Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Bundesarchiv Bild 146-2005-0008, Carl Zuckmayer.jpg


Carl Zuckmayer (1920)

NaamCarl Zuckmayer
Geboortedatum27 december 1896
Geboorteplaats Nackenheim
Overlijdensdatum18 januari 1977
Overlijdensplaats Visp
BeroepSchrijver
Externe databases:
IMDb
VIAF

Zuckmayer groeide op in Mainz, doorliep daar het gymnasium en nam als vrijwilliger deel aan de Eerste Wereldoorlog. Na de oorlog studeerde hij nog twee jaar in Frankfurt en Heidelberg, maar in 1920 trok hij naar Berlijn en begon hij te schrijven. Na een zwerftocht door Noorwegen en Lapland vestigde hij zich in 1924 in München en werd daar dramaturg bij Max Reinhardt, samen met Bertold Brecht. Ook begon hij in deze periode filmscripts te schrijven, waarvan dat van Der blaue Engel het bekendst is.

Zuckmayers Joodse afkomst en zijn anti-nazistische opstelling dwongen hem in 1938 tot emigratie, via Zwitserland naar de Verenigde Staten. Hij probeerde onder andere als scenarioschrijver voet aan de grond te krijgen in Hollywood, maar kon niet aarden in dat bestaan en werd uiteindelijk een tijdlang “farmer” in Vermont. In 1946 keerde hij naar Europa terug en vestigde zich in Zwitserland. Hij stierf in 1977 op 80-jarige leeftijd.


Carl Zuckmayer heeft bijgedragen aan 8 productie(s).

Carl Zuckmayer heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Carl Zuckmayer heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
De kapitein van Köpenick Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1931/1932 31 oktober 1931 Louis Saalborn
Circus Knie Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Amsterdamsche Tooneelvereeniging (1932-1938) 1932/1933 28 januari 1933 August Defresne
Circus Knie Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Het Nederlands Volkstoneel De Toneelvereniging 1953/1954 1 september 1953 Hans Tiemeijer
Koud licht Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Comedie 1955/1956 10 maart 1956 Han Bentz van den Berg
Der Hauptmann von Köpenick Auteur (schrijver libretto, scenario) Thalia Theater 1970/1971 21 maart 1971 Helge Thoma
Der Hauptmann von Köpenick Auteur (schrijver libretto, scenario) Thalia Theater Hamburg 1970/1971 21 maart 1971 Helge Thoma
De kapitein van Köpenick Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Theater 1978/1979 19 januari 1979 René Lobo
Des Teufels General Uitvoerende Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1957/1958 5 februari 1958 Peter Holland


Carl Zuckmayer (1896 - 1977) was een Duitse schrijver van Joodse herkomst.

Werk

Zuckmayers toneelwerk is altijd als het belangrijkste deel van zijn oeuvre beschouwd. In 1925 krijgt hij de Heinrich von Kleistprijs voor zijn volkskomedie Der fröhliche Weinberg. In 1927 oogst hij veel succes met Schinderhannes, een toneelballade over de historische, tot een Robin Hood-achtige rebel geïdealiseerde Johannes Bückler. Het meest bekend werd Zuckmayer met het satirische toneelstuk Der Hauptman von Köpenick (1930), een antimilitaristische tragikomedie over de Berlijnse schoenmaker Wilhelm Voigt, die op straat een aantal soldaten rekruteerde en het stadhuis van Köpenick bezette.

Het naoorlogse toneelwerk van Zuckmayer zet een duidelijke ontwikkeling in richting een soort conservatief, religieus humanisme. Wereldsucces behaalde hij met het stuk Des Teufels General (1946), waarin hij het dilemma van vaderlandsliefde en nazi-haat gestalte geeft door het uitspreken van zijn vertrouwen in de positieve krachten van het “andere Duitsland”.

Zuckmayer maakte verder ook naam als groot verteller. Als hoogtepunt in zijn proza wordt beschouwd het autobiografische Als war’s ein Stück von mir (1966).

Het werk van Zuckmayer werd veelvuldig onderscheiden, onder meer met de Goetheprijs, de Georg-Büchner-Preis, Grote Oostenrijkse Staatsprijs, de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland en Pour le Mérite.

Literatuur en bronnen

  • A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984. ISBN 90-228-4330-0

Externe links

Bronnen