Ramses Shaffy: Biografie - Muziek

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg


Ramses Shaffy, begin jaren zestig. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Ramses Shaffy:


Muziek

Ramses Shaffy achter de piano bij de Familie Snellen, ca. 1950. Collectie Mariëtte Landheer.

"Muziek heeft mijn leven bepaald. Muziek grenst aan iets anders, wat een van de mooiste dingen van het leven is: stilte. Het zegt evenveel. Muziek vult de stilte niet op, ze wordt geboren uit stilte." (Geciteerd uit: Jij bent mij zo lief van Ramses Shaffy en Sylvester Hoogmoed, Gent 2009)

Thuis bij de familie Snellen schreef en zong Ramses al liedjes die hij voor familie en vrienden, zittend achter de piano, graag ten gehore bracht. Ook in zijn jaren op de Toneelschool bleef hij dit doen: achter de piano op school, maar ook op feestjes in de stad. Toen hij na de Toneelschool als acteur bij de Nederlandse Comedie aan de slag ging, bleef hij zingen en liedjes schrijven.

Gaandeweg groeide de behoefte om voor een groter publiek op te treden. Wanneer hij het De Mrianda-paviljoen bij de Amstel kan huren, richt hij met eigen geld Shaffy Chantant op. Met het gezelschap wil hij chantantshows brengen volgens het idee van een vaste kern met steeds wisselende gasten. Om één en ander te kunnen financieren speelt hij bij theatergroep Ensemble in de voorstelling De meeuw, waar hij 's avonds in de rol van Kostja op het toneel staat. Overdag houdt hij audities voor Shaffy Chantant.

Shaffy zoekt jong, muzikaal of anderszins bijzonder talent en vindt Liesbeth List, Loesje Hamel en Polo de Haas en neemt ze aan als vaste kern. Ook Shireen Stroker en Joop Admiraal zullen regelmatig optreden. Er wordt gezongen, er worden verhalen en gedichten voorgedragen en toneel gespeeld. Het concept is volkomen uniek in Nederland en pers en publiek zijn dolenthousiast. In het Vrije Volk schrijft een journalist: "Het is een verrukking, Shaffy een avond lang te ondergaan. Hij is een duizendkunstenaar: sfeer-schepper, liedjesmaker, chansonnier, voortreffelijk begeleider van zichzelf en anderen aan het orgel(tje) of aan de vleugel."

Affiche Shaffy Chantant, 1969. Collectie TIN Portret van Ramses Shaffy en Liesbeth List 367040.jpg Tour de chant Ramses Shaffy, Liesbeth List 81128.jpg

Affiche Shaffy Chantant, 1969. Ramses Shaffy en Liesbeth List, 1980. Foto: Max Koot. Affiche Tour de Chant, 1972. Collectie TIN.

De tours de chants worden legendarisch en Shaffy zet het concept nog vele programma' s door, in vaste theaters in Amsterdam (Moulin Rouge, Rembrandttheater, Shaffy-theater), maar ook toerend door het land. Louis van Dijk en Thijs van Leer maken tijdelijk deel uit van de vaste kern. Tegelijkertijd worden er ook platen gemaakt: in 1966 verschijnt een registratie van Shaffy Chantant op LP en maakt Shaffy datzelfde jaar zijn eerste studio-album: Ramses II. Er zullen er nog vele volgen, solo-albums, maar ook een groot aantal platen samen met Liesbeth List, met wie hij een professionele en vriendschappelijke band opbouwt die een leven lang stand zal houden. Ramses Shaffy wordt gekend en bewonderd als een uniek, meeslepend en ontroerend zanger en liedjesschrijver. Liedjes als 'Sammy', 't Is stil in Amsterdam', 'Zing-vecht-huil-bid-lach-werk-en-bewonder' en 'Wij zullen doorgaan' worden klassiekers die vrijwel iedereen kent.

Frank Sinatra was een inspiratiebron voor hem: "De eerste film die ik van hem zag, daarin zong hij ook. En de manier waarop hij dat deed, daarvan wist ik meteen: dit is een stijl die ik me eigen wil maken. Als ik zing, wil ik in het zingen een toneelspeler zijn, in de manier waarop ik de tekst meen." (uit: Jij bent mij zo lief van Ramses Shaffy en Sylvester Hoogmoed)

Ondanks alle muzikale optredens op diverse podia door het hele land, vindt Shaffy ook nog tijd om op te treden in televisieprogramma's (zingend en als acteur) en speelt hij in een tiental films. In 2002 maakt zijn vroegere buurjongetje uit de 3e Weteringdwarsstraat in Amsterdam, documentairemaker Pieter Fleury, een documentair portret van hem. De kijkers zien er de zanger, acteur en schilder Ramses Shaffy. Aan de piano lijkt hij nu nog indringender te zingen dan vroeger: het zijn dezelfde woorden als toen, maar ze lijken aan betekenis te hebben gewonnen. Nog altijd 'maakt hij liefde met mensen via de piano'.

"Ik heb een heel beperkt talent voor toneel, maar een idioot natuurtalent voor muziek. Ik maak liefde met mensen via de piano. Natuurlijk hebben ze dat in de gaten, wat dacht je. Ik maak liedjes en ik zing ze en daardoor beleef ik een liefdeservaring met het publiek en dat is een hele andere ervaring du théâtre dan toneel." (uit: Jij bent mij zo lief van Ramses Shaffy en Sylvester Hoogmoed)

Voor het vervolg, zie: Ramses Shaffy: Biografie - Leven