Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Na het gymnasium studeerde Ton Koopman klavecimbel, orgel en muziekwetenschappen in Amsterdam. Hij ontving de Prix d'Excellence zowel voor klavecimbel als voor orgel. Hij specialiseerde zich in barokmuziek.

In 1968 nam hij deel aan de internationale klavecimbelwedstrijd in het kader van het MAfestival Brugge. Net als [https://nl.wikipedia.org/wiki/Scott_Ross Scott Ross en Roswitha Trimborn behaalde hij toen voor het klavecimbelspel slechts een 'attest', wat meteen de moeilijkheidsgraad onderstreept van dit bekende concours, gelet op de schitterende carrière die deze musici achteraf doorliepen. Koopman kreeg wel de Eerste prijs voor basso continuo tijdens hetzelfde concours. In 1979, 1982 en 1985 was hij lid van de jury voor het driejaarlijkse orgelconcours tijdens hetzelfde Brugse festival.

In 1979 richtte hij een barokorkest op: The Amsterdam Baroque Orchestra. Met dit orkest maakte hij Grammofoonplaat- en cd-opnamen met werken van o.a. Jan Pieterszoon Sweelinck, Johann Sebastian Bach, Carl Philipp Emanuel Bach, Heinrich von Biber, Georg Friedrich Händel en Wolfgang Amadeus Mozart. In 1993 richtte hij The Amsterdam Baroque Choir op. In 2008 werden beide ensembles verenigd in het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir (ABO&C).

Naast zijn werk als dirigent van het ABO&C trad hij op als gastdirigent van symfonieorkesten zoals het Koninklijk Concertgebouworkest, de Berliner Philharmoniker en het New York Philharmonic Orchestra.

In zijn lange carrière trad hij op in de meest belangrijke en vooraanstaande festivals over de hele wereld. Als organist speelde hij op de belangrijkste historische instrumenten van Europa en als klavecinist en dirigent van het ABO&C was hij te gast in nagenoeg alle belangrijke concertzalen en muziekfestivals ter wereld, zoals het Concertgebouw in Amsterdam, het Théatre des Champs-Elysées in Parijs, het Philharmonie in München, het Alte Oper in Frankfurt, het Lincoln Center en Carnegie Hall in New York, alsmede in grote concertzalen in Wenen, Londen, Berlijn, Brussel, Madrid, Rome, Salzburg, Tokyo en Osaka.

Hij is artistiek leider van het jaarlijkse festival “Itinéraire Baroque” in Frankrijk. Van 2011 tot 2013 is hij gastdirigent van het Cleveland Orchestra.


Ton Koopman heeft bijgedragen aan 8 productie(s).

Ton Koopman heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Ton Koopman heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Ariane à Naxos Muzikale leiding Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979 Eddy Habbema, Dene Barnett
L'Euridice Muzikale leiding Holland Festival 1980/1981 2 juni 1981 Eddy Habbema
Die Zauberflöte Muzikale leiding Nationale Reisopera 1999/2000 31 mei 2000 Dan Jemmett, Irina Brook
Lueur d'amour Muzikale uitvoering Introdans 1995/1996 23 september 1995
Dream Masquerading, A Chorus Muzikale uitvoering Scapino Ballet Rotterdam 2007/2008 2 juni 2008 Ed Wubbe
Ariane à Naxos Dirigent Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979 Eddy Habbema, Dene Barnett
Armida abbandonate Dirigent Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979 Eddy Habbema, Dene Barnett
Les élémens Dirigent Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979
Oorwurm Dirigent Oorkaan 2013/2014 16 februari 2014 Dagmar Slagmolen


Leeropdrachten

  • Koopman is docent klavecimbel aan het koninklijk conservatorium in Den Haag.
  • Op 15 december 2006 hield hij aan de Universiteit Leiden zijn oratie waarmee hij hoogleraar werd in het vakgebied van de "kunsten, in het bijzonder de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk van de oude muziek".

Koopman is een voorstander van de authentieke uitvoeringspraktijk en richt er zich op de muziekwerken zo authentiek mogelijk uit te voeren, onder andere door gebruik te maken van de orkestbezetting en instrumenten (of exacte kopieën daarvan) uit de tijd van de componist.

Discografie

Koopman heeft een heel lange lijst van opgenomen uitvoeringen.

Hij verzorgde een nieuwe uitgave van alle 16 orgelconcerten van Georg Friedrich Händel (Breitkopf & Härtel) alsook van Händel’s Messiah en van Buxtehude’s Das Jüngeste Gericht (Carus Verlag).

Koopman en Bach

Tussen 1994 en 2004 voerde hij een groot projekt uit: alle cantates van Johann Sebastian Bach uitvoeren en opnemen met zijn Amsterdam Baroque Orchestra & Choir, in samenwerking met musicoloog Christoph Wolff. Hij bracht de 202 cantates op 60 cd's uit onder de titel "Complete Cantatas", goed voor 180 uur of 7,5 dagen muziek.

Voor dit bijzondere Bachproject werden hem verschillende prijzen toegekend: de Deutsche Schallplattenpreis, ‘Echo Klassik 1997’ en de Hector Berliozprijs. Tevens werd dit Bachcantate-project genomineerd voor de Grammy Award (USA) en de Grammophone Award (GB).

Koopman en Buxtehude

In 2005 begon Ton Koopman aan zijn volgende grote project: het uitvoeren en opnemen van het gehele overgeleverde oeuvre van Dietrich Buxtehude, de grote voorganger van jonge Johann Sebastian Bach, een werk dat 30 cd’s omvat en in 2010 werd voltooid.

Als President van het Internationale Buxtehude Gesellschaft heeft Ton Koopman mede vele symposia, tentoonstellingen en concerten georganiseerd.

Onderscheidingen

  • In het Bach-herdenkingsjaar 2000 werd hem een eredoctoraat van de Universiteit Utrecht verleend, vanwege zijn uitnemende bijdragen aan het onderzoek naar en de vertolking van het religieuze oeuvre van J.S.Bach.
  • In 2003 werd Ton Koopman benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
  • In februari 2004 ontving hij de Zilveren Fonograaf van de Nederlandse platenindustrie, de NVPI.
  • In 2004 werd hij, als eerste, de VSCD Klassieke Muziekprijs toegekend.
  • In 2006 ontving hij de prestigieuze Bachmedaille van de stad Leipzig.
  • In 2007 ontving hij met het Amsterdam Baroque Choir de Edison Klassiek-publieksprijs.
  • Hij is erelid van de Royal Academy of Music in Londen.

Eigen label

Koopman werkte voor verschillende platenlabels, zoals Erato, Teldec, Sony, Philips en DGG.

In 2003 richtte hij zijn eigen platenlabel op: "Antoine Marchand" (vertaling van "Ton Koopman"). Onder dit label brengt hij sindsdien zijn opnamen uit. Het wordt gedistribueerd door Challenge Records.

Externe link

Bronnen