Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Albert Roussel (1869 - 1937) was een Frans componist. Van 1889 tot 1894 was Roussel in militaire dienst bij de Franse marine, en ondanks de beperkte muzikale opleiding die hij tot dan gekregen had, begon hij reeds in deze jaren te componeren. Na zijn militaire dienst studeerde hij eerst (van 1894 tot 1898) te Parijs piano, orgel, harmonie en contrapunt bij Eugène Gigout en vervolgens (van 1898 tot 1908) compositie, orkestratie en muziekgeschiedenis aan de Schola Cantorum bij Vincent d'Indy. Aan dit instituut doceerde hij zelf ook van 1902 tot 1913. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij wederom in militaire dienst.

Het muzikale oeuvre van Roussel is niet omvangrijk, maar getuigt van een verrassende veelzijdigheid. Ondanks de invloed van verschillende contemporaine stromingen vertoont het een gestadige ontwikkeling naar een geheel eigen stijl. Na een "traditionele" periode, waarin hij vooral onder de invloed stond van César Franck, namen zijn muzikale inzichten een totaal andere wending als gevolg van een reis naar India en Zuidoost-Azië, en ontstond in zijn werk een eerder oosters getint impressionisme, beïnvloed door de hindoemuziek (vooral in zijn Padmávatî). Na 1920 wijzigde hij zijn muzikale ideeën opnieuw, nu naar een zakelijker contrapunt. Deze objectiverende houding kreeg uiteindelijk de overhand in zijn werk en leidde hem naar zijn laatste en rijkste scheppingsperiode, waarin de muzikale expressie geconcentreerd is in de traditionele, klassieke vormschema's.


Albert Roussel heeft bijgedragen aan 8 productie(s).

Albert Roussel heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Albert Roussel heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
Nuit d'automne Muziek Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1917/1918 8 november 1917
Amoureux séparés Muziek Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1917/1918 8 november 1917
Dansavond van het Gooisch Ballet Rini Hopman Muziek Gooisch Ballet Rini Hopman 1942/1943 3 januari 1943 Rini Hopman
Le festin d' Araignée Muziek Ballet Recital II 1952/1953 1 juni 1953 Sonia Gaskell
Pas-de-poes Muziek Scapino Ballet 1966/1967 18 september 1966 Jan Rebel
Pas de poes Muziek Scapino Ballet 1966/1967 18 september 1966 Jan Rebel
Le testament de la tante Carolina Muziek Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1969/1970 22 februari 1970
De kleine prins / Tijl Uilenspiegel Muziek Nederlands Eurythmie Ensemble 1988/1989 3 oktober 1988 Werner Barfod, Baptiste Hogrefe

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën

  • 1904-1906 1e Symfonie in d-klein «Le Poème de la forêt», op. 7, met de delen Forêt d'hiver, Renouveau, Soir d'été en Faunes et Dryades
  • 1919-1921 2e Symfonie Bes-groot, op. 23
  • 1929-1930 3e Symfonie g-klein, op. 42 (Opdracht van het Boston Symphony Orchestra) voor zijn 50-jarig bestaan), met de delen Allegro vivace, Adagio, Vivace en Allegro con spirito
  • 1934 4e Symfonie in A-groot

Andere werken voor orkest

  • 1893 Marche nuptiale, voor orkest
  • 1903-1909 Résurrection (Wederopstanding), symfonische prelude, op. 4 (naar de gelijknamige roman van Leo Tolstoj uit 1899)
  • 1910-1911 Évocations, voor alt, tenor, bariton, gemengd koor en orkest, op. 15
  • 1920 Pour un fête de printemps, symfonisch gedicht voor orkest, op. 22
  • 1926 Suite en fa, voor orkest, op. 33, met de delen Prélude, Sarabande en Gigue
  • 1926-1927 Concert, voor klein orkest, op. 34
  • 1927 Concert in G-groot, voor piano en orkest, op. 36
  • 1930-1933 Bacchus et Ariane - Suite nr. 1, voor orkest, op. 43
  • 1930-1933 Bacchus et Ariane - Suite nr. 2, voor orkest, op. 43
  • 1934 Sinfonietta, voor strijkers, op. 52
  • 1936 Rapsodie flamande, voor orkest, op. 56
  • 1936-1937 Concertino, voor cello en orkest, op. 57
  • Le Festin de l'araignée, op. 17

