Sonia Gaskell: Repertoire - Het Nederlands Ballet
Eenlevenlangtheater Sonia Gaskell:
- Homepage Eenlevenlangtheater Sonia Gaskell
- Biografie
- Repertoire
- Video
- Audio
- Volgens Sonia Gaskell
- Volgens anderen
- Colofon
Het Nederlands Ballet (1954)
Links: Marianne Hilarides, Anton Dolin, Rudi van Dantzig studeren een pas de quatre in onder leiding van Anton Dolin, 1954. Foto: Sem Presser/MAI. Rechts: David Lichine en Jaap Flier. 1956/57. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.
In 1954 werd het Nederlands Ballet opgericht onder artistieke leiding van Sonia Gaskell. Het bestond uit tweeëndertig dansers en danseressen van wie de meesten uit haar eigen studio kwamen. Den Haag werd de standplaats van het nieuwe gezelschap. Gaskell stelde zich drie doelen: het instuderen van modern buitenlands repertoire door gastchoreografen, het stimuleren van jonge Nederlandse choreografen en het opbouwen van een internationaal repertoire van klassieke meesterwerken.
Als artistiek leider nodigde ze internationaal befaamde choreografen uit om balletten in te studeren: John Taras, Anton Dolin, Maurice Béjart, David Lichine, Léonide Massine en Serge Lifar. De meesten van hen kende zij nog uit haar tijd in Parijs.
Gaskell wilde jonge Nederlandse dansers de gelegenheid geven een eigen repertoire op te bouwen. Op 20 januari 1955 vond bijvoorbeeld een experimenteel programma plaats met premières van choreografieën van dansers Rudi van Dantzig, Jaap Flier, Conrad van de Weetering en Aart Verstegen.
Voor de dansers waren de eerste jaren van het Nederlands Ballet een inspirerende tijd, waarin zij met allerlei stijlen kennismaakten en er prachtige voorstellingen werden gemaakt. Maar niet alles ging goed. De dansers eisten van Sonia Gaskell vaste repetitieschema’s, minder premières per jaar en minder willekeurigheid bij de keuzes voor de hoofdrollen. Zij wilden een meer eigentijds repertoire brengen. Sonia Gaskell wilde niet op hun eisen ingaan maar nam wel een nieuwe balletmeester aan, Benjamin Harkarvy.
In 1959 barstte de bom: een groep dansers, waaronder Rudi van Dantzig, Jaap Flier, Alexandra Radius, Marianne Hilarides, Aart Verstegen en Willy de la Bije, verliet het gezelschap en richtte samen met Benjamin Harkarvy het Nederlands Dans Theater op. Voor Sonia Gaskell was dit een zware slag. Zij moest verder met een groep waaruit de beste krachten verdwenen waren. Zij zag de dansers, die haar verlaten hadden, als deserteurs.
Foto's
Links: Repetities voor Othello, 1959. Foto: Particam Pictures/MAI. Rechts: Linda Manez en Jaap Flier in de tweede acte uit Het Zwanenmeer, 1955. Foto: D.G. Lanting. Collectie TIN.
Links: Les Sylphides, een choreografie van Michel Fokine, 1954. Fotograaf onbekend. Rechts: Benjamin Harkarvy repeteert met Willy de la Bije (links) en Irène de Vos voor La Somnambule (choreografie Balanchine). Fotograaf onbekend, 1958. Collectie TIN.
Voorstellingen
Hieronder vindt u een selectie van de voorstellingen die onder het artistiek leiderschap van Sonia Gaskell door Het Nederlands Ballet werden uitgevoerd.
- Les Sylphides. Choreografie: Michael Fokine; Muziek: F. Chopin
- 6 oktober 1954: Pas de quatre. Choreografie: Anton Dolin; Muziek: C. Pugni.
- 20 januari 1955: Het Proces (Choreografie: Jaap Flier; Muziek: J. Mul), De stoelen (Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: R. Escher).
- 2 februari 1955: Het is heus waar. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: F. Hoffding.
- 31 maart 1955: Det er ganske vist. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: F. Hoffding.
- La Somnambule. Choreografie: George Balanchine; Muziek: G. Bellini/V. Rieti.
- 6 november 1955: Tweede Akte van Het zwanenmeer. Choreografie: Lev Ivanov; Muziek: P.I. Tsjaikovski.
- 22 november 1955: Petroesjka. Choreografie: Michael Fokine; Muziek: I. Stravinski.
- 22 november 1955: Giselle. Choreografie: Jean Coralli/Jules Perrot; Muziek: A. Adam.
- 9 mei 1956: Die Liebesprobe. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: W.A. Mozart.
- 8 juni 1956: Tij en Ontij. Choreografie: Rudi van Dantzig; Muziek: L. van Delden; Decor: Toer van Schayk
- 26 oktober 1956: Sphère. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: H. Badings.
- 25 maart 1957: Solitude. Choreografie: David Lichine; Muziek: F.A. Bonporti.
- 15 juni 1958: De disgenoten. Choreografie: Rudi van Dantzig; Muziek: B. Bartok.
- 9 mei 1960: Vier temperamenten. Choreografie: George Balanchine; Muziek: P.I. Tsjaikovski.
- 9 mei 1960: Largo en allegro. Choreografie: Sonia Gaskell; Muziek: H. Badings.