Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamPeter Greenaway
Geboortedatum5 april 1942
Geboorteplaats Newport
BeroepBeeldend kunstenaar, Regisseur, Librettist
DisciplineMuziektheater
TrefwoordenOpera
 Website
Externe databases:
IMDb
VIAF
RKD

Peter Greenaway (1942) is een Brits filmregisseur, schrijver, kunstschilder en samensteller van tentoonstellingen.

Hoewel Peter Greenaway verscheidene kunstvormen beoefent is hij vooral beroemd geworden om zijn speelfilms. De films van Greenaway zijn meestal zwarte komedies met een minimale plot en een surrealistische, weelderige vormgeving. Iedere film van Greenaway is een nieuw experiment op het gebied van vorm en stijl. Zijn films zitten bomvol verwijzingen naar de schilderkunst, de literatuur, toneel, geschiedenis en -vooral- naar wiskunde en getallen. Kenmerkend voor Greenaway is zijn voorliefde voor vreemde kleuren, symmetrie, kleine beeldgrapjes, gezichtsbedrog, woordspelingen, discontinuïteit en 17e-eeuwse kostuums en decors. De films van Greenaway zijn zo veelgelaagd en pretentieus dat men ook na ze vele malen bekeken te hebben nog steeds nieuwe dingen ziet.

Behalve geliefd in het art-house circuit zijn de films van Greenaway ook onderwerp van controverse: hij is namelijk zeer openlijk in tonen van seks, geweld en vulgariteiten. Dit heeft soms grote gevolgen: in 1987 werd The Cook, The Thief, His Wife and her Lover in de Verenigde Staten verboden omdat de film kannibalisme zou aanmoedigen. De film bleek echter Greenaway's belangrijkste en succesvolste film.

Greenaway is al meer dan 15 jaar woonachtig in Nederland en veel van zijn films zijn dan ook hier opgenomen.

Debuut

Greenaway werd geboren in Newport (Wales). Toen hij drie jaar oud was verhuisde het gezin naar Essex. Tijdens zijn jeugd las hij Borges en Joyce en begon hij zich te interesseren voor schilderkunst. Greenaway wilde schilder worden, maar raakte ook geïnteresseerd in de Europese film, met name in films van Antonioni, Bergman, Godard, Pasolini en Resnais.

Vanaf 1962 werd hij als beeldend kunstenaar opgeleid aan Walthamstow College. Een van zijn medestudenten was Ian Dury die hij later een rol gaf als de crimineel Fitch in "The Cook, The Thief, His Wife and Her Lover". Vanaf 1965 werkte Greenaway als filmredacteur (cutter) en filmregisseur voor het Central Office of Information van de Britse overheid, en in 1966 begon hij eigen korte films te draaien. Hij kreeg echter maar weinig erkenning als filmmaker. Dat veranderde pas toen in 1980 zijn drie uur durende namaak documentaire (mockumentary) "The Falls" op een filmfestival in Rotterdam was te zien. Greenaway werd bekender en leerde Kees Kasander kennen, die voortaan zijn producent zou zijn.


Peter Greenaway heeft bijgedragen aan 5 productie(s).

Peter Greenaway heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Peter Greenaway heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Rosa, A Horse Drama Regie De Nederlandse Opera 1994/1995 2 november 1994 Peter Greenaway
Rosa, A Horse Drama Regie Opera, De Nederlandse 2 november 1994 Peter Greenaway
Writing to Vermeer Regie De Nederlandse Opera 1999/2000 1 december 1999 Peter Greenaway, Saskia Boddeke
Rosa, A Horse Drama Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1994/1995 2 november 1994 Peter Greenaway
Rosa, A Horse Drama Auteur (schrijver libretto, scenario) Opera, De Nederlandse 2 november 1994 Peter Greenaway
Writing to Vermeer Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Opera 1999/2000 1 december 1999 Peter Greenaway, Saskia Boddeke
Rembrandts spiegel Auteur (schrijver libretto, scenario) Productiehuis Rotterdam (Rotterdamse Schouwburg) 2007/2008 13 december 2007 Saskia Boddeke
Rosa, A Horse Drama Decor De Nederlandse Opera 1994/1995 2 november 1994 Peter Greenaway
Rosa, A Horse Drama Decor Opera, De Nederlandse 2 november 1994 Peter Greenaway
La gazzetta ('de courant') Dramaturgie Stichting Summerborn Opera 2000/2001 12 augustus 2000
Rosa, A Horse Drama Kostuums De Nederlandse Opera 1994/1995 2 november 1994 Peter Greenaway
Rosa, A Horse Drama Kostuums Opera, De Nederlandse 2 november 1994 Peter Greenaway

