Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Verhaal

In een cultureel centrum maken wethouder De Haan en pannenmerkeigenaar De Vink plannen voor de aanleg van nieuwe gebouwen en wegen ten koste van lokale volkstuintjes. Julie protesteert met haar actiegroep, gadegeslagen door koffiejuffrouw De Wit (een dubbelrol van Conny Stuart), en conciërge Daan en coördinator De Vries (een dubbelrol van Willem Nijholt). Uiteindelijk worden de volkstuintjes platgewalst en blijft er enkel beton over.

Context

Na de eerste Nederlandse succesmusical Heerlijk duurt het langst uit 1965, leidde de vruchtbare samenwerking tussen schrijfster Annie M.G. Schmidt en componist Harry Bannink tot nog meer musicals. "Wat een planeet" ging in 1973 in première, en gaat over de verwikkelingen rond “een soort cultureel centrum”. Het is, in Annie’s bewoordingen, “meer een reeks taferelen dan een aaneensluitend verhaal. Deze musical moest het dan ook meer hebben van de gezongen en gedanste nummers en van de sololiedjes dan van de scènes.”[1] Opnieuw speelde Conny Stuart een hoofdrol. Zij speelde de première van Wat een planeet in 1973 met een gescheurde achillespees. Ondanks de pijn durfde ze geen pijnstillers te slikken, uit angst om haar teksten te vergeten. Achteraf gezien had ze hier enorm veel spijt van. Een andere keer speelde zij met veel hoofdpijn, ook zonder pijnstillers door de angst van het vergeten van de tekst, en weer met spijt.[2]

Paddy Stone, de man die verantwoordelijk was voor alle Broadway showelementen (jazzhands, tapdans en ensemblenummers) in de musical Wat een Planeet, stond er bekend om dat hij zich als een tiran kon gedragen. Hij verwachtte en eiste het allerbeste qua dansprestaties van de Nederlandse musicalsterren, die dikwijls niet goed geschoold waren in dans. Er werden ingewikkelde, spectaculaire dansnummers bedacht voor het ensemble en Willem Nijholt. De laatstgenoemde schitterde voor het eerst in een Schmidt/Bannink-musical. Stone vond het vreselijk teleurstellend dat Nijholt bij hun eerste ontmoeting niet kon tapdancen en ook andere, voor hem logische musical-dansen, niet beheerste. Na hem een uur te laten oefenen liet hij Nijholt voor hem dansen. Hij vond het niet om aan te zien. Tijdens het repetitieproces sloeg hij Nijholt tegen de enkels als hij een danspas niet perfect uitvoerde. Uiteindelijk zag alle dans er goed uit, dus de werkwijze van Stone had resultaat.

Tegenover deze showelementen stonden kritische teksten van Annie M.G. Schmidt, zoals in het nummer 'Kwik In De Vis'. Omdat het script echter niet heel sterk was, probeerde Paddy Stone in zijn choreografieën meer show toe te voegen. Er ontstond daardoor een paradoxale combinatie, waarbij de kritische teksten niet boven de tapdance-choreografieën uitkwamen.

De musical had niet één thema, zoals Annie M.G. Schmidt in het voorwoord in het programmaboekje noemt. Meerdere thema’s zijn belangrijk. Het verhaal speelt zich af in een cultureel centrum en gaat niet alleen over het milieu, maar ook over thema’s als rassendiscriminatie, tolerantie, de kerken en de planeet aarde.

De musical speelde in totaal 296 keer en draaide in onder meer Amsterdam, Utrecht, Wageningen, Eindhoven, Drachten, Brussel, Oostende, Apeldoorn, Deventer en Rotterdam.[3]

Betrokkenen

De onderstaande personen hebben een (in)directe bijdrage geleverd aan de realisatie van de theaterproductie (in voorkomende gevallen op basis van- of uitgaande van een bestaand werk). Aanvullingen zijn welkom.

Auteurs en makers

NB: Op dit moment worden specificaties (bijv. 'assistent', 'dialogen', 'ontwerp') nog niet meegenomen vanuit de premièredatabase. Deze informatie is op te vragen via de Theatercollectie.

Aan de realisatie van deze productie hebben meegewerkt:




Rolverdeling en uitvoerenden

NB: De rolbenamingen zijn veelal direct overgenomen zoals in het originele programmaboekje vermeld, en kunnen zodoende verouderde termen bevatten. Zie ook deze pagina.

Conny Stuart - Koffiejuffrouw/sociaal werkster mevrouw De Wit
Willem Nijholt - Daan/Meneer De Vries
Joan Remmelts - De Haan
John Koch - De Vink
Ronny Bierman - Louise
Jennifer Willems - Julie
Connie Burgemeestre - Ensemble
Tonnie Dekker - Ensemble
Ghislaine Engelbertink - Ensemble
Thea Engelen - Ensemble
Tonny Popper - Ensemble
Betty Schrier - Ensemble
Merritt Chance - Ensemble
Herman Crebas - Ensemble
Ken Montnoir - Ensemble
Peter Pantelic - Ensemble
Patrick Theunisse - Ensemble
Coen van Vrijberghe - Ensemble


      Muzikale uitvoering: Richard Emmery, Bert Stoots, Piet Engel, Gert van der Veen, Piet van Zwienen, Jaroslav Danek en Rob Hilhorst

      Ontvangst

      Volgens de krant Tubantia was er niet duidelijk één grote acteur of actrice die de voorstelling droeg, zoals in vorige musicals van Annie M.G. Schmidt. Bij Wat een Planeet werd het stuk door alle hoofdrollen van de cast gedragen. Ook wordt de musical gezien als een “cabaretprogramma in musicalvorm; met voorop een intuïtieve aanpak voor oog en oor verblindende taferelen”. Het licht was kunstig en de muziek soms stereotype. Gelukkig waren de teksten interessant genoeg om het stereotype van de muziek niet erg te vinden.
      Ook werd de musical door sommigen meer gezien als een product van Paddy Stone dan van Annie M.G. Schmidt, omdat de personages van schrijfster Schmidt vlak en zwak bleven en er veel show en dans was van de hand van regisseur/choreograaf/danser Stone.

      Interview

      Voor de tentoonstelling Zeur Niet! werden meerdere betrokkenen geïnterviewd over deze voorstelling.
      Producent Gislebert Thierens en vormgever Jan Beutener vertellen meer over de totstandkoming van de voorstelling en het bezoek van koningin Juliana. Acteur Willem Nijholt blikt terug op zijn eerste ontmoetingen met Annie M.G. Schmidt en regisseur Paddy Stone.


      Fotogalerij Nationaal Archief


      Kostuum


      Audio


      Album

      De muziek van de voorstelling is in 1973 door Philips op LP uitgebracht als Wat een Planeet.

      Een selectie van de liedjes uit de voorstelling kwam tevens voor op de verzamel-LP O Ja... Herinneringen aan 5 Schmidt/Bannink Musicals (Philips, 1983).

      Bronnen

      1. Annie-mg.com. 'Wat een planeet'.
      2. Artikel Het Parool
      3. Boek uit de Theatercollectie over musicals van Annie M. G. Schmidt, pagina’s 122-123; College 'Allemaal Theater!' door Sanne Thierens; programmaboekje Wat een Planeet seizoen 1973/1974.