Frans Halsema
| Naam | Frans Halsema |
|---|---|
| Volledige naam | Franciscus Aert Maria (Frans) Halsema |
| Geboortedatum | 13 september 1939 |
| Geboorteplaats | Amsterdam |
| Overlijdensdatum | 24 februari 1984 |
| Overlijdensplaats | Amsterdam |
| Beroep | Cabaretier, Schrijver |
| Trefwoorden | Cabaret |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Frans Halsema (1939 - 1984) was een cabaretier, tekstschrijver en zanger.
Frans werd geboren in Amsterdam in een katholiek gezin, als zoon van reclametekenaar Arie Halsema en Maria Hermina Schelvis. Hij had twee broers en een zus. Zijn eerste kennismaking met toneelspel waren zijn optredens in de door zijn vader geschreven revuetjes en tussen de schuifdeuren in het 'gezinscabaret'.
Al snel bleek dat Frans weinig interesse had in leren. Frans verruilde de derde klas van de MULO voor een beroepsopleiding tot banketbakker, maar bleef ook daar maar een half jaar. Hij besloot te gaan werken, en ging achtereenvolgens aan de slag bij een kruideniersbedrijf, een herenmodezaak, bij een effectenkantoor en op de administratie van een uitgeverij. In zijn vrije tijd zong hij liedjes in cafés en op bruiloften en partijen, en begeleidde zichzelf daarbij op de accordeon en de piano. Van 1958 tot 1960 ging Halsema in militaire dienst, in de Van Braam Houckgeestkazerne in Doorn. Hij deed daar een schrijversopleiding en kreeg de gelegenheid om 's avonds naar de cabaretschool van Bob Bouber in Amsterdam te gaan.
Zijn cabaretdebuut maakte Halsema in 1960, bij het 'Pauze-Cabaret' in de City Music Hall in Amsterdam. Een jaar later ging hij aan de slag bij cabaret 'Cabaret Lurelei'. Aanvankelijk deed hij dit als pianist en componist, maar na verloop van tijd nam hij ook een deel zang en spel voor zijn rekening. Doordat hij de groep op den duur te commercieel vond worden, verliet hij Lurelei in 1964. Hij solliciteerde bij het ABC-cabaret van Wim Kan en Corry Vonk. Aanvankelijk werd hij daar geweigerd, maar na lang aandringen kon hij toch tot het gezelschap toetreden. Bij het ABC-cabaret leerde hij de fijne kneepjes van het vak en werd hij een veelzijdig cabaretier. Ook leerde hij daar de danseres Anke Cordess kennen (artiestennaam van Johanna Maria Louise Verreydt, geboren in 1942). Hij trouwde met haar en samen kregen ze een zoon.
In 1967 verliet hij het cabaretgezelschap, en begon hij freelance-werk te doen. In 1968 vroeg cabaretier Gerard Cox of hij samen met hem iets wilde doen. Omdat Frans Halsema ook al zoiets aan Adèle Bloemendaal had beloofd, besloten ze gedrieën een programma te maken. Zo ontstond in 1968 Met blijdschap geven wij kennis. Daarnaast maakte hij ook groot opgezette televisieshows waarin hij als zanger, danser en acteur optrad met artiesten uit binnen- en buitenland. Ook nam hij enkele grammofoonplaten op.
Van 1971 tot 1973 speelde hij met Jenny Arean twee seizoenen lang in de musical En nu naar bed van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink. Toen hij met zijn tegenspeelster een verhouding begon, liep zijn huwelijk op de klippen. De scheiding met Anke werd op 26 juli 1976 uitgesproken, maar ook de relatie met Arean hield geen stand. Vanaf 1976 betrok hij een boerderijtje in het plaatsje Dreumel (gelegen in het Land van Maas en Waal, ten zuiden van de Betuwe) met zijn nieuwe vriendin, KRO-programmamaakster Ria Groeneveld. Zij zou tot zijn dood bij hem blijven.
In 1973 maakte Halsema een tweede programma met Gerard Cox, Wat je zegt ben je zelf. Het werd een succes, maar Halsema vond het naar eigen zeggen 'te plat'. Hij brak met Cox en begon een solocarrière. Dit was aanvankelijk geen succes; het cabaret was te braaf en de mensen bleven weg. Zijn tweede en derde programma sloegen beter aan.
Toen Halsema gevraagd werd om op het Boekenbal van 1983 op te treden, moest hij hiervan afzien wegens problemen met zijn stembanden. Wel bereidde hij een nieuw theaterprogramma voor, The show must go on, dat in april 1984 in première zou moeten gaan. Het kwam er niet meer van. Begin 1984 liet hij zich voor keelkanker opnemen in het Anthonie van Leeuwenhoek-ziekenhuis in Amsterdam. Op 24 februari 1984 overleed hij op 44-jarige leeftijd. Halsema ligt begraven op de Amsterdamse begraafplaats Zorgvlied.
