Isoud Borel
| Naam | Isoud Borel |
|---|---|
| Volledige naam | Isoud Elaine Borel Tuijn-Best |
| Geboortedatum | 25 juli 1937 |
| Geboorteplaats | Soerabaja |
| Overlijdensdatum | 22 juli 2020 |
| Overlijdensplaats | Warnsveld |
| Beroep | Danser |
| Discipline | Dans |
Biografie
Isoud Borel was een danseres. Ze volgde haar dansopleiding bij Nel Roos. Daarnaast heeft ze een deel van haar opleiding gevolgd bij de Royal Ballet School in Londen, en heeft ze examens gedaan in Hamburg.
Tijdens haar carrière was ze danseres bij Kammerballet Hannover van Yvonne Georgi.
- 1937-1946: Soerabaja Indonesië
- 1946-1955: Baarn en Amsterdam Nederland
- 1956-1958: Hannover Duitsland
- 1958-1960: Londen Engeland
- 1960-1964: Hannover Duitsland
1937-1946: Soerabaja Indonesië
Tijdens de vier jaar lange Japanse oorlog op Java verbleef Isoud met haar moeder en broertjes en zusje buiten het Japanse kamp: zij kregen onderwijs van moeder. Haar vader was wel in een kamp geïnterneerd.
1946-1955: Baarn en Amsterdam Nederland
In 1946 werd de familie gerepatrieerd naar Holland en kwamen terecht in Baarn, bij de grootouders. Vanaf 1947 volgde Isoud lager onderwijs in Amsterdam, waar zij woonden aan de J. Vermeerstraat, waar haar vader een artsenpraktijk zou beginnen. Helaas kwam haar vader in datzelfde jaar te overlijden.
In 1948 is Isoud met een vriendinnetje meegegaan naar de balletschool van Yvonne Georgi aan de Koninginneweg 40 in Amsterdam. De lessen werden gegeven door Nel Roos, ook kreeg zij les van Albert Mol en Aart Verstegen.
Elk jaar was er een voorstelling in De Kleine Komedie. Met balletten als o.a. Zwaan kleef aan, de muziek was altijd van Lise van de Weerd (tevens pianolerares bij Isoud thuis).
Verder werd er meegedaan in opera’s, zoals Faust in Dordrecht en Fallstaff. Medeleerlingen waren o.a. Tonneke Meeshof, Ellen Briët, Marga Dekker en de vijf jaar jongere Alexandra Radius. Isoud: ‘We krijgen zodoende toneelervaring! Nel Roos deed heel veel voor ons’.
In 1955 behaalt Isoud het diploma van de meisjes-HBS. En in 1956 is de afscheidsvoorstelling van de balletschool aan de Koninginneweg 40.
1956-1958: Hannover Duitsland
En dan komt Yvonne Georgi t.g.v. het Holland Festival naar Nederland, dit is waarschijnlijk in 1956. Samen met haar moeder gaat Isoud na afloop van de voorstelling naar Yvonne Georgi. Na een auditie mag Isoud bij het Kammer Ballet van Yvonne Georgi verbonden aan het Landes Theater van Hannover.
Zij kreeg haar eerste contract vanaf 1 augustus 1956. En verdiende D.M. 180,00 per maand, in december 1957 werd dit verhoogd naar D.M. 270,00. In die jaren verdiende je als danser in Duitsland veel meer dan in Nederland in het geval was. In 1963 was het salaris ontwikkeld tot D.M. 735 per maand!
De trainingen in Hannover werden gegeven door Jan de Ruiter. Er zijn zowel klassieke als moderne danstrainingen. Verder doet Isoud in Hamburg op de Reeperbahn een Abschluss Prüfung toneelexamen op 30 april 1957.
Het gezelschap heeft naast eigen voorstellingen met vier keer per jaar een première, ook veel opera’s waar in gedanst wordt.
De Notenkraker wordt opgevoerd, Les Sylphides, Giselle en Peter Schlemihl.
Evenals moderne werken zoals Carmina Burana op muziek Carl Orff en Temperamento op muziek van Hindemith.
In 1958 is de groep in Monaco. Eugen Grünberg, manager uit Monte Carlo, komt alles bespreken met Yvonne Georgi. In Hannover is er ook de première gedanst op elektronische muziek van Henk Badings.
1958-1960: Londen Engeland
Sadlers Wells Directeur Arnold Haskell komt in oktober 1957 oktober voor the Birth of English Ballet.
N.a.v. een gesprek met Arnold Haskell mag Isoud naar Engeland voor een verdere training aan de Royal Ballet School in Londen. Via Nel Roos ontvangt zij een soort ‘beurs’ voor een trimester. Zij danste daar ook in de eindvoorstelling met een Nederlandse student: Floris Koch (artiestennaam: Floris Alexander).
1960-1964: Hannover Duitsland
Na het Londense jaar kwam Isoud weer terug naar Hannover en Georgi en het Landes Theater daar.
Zij ontving nu een tweejarig contract met in het tweede jaar een soloverplichting. Bracht het tot soliste in het kleinere Kammertanz.
