerste hoofdrol van Hans Croiset bij De Nederlandse Comedie. Algauw mengde Croiset zich in de discussies die de voorbode zouden zijn van de Aktie Tomaat. Hij zou echter niet lang aan de Nederlandse Comedie verbonden blijven.

Een overzicht van de rollen die Hans Croiset speelde bij De Nederlandse Comedie vindt u hier.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - De Nederlandse Comedie

Toneelgroep Theater (1964-1971)

Sprookjes uit New York, 1964. Op de voorgrond Hans Croiset. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.

In 1964 werd Hans Croiset artistiek leider van Toneelgroep Theater. Hij was zowel als acteur als als regisseur bij Toneelgroep Theater werkzaam.


Een overzicht van de rollen die Hans Croiset gespeeld heeft bij Toneelgroep Theater, vindt u hier.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Toneelgroep Theater

De Haagse Comedie (seizoen 1971-1972)

Hans Croiset, 1970. Foto: Wouter van Heusden. Collectie TIN.

Hans Croiset was gedurende het seizoen 1971-1972 aan de Haagse Comedie verbonden.

Hij werd opgenomen in de artistieke raad, samen met zijn goede vriend Guido de Moor en Wim van Rooij.

Croiset zou er maar één seizoen blijven.


Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - De Haagse Comedie

Publiekstheater (1972-1986)

Maquette van decor openingsvoorstelling 'Droom van een midzomernacht', 21 september 1973. Decorontwerp: Niels Hamel. Collectie TIN.

Het Publiekstheater werd in 1972 opgericht na de perikelen rondom de toneelvernieuwing, culminerend in de Aktie Tomaat. Op 22 september 1972 concludeerde de Amsterdamse Kunstraad dat er een andere invulling moest komen voor de Stadsschouwburg in Amsterdam waar jarenlang de Nederlandse Comedie de hoofdbespeler was geweest. Acteur en regisseur Hans Croiset kreeg fiat om zijn plan om een nieuwe theatergroep te formeren die daar kon spelen op te richten.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Publiekstheater

Gastregies bij Toneelgroep De Appel (1985-1987)

Affiche Faust, Toneelgroep De Appel 1985. Ontwerp: Jan Bons. Collectie TIN.

Kort nadat Hans Croiset in 1985 bekend had gemaakt dat hij het Amsterdamse Publiekstheater zou verlaten, was hij benaderd door Erik Vos.

De artistiek leider en regisseur van Toneelgroep De Appel vroeg hem om een gastregie te komen doen in Scheveningen.


Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Toneelgroep De Appel

Het Nationale Toneel (1988-1992)

De Koninklijke Schouwburg in Den Haag, vaste speelplaas van Het Nationale Toneel.

Hans Croiset was na zijn succesvolle regies bij De Appel intussen geen onbekende meer in Haagse kringen en werd gevraagd een nieuw Haags gezelschap te vormen. In 1988 werd hij formateur van het nieuwe gezelschap, om een jaar later de artistieke leiding van het nieuwe gezelschap op zich te nemen.


Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Het Nationale Toneel

Het Toneel Speelt (1996-2005)

Affiche 'Stilleven', 1997. Collectie TIN.

Het plan voor een nieuw eigen gezelschap was in Croisets laatste jaar bij Het Nationale Toneel ontstaan en had in gesprekken met Ronald Klamer langzamerhand vorm gekregen.

Het Toneel Speelt zou alleen maar oorspronkelijk Nederlandstalig repertoire gaan spelen, vanuit de gedachte dat 'een boeiend toneelklimaat niet kan bestaan zonder een bewustzijn van een eigen toneelliteratuur'. Het voornemen was om ieder seizoen een klassieker te brengen - dat kon een stuk van Vondel zijn, maar ook een naoorlogse tekst - plus een nieuw geschreven stuk.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Het Toneel Speelt

Diverse gezelschappen

Hans Croiset als Philips II in Don Carlos, Toneelgroep Amsterdam 2005. Foto: Chris van der Burght. Collectie TIN.

Hier vindt u een overzicht van de rollen van Hans Croiset bij overige gezelschappen, zoals Toneelgroep Amsterdam, de Nationale Reisopera en Theater Kikker.

Een overzicht daarvan vindt u hier.


Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Diverse gezelschappen

Regisseur

Affiche Woyzeck, Haagse Comedie 1971

Hans Croiset heeft bij bijna alle gezelschappen, waarbij hij verbonden was als acteur of artistiek leider, voorstellingen geregisseerd en daarmee zijn stempel op het gezelschap gedrukt. Ook zijn liefde voor de stukken van Shakespeare, Tsjechow, Brecht en Joost van den Vondel komt daarin tot uitdrukking. Croiset heeft veel werk van deze grote toneelschrijvers geregisseerd.

Lees meer: Hans Croiset: Repertoire - Toneel - Regisseur