Halsema volgens anderen
Frans Halsema was geen echte singer-songwriter of cabaretier. Hij schreef zelden zelf een tekst en gebruikte graag teksten van bekende tekstschrijvers, zoals Michel van der Plas. Wel schreef hij veel van de muziek van zijn liedjes, soms in samenwerking met Harry Bannink.
Theater CV
Frans Halsema heeft bijgedragen aan 19 productie(s).
Frans Halsema heeft gewerkt in de volgende functies:
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Muziek - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Muzikale uitvoering - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Producent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Frans Halsema heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Albums
- Met blijdschap geven wij kennis 1969 06-12-1969 met Adèle Bloemendaal en Gerard Cox
- Tour de Frans 1969
- Portret van Frans Halsema 1971
- En nu naar bed 1972 Musical van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink
- Wat je zegt ben je zelf 1974 28-09-1974 met Gerard Cox
- Frans Halsema 1939-1984 1984 05-01-1985 Verzamelalbum
- Voor haar 1994 12-03-1994 Verzamelalbum
- Het beste van Frans Halsem a1997 Verzamelalbum
- Vluchten kan niet meer 1998 Verzamelalbum
- Portret van Frans Halsema 2001 Verzamelalbum
- Frans Halsema en Gerard Cox voor altijd 2003 met Gerard Cox / Verzamelalbum
- Springlevend 2009,21-03-2009 Verzamelalbum
Singles
| Single(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Top 40 |
Datum van verschijnen |
Datum van binnenkomst |
Hoogste positie |
Aantal weken |
Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| De laatste tango / Ontmoeting op de Dam | 1966 | 04-02-1967 | 25 | 8 | met Maria Lindes |
| Ome Nelis heeft kleurentelevisie / Madeleine | 1967 | - | |||
| Kaboutertango / Sandra | 1970 | - | |||
| Vluchten kan niet meer | 1977 | 29-10-1977 | 19 | 5 | met Jenny Arean |
| Voor haar / Ik jij | 1994 | - | |||
| Bedoelde je die bedoel je die? | 1999 | - |
Radio 2 Top 2000
| Nummer(s) met noteringen in de Radio 2 Top 2000 |
1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vluchten kan niet meer (met Jenny Arean) | 233 | 242 | 431 | 445 | 527 | 316 | 231 | 278 | 272 | 280 | 514 | 544 |
| Voor haar | 177 | 141 | 123 | 127 | 110 | 100 | 50 | 56 | 36 | 53 | 69 | 57 |
| Zondagmiddag Buitenveldert | 1000 | 791 | 931 | 1164 | 917 | 1111 | 970 | 1403 | 1547 | 1209 | 1677 | 1675 |
Trivia
- Halsema nam voor de scheerfabrikant Remington een reclameplaatje op, waarbij de ongeschoren man er niet goed vanaf kwam.
- Op 24 februari 1994 zond de KRO de televisiedocumentaire 'Frans, omzien in vrolijkheid' (1991) van Ria Groeneveld uit, zijn laatste levenspartner.
- Op 24 september 1972 werd opnieuw een Amsterdamse zanger en entertainer geboren met de naam Frans Halsema
Externe Links
- Biografisch Woordenboek van Nederland - biografie
- Biografie van Frans Halsema
- Dood in Nederland, beroemde graven, Frans Halsema
Bronnen
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984
- Dit artikel is met toestemming gebaseerd op de biografie van Frans Halsema door Mark de Vries die daarbij de volgende bronnen gebruikt heeft:
- Wim Ibo, En nu de moraal... Geschiedenis van het Nederlands cabaret, 1936-1981 (Alphen aan den Rijn 1982); Jacques Klöters, 100 jaar amusement in Nederland ('s-Gravenhage 1987);
- De dagboeken van Wim Kan, 1957-1968
- De radiojaren. Samengest. en ingel. door Frans Rühl (Amsterdam 1988);
- Patrick van den Hanenberg en Frank Verhallen, Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal op staat. Nederlands cabaret 1970-1995 (Amsterdam 1996).
- Keesings Historisch Archief 1984 (Amsterdam [etc.] z.j.) 608.
- Biografisch Woordenboek van Nederland deel 5 (Den Haag 2001), instituut voor Nederlandse Geschiedenis, door Ruud Gortzak,
- Documentatiemateriaal bij de documentatiedienst van de KRO te Hilversum en bij het Theater Instituut Nederland te Amsterdam.
- Een overzicht van Frans Halsema's theater- en televisieoptredens in: Piet Hein Honig, Acteurs- en kleinkunstenaarslexicon (Diepenveen 1984) 367.
- www.KKunst.com, internettijdschrift voor podiumkunsten, 2003, CD-bespreking