Hans van Manen: Volgens Hans van Manen

Hans van Manen. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Eenlevenlangtheater Hans van Manen:

Citaten van Hans van Manen

Hans van Manen heeft in de loop van zijn carrière regelmatig aan interviews meegewerkt voor kranten, tijdschriften, boeken, radio en televisie. Hieronder kunt u enkele van zijn uitspraken en gedachten lezen over onderwerpen die elders op de site niet of nauwelijks aan bod komen.

Over routine

"Ik twijfel altijd weer als ik aan nieuw werk begint. Dat is het patroon, door die angst ga je nadenken en die negatieve gedachten leiden ergens toe. Als je kritisch bent, gebeurt er tenminste wat. Wat moet ik dan denken? "Goh Hans, ga je weer lekker even een meesterwerk maken?" Het komt niet in me op gemakzuchtig te zijn."

Geciteerd uit: De Pers, 24 mei 2007

Over de stervende zwaan

"De Stervende Zwaan sterft helemaal niet dramatisch; ’t is nogal geïrriteerd. Zou ik ook zijn. De danseressen die de zwaan tegenwoordig dansen líjden allemaal zo. Ze doen meer het imago van die rol dan de rol zelf. Ik heb de stervende zwaan ontmythologiseerd op het toneel. Ze dachten allemaal dat ik er flauwekul mee bedoelde. Mijn danseres danste ten eerste niet op spitzen, dan ga je al, want spitzen daar kun je mooi op wankelen. En ze heeft ook nog eens een zwarte jurk aan in plaats van een witte tutu. Nogal een verschil ja."

Geciteerd uit: Avenue juni 1992

Over traditie

"Wat staat ons te doen? Om te beginnen geloof ik, om de hand maar meteen in eigen boezem te steken, dat er aan de bestendiging van het repertoire gewerkt moet worden. Zonder repertoire geen traditie. En zonder traditie geen aansluiting bij wat is voorafgegaan. Traditie is niet iets van het verleden. Traditie is wat we vandaag de dag met het verleden doen. De toekomst is ontdekken wat in het verleden goed was en daarop voortbouwen. Hier ligt ook een taak voor de media. En voor de overheid."

Bron: dankwoord Erasmusprijs 2000

Over het leven van een danser

"Je moet helemaal niet puriteins leven. Het gaat erom dat je weet wat je de volgende dag doet. Dansers die morgen een zware voorstelling hebben, houden daar vandaag rekening mee. Maar als je alleen een paar uur les hebt, ligt dat anders. Je moet natuurlijk altijd rekening houden met wat je eet. Niet omdat je dan te dik wordt – dat kan niet eens - maar omdat het zoveel energie wegneemt. Maar ze roken en als het gezellig is dan drinken we wat en je kan het je ook permitteren om wat later naar bed te gaan. Als je het je maar bewust bent."

Bron: Haagse Courant 7 december 1983

Over zijn eerste kennismaking met show en dans

"Ik wist overigens al vroeg wat ik wilde. We woonden in de Marnixstraat vlak bij de schouwburg en als ik maar even de kans zag gluurde ik daar naar binnen. Jaren later toen ik beroepshalve in de Stadschouwburg kwam, herkenden de portiers me nog als dat kreng dat ze zo vaak achterna hadden gezeten. Ook deed ik vaak boodschappen voor de mensen in de buurt – daar kreeg ik distributiebonnen voor levensmiddelen voor. Zo kwam ik in contact met een danseres die bij de Snip- en Snaprevue werkte en door haar kreeg ik interesse in dansen."

Bron: Het Vrije Volk 14 juni 1962

Over zijn choreografieën

"Laten we over kunst alsjeblieft niet verheven gaan doen! Ik ken kunstenaars – het zijn vaak Amerikanen – die daar eindeloos over kunnen zwetsen. Ik wil best vertellen waarom ik voor een bepaalde danser of danseres heb gekozen, maar ik ga geen psychologische of filosofische dingen over mijn voorstellingen verkondigen. Ik heb geen boodschap."

Bron: Trouw 26 juni 2004

Over George Balanchine

George Balanchine (1904-1983) was een Amerikaanse choreograaf van Georgische afkomst. Hij was één van de oprichters van The American Ballet en wordt gezien als één van de meest vooraanstaande choreografen van de twintigste eeuw.

"Zijn choreografieën zijn boven alles verheven. Zo perfect, zo vrij van decoratie, zo raadselachtig mooi... Ik heb zijn werk schaamteloos geïmiteerd, maar ook verfijnd en geaccentueerd. Imiteren mag je niet verwarren met plagiaat: dat is gewoon vals overnemen. Kunst is toch bedoeld om te inspireren?"

Bron: Volkskrant 17 juli 1997

Over de beste manier om ballet te beschouwen

"Stelt u zich voor dat je muziek maar één keer hoorde. Waar zou de muziek dan zijn? Nergens toch? Als je een muziekstuk tien keer gehoord hebt zing je het. Het is interessant om naar een ballet te kijken dat je al ettelijke malen gezien hebt. Op een gegegeven moment weet je wat er komt en dan komt het ook. Dat is een soort meezingen."