Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Voor de naar deze groep genoemde cabaretprijs zie: De Neerlands Hoop.

Informatie

Bram en Freek op de fiets in Amsterdam. Publiciteitsfoto voor Neerlands Hoop in Panama. 1972. Fotograaf onbekend. Collectie TIN

Freek de Jonge (geb. Westernieland, 1946) en Bram Vermeulen ('s Gravenhage 1944), die samen onder de naam Neerlands Hoop in Bange Dagen naam zouden maken, ontmoetten elkaar in hun studententijd in Amsterdam. Beiden waren lid geworden van het Amsterdams Studenten Corps, waar ze voor het eerst samen optraden tijdens de viering van het lustrum in 1967. Johan Gertenbach maakte ook deel uit van dit studenten-cabaretgroepje, dat de naam Cabariolet droeg. Het groepje had niet veel succes, maar voor Bram en Freek was het het begin van een jarenlange samenwerking.

Het jaar daarop, op 4 april 1968, traden ze voor het eerst op onder de naam Neerlands Hoop in Bange Dagen. Toen dat redelijk ging lopen, vroegen ze medestudent Just Enschede om hun manager te worden. Met zijn drieëen richtten ze op 3 september 1968 de v.o.f. (vennootschap onder firma) Good Boy Productions op, die als doelstelling had 'het organiseren van artistieke manifestaties door het exploiteren van artistiek talent, door het daarbij optreden als direkte of indirekte bemiddelaar en met name door het exploiteren van de artistieke kwaliteiten van partij de Jonge en partij Vermeulen'. In november 1968 doet Neerlands Hoop mee aan het Camaretten festival. Hoewel ze slechts de vijfde plaats behaalden, zorgde dit optreden er voor dat ze bekend werden bij een groter publiek.

Bram en Freek, 1971. Fotograaf onbekend. Collectie TIN Publiciteitsfoto Neerlands Hoop 1972-1973 Foto: Milan Konvalinka. Collectie TIN

In de daaropvolgende jaren werden een groot aantal avondvullende programma's gemaakt. In 1969 de Music and Comedy Show Neerlands Hoop in Bange Dagen, vervolgens Neerlandse Hoop in Panama (1971), Neerlands Hoop Express (1973), Neerlands Hoop in Genaaid of Gebonden (1975), Neerlands Hoop Interieur (1976), Bloed aan de Paal (1978), Offsmboet Ippq Dpef (b=a) (1978), en Dutch Hope (1979). Bram en Freek schreven twee musicals, De Dag dat de onschuld dood ging (1969) en Een Kannibaal als Jij en Ik (1975).

De voorstellingen van Neerlands Hoop, waarvoor steevast Freek de teksten en Bram de muziek schreef, waren geheel nieuw binnen de Nederlandse cabaret-traditie. De felle, harde, vaak absurdistische teksten, die in een hoog tempo voorgedragen werden, verdeelden het publiek in fans en tegenstanders.
Freek de Jonge over hoe hij zijn eigen engagement zou omschrijven: "Mijn instelling is streven zo dicht mogelijk bij het volk te staan. Van daaruit moet je proberen een wat universeler visie op te bouwen. 't Is best dat er groepen tekeer gaan over wat in Vietnam gebeurt. Maar zodra je de mentaliteit van iemand die direct naast je kan beïnvloeden, dan betekent dat dat hij diezelfde instelling kan gebruiken tegenover grote wereldproblemen. Als je ze direct confronteert met grote wereldproblemen, dan schep je een ruimte, die ze niet kunnen overbruggen. Je kunt beter mensen proberen tot een conclusie te laten komen, een eigen plaatsbepaling, dan ze met jouw stellingname direct te lijf te gaan." (Uit 'Het Limburgs Dagblad', vrijdag 11 september 1970, 'Neerlands hoop in bange dagen; parodie op de trend.')