Werken voor harmonieorkest

  • 1921 Fanfare pour un sacre païen, voor koperblazers en pauken
  • 1932 A Glorious Day, voor harmonieorkest, op. 48
  • 1936 Prélude du 2ème acte pour le 14 juillet de Romain Rolland, voor harmonieorkest

Kerkmuziek

  • 1928 Psalm LXXX, voor tenor, gemengd koor en orkest, op. 37

Muziektheater

Opera's

Voltooid in titel aktes première libretto
1914-1918 Padmávatî, op. 18 2 aktes 1 juni 1923, Parijs, Opéra Garnier Louis Laloy, naar Indische dichting en traditie
1915-1916 Le Roi Tobol onvoltooid niet uitgevoerd Jean-Louis Vaudoyer
1924 La naissance de la lyre Th. Reinach, naar Sophocles
1932-1933 Le testament de la tante Caroline 3 aktes 14 november 1936, Olomouc, in Tsjechische vertaling; 11 maart 1937, Parijs, Opéra-Comique Michel Veber onder het pseudoniem Nino
1936-1937 Le Téméraire, op. 59 onvoltooid niet uitgevoerd

Balletten

Voltooid in titel aktes première libretto choreografie
1912 Le festin de l'araignée, op. 17 1 akte 3 april 1913, Parijs, Théàtre des Arts de Paris Gilbert de Voisins
1930 Bacchus et Ariane, op. 43 2 aktes 22 mei 1931, Parijs, Opéra Garnier Abel Hermant, naar een Griekse heldensage
1935 Aeneas, op. 54 1 akte 31 juli 1935, Brussel, Wereldtentoonstelling Naar Vergilius' epos «Aeneis»

Toneelmuziek

  • 1908 Le marchand de sable qui passe, op. 13

Werken voor koren

  • 1923 Madrigal aux muses, voor vrouwenkoor, op. 25

Vocale muziek

  • 1903 Quatre poèmes, voor zangstem en piano, op. 3
  • 1907 Quatre poèmes, voor zangstem en piano, op. 8
  • 1907-1908 Deux poèmes chinois, voor zangstem en piano, op. 12
  • 1908 La ménace, voor zangstem en piano, op. 9
  • 1908 Flammes, voor zangstem en piano, op. 10
  • 1918 Deux mélodies, voor zangstem en piano, op. 19
  • 1919 Deux mélodies, voor zangstem en piano, op. 20
  • 1924 Deux poèmes de Ronsard, voor sopraan en fluit, op. 26
  • 1926 Odes anacréontiques, voor zangstem en piano, op. 31
  • 1926 Odes anacréontiques, voor zangstem en piano, op. 32
  • 1927 Deux poèmes chinois, voor zangstem en piano, op. 35
  • 1928 Jazz dans la nuit, voor zangstem en piano, op. 38
  • 1931 Deux idylles, voor zangstem en piano, op. 44
  • 1932 Deux poèmes chinois, voor zangstem en piano, op. 47
  • 1933-1934 Deux mélodies, voor zangstem en piano, op. 50
  • 1935 Deux mélodies, voor zangstem en piano, op. 55

Kamermuziek

  • 1902 Trio, voor viool, cello en piano, op. 2
  • 1906 Divertissement, voor piano en blazerswintet, op. 6
  • 1907-1908 Sonate d-klein nr. 1, voor viool en piano, op. 11
  • 1924 Joueurs de flûte, op. 27
  • 1924 Sonate in A-groot nr. 2, voor viool en piano, op. 28
  • 1925 Sérénade, voor fluit, viool, altviool, cello en harp, op. 30
  • 1929 Trio, voor fluit, altviool en cello, op. 40
  • 1931-1932 Strijkkwartet in D-groot, op. 45
  • 1934 Andante et Scherzo, voor fluit en piano, op. 51
  • 1937 Strijktrio, op. 58
  • 1937 Elpénor, voor fluit en strijkkwartet, op. 59

Werken voor orgel

  • 1929 Prélude et Fughette, op. 41

Werken voor piano

  • 1898 Des heures passent, op. 1
  • 1904-1906 Rustiques, op. 5
  • 1909-1910 Suite in fis-klein, op. 14
  • 1912 Sonatine, op. 16
  • 1932-1934 Prélude et Fugue, op. 46
  • 1933 Trois morceaux, op. 49

