Toer van Schayk: Biografie

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Toer van Schayk. Foto: Jean van Lingen. Herkomst: Privécollectie.


Eenlevenlangtheater Toer van Schayk:

Biografie

Jeugd

Toer van Schayk op de lagere school, ca. 6 jaar. Herkomst: Privécollectie.

Toer van Schayk werd op 28 september 1936 als Antoni Willem van Schaijk in Amsterdam geboren en was de tweede zoon van Johan van Schaijk en Justine (Juus) Hartman. Hij was vernoemd naar zijn grootvader aan moeders kant, Antoni Willem Hartman, die na zijn huwelijk rond 1900 met zijn vrouw naar Indië (Semarang) was vertrokken om daar een bloeiende advocatenpraktijk op te zetten. In Indië werden achtereenvolgens hun kinderen Wibbo, Justine (geboren 1905 te Semarang, en de moeder van Toer) en Cornelie geboren.

Lees meer: Toer van Schayk: Biografie - Jeugd

Professionele start

Beeld uit de voorstelling Concerto Barocco (1956), Willy de la Bije, Toer van Schayk. Foto: Henk Jonker/MAI. Collectie TIN.

Toer van Schayk erfde de liefde voor ballet en een talent voor tekenen en schilderen van zijn moeder.

In 1951 zag hij voor het eerst een optreden van een grote, klassieke balletgroep: het Ballet de Marquis de Cueva, tijdens het Holland Festival. Hij was er erg door gegrepen, maar het duurde nog een jaar of twee voor hij ervan overtuigd was dat hij zelf ook danser zou willen worden.


Lees meer: Toer van Schayk: Professionele start

Het Nationale Ballet

Beeld uit de voorstelling Monument voor een gestorven jongen (1965), Yvonne Vendrig en Toer van Schayk. Foto: Particam Pictures. Collectie TIN.

Nadat Toer van Schayk in 1960 cum-laude afstudeerde als beeldhouwer aan de Koninklijke Academie in Den Haag, had hij met behulp van een studiebeurs nog een jaar in Antwerpen aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten verder kunnen leren.

Daarna kocht hij samen met Rudi van Dantzig een huisje met atelierruimte in de Amsterdamse Jordaan, waar Van Schayk verder kon met zijn beeldhouwwerk. Voor Gaskells Nederlands Ballet had hij tijdens zijn studie zo nu en dan nog een decor- en/of kostuumontwerp gemaakt. In 1961 werd het Nederlands Ballet opgeheven en Het Nationale Ballet opgericht, Sonia Gaskell werd artistiek leider.

Lees meer:Toer van Schayk: Biografie - Het Nationale Ballet

Beeldende kunst

Toer van Schayk in zijn atelier in België, 1961. Herkomst: Privécollectie.

In 1953 en 1954, de jaren voor hij auditie deed als danser voor het Nederlands Ballet, zat Toer van Schayk op de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag.


Na de middelbare school, die hij voortijdig verliet, wilde hij graag dansen, maar dat vond zijn vader niet goed. Wél mocht hij naar de Academie. Als kind tekende hij al veel en maakte hij beeldjes met klei, de Academie leek een goede keuze.

Lees meer:Toer van Schayk: Biografie - Beeldende kunst

De belangrijkste persoon

Rudi van Dantzig, ca. 1960. Fotograaf onbekend. Herkomst: Rudi van Dantzig

Toer van Schayk en Rudi van Dantzig leerden elkaar kennen in 1955. Ze zagen elkaar voor het eerst in de krappe dansstudio van Sonia Gaskell aan de Zomerdijkstraat in Amsterdam, waar zij met haar gezelschap Het Nederlands Ballet repeteerde. Rudi van Dantzig was in 1952 bij Gaskell komen dansen, haar groep heette toen nog Ballet Recital. In 1954 werd het omgevormd tot Het Nederlands Ballet en het aantal dansers groeide van elf naar veertig, en de studio werd veel te klein. In het keukentje, waar eerst vijf mannelijke dansers zich omkleedden, moesten nu veertien jongens passen. In dat keukentje zag Rudi van Dantzig in februari 1955 een nieuwe jongen binnenstappen.

Lees meer: Toer van Schayk: Biografie - De belangrijkse persoon

Babyboek

Toer van Schayk (anderhalf jaar oud) met zijn moeder, 1938. Herkomst: Privécollectie.

Toers moeder, Juus Hartman, hield een babyboek bij van de baby- en peutertijd van haar zoons Antoni en Jacques.

Jacques was twee jaar ouder dan Toer en hij kon het woordje 'broer' niet goed zeggen. Het werd 'Toer', en de rest van de familie nam het over.


Hier vindt u een inkijkje in het babyboek van Toer van Schayk.

Lees meer:Toer van Schayk: Biografie - Babyboek

Fotoalbum kindertijd

Toer van Schayk, ongeveer twee jaar oud, 1938. Herkomst: Privécollectie.

Grootvader Hartman, die rond 1915 met zijn gezin uit Indië terugkwam, was advocaat en in goede doen. Het gezin vestigde zich in Den Haag, maar grootvader Hartman liet in Lunteren een vakantiehuis bouwen. Toer en zijn broer zouden daar vele zomers doorbrengen, in de plakboeken zijn er veel foto’s van te zien. Het huis in Lunteren, de 'Rommelpot', is nog altijd in de familie. Hier een kijkje in het plakboek met foto's van Lunteren uit de jeugd van Toer van Schayk.

Lees meer: Toer van Schayk: Biografie - Fotoalbum kindertijd

Fotoalbum Indië

Grootmoeder Hartman met haar twee kinderen Wibbo en Justine (de moeder van Toer van Schayk, ca. 1910. Foto uit plakboek Nederlands Indië. Herkomst: Privécollectie.

Grootvader Antoni Willem Hartman was jurist. Na zijn huwelijk vertrok hij naar Semarang in Nederlands Indië waar hij een succesvolle advocatenpraktijk opende. In Indië werden achtereenvolgens hun kinderen Wibbo, Justine Louise Hartman (geboren 1905 te Semarang, en de moeder van Toer), en Cornelie geboren.

Hieronder enige foto's uit het familie-album van Toers moeder, die haar jeugd in Indië doorbracht.

Lees meer:Toer van Schayk: Biografie - Fotoalbum Indië