Ditzelfde gold ook voor de muziek. In plaats van de geëikte pianobegeleiding die bij het traditioneel cabaret hoorde, vormde popmuziek een vast onderdeel van de Neerlands Hoop-programma's. Over die popmuziek in een interview in Vrije Geluiden (1970, nr.21 blz. 13): "We willen meer gaan doen met die popfestival-traditie. Dat puur autoritaire moet doorprikt worden. In de popcultuur wordt niemand naar beneden gehaald en niemand haalt zich zelf naar beneden. De zweem naar humoristische opmerkingen is zo helemaal uit de hand gelopen. Er valt bij een popconcert niets te lachen. Het is allemaal loodzwaar." Veel nummers werden vastgelegd op elpee's, waarvan er in totaal 17 uitgebracht werden.

Over het theaterveld begin jaren '70: "Het is toch een grove discriminatie dat in ons land zo ongeveer alles gesubsidieerd wordt behalve het cabaret. En daar zitten we nu net om te springen. We zijn bereid voor de traan (tragedie) grote sommen geld uit te geven, maar voor de lach (cabaret) willen we voor een dubbeltje nee eigenlijk voor niets op de eerste rang zitten. In ons land is de lach blijkbaar nog altijd een verdachte aangelegenheid. Misschien is een opleiding een begin van een selectie en vakvorming die tot een betere honorering kan leiden" (Uit 'Nieuwe revu ', Amsterdam, 21 augustus 1970. Een interview met Neerlands hoop genaamd 'Cabaret betaalt het gelach'.)

Naast hun optredens publiceerden Bram en Freek afzonderlijk in diverse tijdschriften en weekbladen. Freek de Jonge schreef van eind 1974 tot half 1975 een column in Muziekkrant OOR onder de pseudoniemen Han Dussen en Warner Middelie. In 1978 schreef hij ook een column in Vrij Nederland. Bram Vermeulen publiceerde als striptekenaar in het stripblad Tante Lenie en in opdracht van Cultureel Jongeren Paspoort Noord Holland in de bladen Plus en Plug. Voor het CJP tekende hij ook twee kleine stripverhalen: Jan Lul en de Flauwe Kultuur (1973) en Piet Snot in Vormingsland (1975).

In augustus 1979 vertrok Just Enschede als manager. Bart de Groot nam zijn werk over, maar niet voor lang, want op 11 september 1979 maakte Freek de Jonge bekend dat hij niet langer met Neerlands Hoop wilde doorgaan. Na het uitspelen van de geplande voorstellingen werd de groep opgeheven. Freek de Jonge ging door als solo-cabaretier, en Bram Vermeulen als muzikant.

Brief Annie M.G. Schmidt

Lovende brief van Annie M.G. Schmidt aan Bram en Freek naar aanleiding van hun voorstelling, ca. 1970. Collectie TIN


Klik op de afbeelding om de tekst te lezen.

Voorstellingen

Een chronologisch , voor zover geregistreerd in de Productiedatabase. van de voorstellingen die onder deze naam als producent in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de productiedatabase

 
Neerlands Hoop in bange dagen - Neerlands Hoop - 1969-05-09
De dag dat de onschuld dood ging - Neerlands Hoop - 1969-12-19
Neerlands Hoop in Panama - Neerlands Hoop - 1971-09-05
Plankenkoorts - Neerlands Hoop - 1972-06-16
Neerlands Hoop Express - Neerlands Hoop - 1973-12-28
Neerlands Hoop ingenaaid of gebonden - Neerlands Hoop - 1975-02-28
Een kannibaal als jij en ik - Neerlands Hoop - 1975-10-01
Neerlands Hoop Interieur - Neerlands Hoop - 1976-02-11
Hoezo jeugdsentiment? - Neerlands Hoop - 1976-09-13
Bloed aan de paal - Neerlands Hoop - 1978-02-19
Neerlands Hoop Code - Neerlands Hoop - 1978-09-13

Bronnen