Werken voor harp

  • 1919 Impromptu, op. 21

Werken voor gitaar

  • 1925 Ségovia, op. 29

Bibliografie

Boeken

  • Albert Roussel 1869 - 1937 Cinquantenaire. Speciaal dubbelnummer van La revue musicale (no. 400-401), Paris, Éditions Richard-Masse, 1987. 156 p.
  • Bibliotheque nationale. Albert Roussel, 1869-1937. Catalogue par François Lesure, Paris, Bibliothèque nationale, 1969.
  • Catalogue de l'œuvre d'Albert Roussel, Paris & Bruxelles, Editor, 1947. Samengesteld met medewerking van Blanche Roussel, de weduwe van de componist.
  • Basil Deane: Albert Roussel, London, Barrie and Rockliff, 1961. 188 p.
  • John Marion Eddins: The symphonic music of Albert Roussel, Tallahassee, Florida State University, 1967. Proefschrift. 228 p.
  • Robert Follet: Albert Roussel. A bio-bibliography. New York, Greenwood Press, 1988.
  • Henry Doskey: The Piano Music of Albert Roussel. D.M. Indiana University, 1981. 112 p.
  • Hélène Jourdan-Morhange: Mes amis musiciens, Paris, Les éditeurs français réunis, 1955.
  • Daniel Kawka: Un marin compositeur. Albert Roussel, le carnet de bord 1889-1890. Saint-Étienne, Centre Interdisciplinaire d'Etudes et de Reserches sur l'Expression Contemporaine CIEREC, Université de Saint-Etienne, 1987.
  • Manfred Kelkel: Albert Roussel. Musique et esthétique. Actes du Colloque international Albert Roussel (1869-1937). Paris, Vrin, 1989.
  • Timothy John Minnis: The original solo piano music of Albert Roussel, Ohio State (Columbus), 1984. Proefschrift.
  • Angelico Surchamp: Albert Roussel. L'homme et son oeuvre. Catalogue des oeuvres. Discographie. Paris, Seghers, 1967. 192 p.
  • Damien Top: Albert Roussel (1869-1937). Un marin musicien. Paris, Séguier, 2000.
  • Louis Vuillemin: Albert Roussel et son œuvre, Paris, Durand, 1924.

Artikelen

  • Philippe Allenbach: Albert Roussel (1869-1937). Symphonie no 3 en sol mineur (1930), L'Education Musicale. 34, no. 237 (1977), p. 19-22 & no. 238 (1977), p. 12-13.
  • Philippe Allenbach: Albert Roussel (1869-1937). Symphonie no 2 en si bémol, L'Education Musicale. 31/32 (1975/76), p. 259-262 u. 299-301.
  • Philippe Allenbach: Albert Roussel. Concerto pour piano et orchestre, L'Éducation Musicale. 31/32 (1975/76), p. 1-20.
  • Dominique Bosseur: Albert Roussel, Musique de notre temps. 1 (1973), p. 201-204.
  • Ronald Crichton: Roussel's stage works, Musical Times, 110 (1969), p. 729-733.
  • Jean Cartan, Nicole Labelle: Témoignage inédit sur Albert Roussel et son époque, L'Éducation Musicale. 40, no. 322 (1985), p. 18-22.
  • S.S. Dale: Contemporary cello concerti. Albert Roussel and Ernest Bloch, The Strad. 86 (1975/76), p. 721-727.
  • Paul Le Flem: Albert Roussel dans le quotidien de la vie, Le Courrier Musical de France. 27 (1969), p. 160-161.
  • Paul L. Frank: Albert Roussel zum 25. Todestag, Österreichische Musikzeitschrift. 17 (1962), p. 478-481.
  • A. Gabeaud: Albert Roussel. Six Melodies, L'Éducation Musicale. 21 (1965/66), p. 380-382.
  • Arthur Hoérée: Albert Roussel, créateur d'un nouveau classicisme, Académie Royale de Belgique. Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. 63 (1981), p. 42-50.
  • Arthur Hoérée: Albert Roussel, Le Courrier Musical de France. 27 (1969), p. 152-159.
  • Daniel Kawka: Une auto-analyse inudire d'Albert Roussel, Revue internationale de musique française. 7 (1986), no. 19, p. 83-91.
  • Charles Koechlin: Témoignage inédit sur Albert Roussel, Revue internationale de musique française. 5 (1984), no. 14, p. 79-88.
  • Albert van der Linden: Albert Roussel et Octave Maus, Revue Belge de Musicologie. 4 (1950), p. 198-206.
  • Gerard Werker: Albert Roussel als symfonicus, Mens en melodie. 22 (1967), p. 322-325.

Bronnen