Werken

Zijn eerste lange speelfilm was "The Draughtman's Contract"; een vaag aan het detectiveverhaal verwante film rond een tekenaar in het Engeland van de 17e eeuw. Daarop volgden het surrealistische "A Zed and two Noughts" (grotendeels opgenomen in Diergaarde Blijdorp), "The Belly of an Architect", en het eveneens surrealistische "Drowning by Numbers". In 1989 brak Greenaway door bij het grote publiek met de zwarte komedie "The Cook, the Thief, his Wife and her Lover", die in de Verenigde Staten niet mocht worden vertoond. In 1991 verfilmde hij Shakespeare's "The Tempest", onder de titel Prospero's Books met John Gielgud in de hoofdrol, een orgie van visuele beelden. Zijn volgende film, het extreme en obscene "The Baby of Mâcon" werd een flop, die echter dankzij "The Pillow Book" met Vivian Wu en Ewan McGregor snel werd vergeten. Zijn "8½ Women" was een grappige hommage aan Fellini, vol seksuele obsessies, die echter veel oppervlakkiger is dan zijn eerdere werk.

In het Rotterdamse museum Boymans van Beuningen richtte hij in 1991 de goed bezochte en spraakmakende tentoonstelling The Physical Self in, waarin onder andere naakte levende mensen te bewonderen waren. In 2001 richtte Greenaway de tentoonstelling "Hel en Hemel" in, in het Groninger Museum.

Huidige activiteiten

Sinds 2003 werkt Greenaway aan zijn mammoetproject "The Tulse Luper Suitcases". Dit project bestaat uit drie speelfilms, een televisieserie, 92 dvds, cd-roms, en boeken, en gaat over het leven van de niet-bestaande Tulse Luper en diens 92 koffers. Luper dook ook al op in Greenaways film "The Falls", en in zijn korte films "Vertical Features Remake", en "A Walk Through H".

In februari 2005 is Greenaway begonnen aan een film over Rembrandt van Rijn. De film zal Nightwatching gaan heten en gaat over de drie vrouwen van Rembrandt en de gevolgen die het schilderen van De Nachtwacht voor Rembrandt had. De film zal uitkomen in 2007, vierhonderd jaar na Rembrandts geboorte. In het Rembrandtjaar 2006 zal Greenaway de personages van de Nachtwacht uitbeelden in een installatie in het Rijksmuseum Amsterdam. In 2008 maakte Greenaway een videoclip voor de Nederlandse band Face Tomorrow bij het nummer Overpowered.

Filmografie (beknopt)

  • The Falls (1980)
  • The Draughtsman's Contract (1982; muziek: Michael Nyman)
  • A Zed and Two Noughts (1985; tragikomedie met muziek van Michael Nyman)
  • Inside rooms, 26 bathrooms (1985 met muziek van Michael Nyman)
  • The Belly of an Architect (1986 met muziek van Wim Mertens))
  • Drowning By Numbers (1988; muziek: Michael Nyman)
  • The Cook, the Thief, His Wife and Her Lover (1989; muziek: Michael Nyman)
  • Les Morts de la Seine (1989; documentaire, met muziek van Michael Nyman)
  • Prospero's Books (1991; verfilming van The Tempest van William Shakespeare; met muziek van Michael Nyman)
  • The Baby of Mâcon (1993)
  • The Pillow Book (1995/96; boekverfilming)
  • 8½ Women (1998/99)
  • The Death of a Composer: Rosa, a Horse Drama (1999; televisiebewerking van de opera uit 1993)
  • The Moab story (2003; deel 1 van The Tulse Luper Suitcases)
  • The Antwerp (2003; deel 3 van The Tulse Luper Suitcases)
  • The Vaux to the Sea (2004; deel 2 van The Tulse Luper Suitcases)
  • Nightwatching (2007)
  • Rembrandt's J'Accuse (2008, 80 en 100 min)

Trivia

Peter Greenaway werkt intensief samen met de Nederlandse regisseur en multimediakunstenaar Saskia Boddeke met wie hij een eveneens een vaste relatie als partner heeft.

Externe Links

Bronnen