Theater CV
Van deze persoon is geen enkele bijdrage aan een theater- of dansproductie geregistreerd op de TheaterEncyclopedieOm dit te verbeteren, vult u op de betreffende pagina('s) over theater- of dansproducties de bijdragen van deze persoon aan..
Fotogalerij
Ausweis
December 1951, dansen in opera ‘Faust’ in Dordrecht; in de kleedkamer
Isoud in 1952
Krantenknipsel
Ballet Blanc 1954, en mijn eerste duet met Juan Lans
Artikel van Jan Spierdijk in de Telegraaf in 1955
Artikel van Jan Spierdijk in de Telegraaf in 1955 overlap
Afscheidsvoorstelling begin 1956
Isoud in Les Sylphides
Diploma 1957
Artikel uit de Illustrierte Presse 11/12 mei 1957
Ballet op muziek van Caesar Frank, begin 1956
Foto van vertrek naar Monaco met Isoud op de voorgrond (1958)
Met de trein naar Monaco 1958
Krantenknipsel 1959
Aanbeveling getuigschrift met handtekening van Yvonne Georgi
Informatiebrief Royal Ballet School
Schoolvoorstelling Royal Ballet School, Londen, Swan Lake
Royal Ballet School report
Ballet ‘La Peur’ 1960, ‘61
Deel programmaboekje 10 juli 1962
Dienstvertrag 63-64
Repetitie met toneelknecht met Yvonne Georgi
Dagboekfragment
7 oktober 1956 Hannover.
Ongeveer 2 jaar lang liet ik mijn schrift liggen. Nu heb ik spijt…..
Over een paar dagen, 20 oktober 1956, gaat de première van ‘Carmina Burana’ op muziek van Carl Orff en van Hindemith de ‘Vier Temperamenten’.
Voor mij de eerste, echte, voorstellingen van ballet.
Ik kwam hier na zeven jaar, half ernstige, half niet wetende wat ik eigenlijk wilde, studie aan de balletschool van Yvonne Georgi.
Zij was alleen een naam voor mij – zij was er eigenlijk nooit. We hadden dus les van Nel Roos en dus moest ik eigenlijk schrijven dat ik les had aan de balletschool van Nel Roos Koninginneweg 40 Amsterdam.
Ik begon met dansen in de 6e klas lagere school en hield vol, liep ernaast een meisje HBS af.
Mijn laatste jaar moest ik balletlessen ongeveer een half jaar staken om mijn hoofd te houden bij mijn eindexamen. Dat is nu (1956) al weer een heel jaar geleden.
In september 1955 begin ik weer met alle macht en haalde weer techniek op.
Nel Roos was nog in Amerika – voor ’t tweede jaar al – zij gaf een cursus, evenals dit jaar weer in de zomermaanden in een ‘camp, Moorfleet’ genaamd, in Burlington – Vermont.
Ik maakte daar gebruik van om van 3 tot en met 15 oktober weer een cursus te volgen van Gsousky, gegeven in de balletstudio van het Nederlands Ballet van Sonia Gaskell.
En of ik nu zo hard werkte of waardoor ’t ook kwam, Sonia Gaskell vroeg me bij haar te komen!
Ik weigerde beslist. Nog een jaar in Amsterdam bij juffrouw Roos en daarnaast Kunstgeschiedenis en Engelse literatuurgeschiedenis volgen dat was wat ik wilde en niet in ’t uiterlijk wel ‘mooie’ corps de ballet van Gaskell komen om te worden bekonkeld en wsch. uitgestoten…
Wat zijn de berichten van Andreetje (Andrea Jungen) van dit jaar? Immers niets dan konkelpartijen, omdat Marianne Hilarides weer terug is uit Wenen/sept.’56.
Ik weigerde en Mevrouw Gaskell was verbaasd…!! Dat houd je toch nooit naast elkaar vol!
DANS IS DENKEN MET JE LICHAAM
Fragment uit Algemeen Dagblad
Op 14 juni 1990 verscheen er in het Algemeen Dagblad een artikel over Alexandra Radius en Nicole Bliek, waarin het volgende fragment over Isoud Borel geschreven werd (de naam werd geschreven als Isoet"):
- Aart Verstegen, voormalig solist bij het Nederlands Ballet en een van de oprichters en dansers van Het Nederlands Danstheater, leerde Alexandra Radius kennen op de balletschool van Nel Roos.
- “Nel Roos vroeg mij om klassieke techniek te geven aan de eindexamenklas om de puntjes op de i te zetten. Ik vond les geven altijd leuk, maar die lessen waren toch heel bijzonder, omdat de Nel Roos School indertijd vier zeer goede beginnende danseressen had: Andrea Jungen, Marianne Zwart, Alexandra Radius en een zekere Isoet*. Van dat laatste meisje kan ik met de beste wil van de wereld niet meer haar achternaam herinneren. Ik heb ook nooit meer iets van haar gehoord, terwijl zij van die vier naar mijn mening het meeste talent had. Het was ongelooflijk. Zij deed alles met een groot gemak en een enorme flair alsof het haar geen moeite kostte. Het was een echte danskunstenares."
Klik hier voor het hele artikel.
Bronnen
- Onderzoek Joke Rebel