Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Els Ingeborg Smits

51xxx2079.003.jpg


Els Ingeborg Smits, 1971. Foto: George Verkuil.

NaamEls Ingeborg Smits
Geboortedatum30 juni 1944
Geboorteplaats Amsterdam
Overlijdensdatum5 december 2011
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepActeur
DisciplineToneel
Externe databases:
IMDb

Biografie

Smits studeerde aan de Toneelschool van Amsterdam. Ze debuteerde in de musical "De Kleine Waarheid" van Wim Sonneveld en was daarna van 1973 tot 1984 verbonden aan Toneelgroep Baal van Leonard Frank. In de jaren tachtig was zij verbonden aan het gezelschap Art & Pro waar ze in stukken speelde als Oidipoes en Hitchcock's driesprong.

Voor haar rol Hitchcock's driesprong van Art & Pro werd zij in 1988 beloond met de Colombina, de jaarlijkse prijs die wordt uitgereikt voor de meest indrukwekkende vrouwelijke, ondersteunende acteursrol in het Nederlands theaterseizoen.

Naast haar carrière op het toneel was Els Ingeborg Smits ook te zien in diverse film- en televisieproducties, waaronder Bekende gezichten, gemengde gevoelens (1980) en de jeugdserie Thomas en Senior met onder meer Lex Goudsmit in de hoofdrol. Daarna had ze (gast)rollen in televisieseries als Pleidooi, Jiskefet, Grijpstra & De Gier, De Daltons, de jongensjaren en films als Ik ga naar Tahiti, Van God Los en Timboektoe.

Sinds 2009 was ze te zien in de dramaserie Verborgen Gebreken, waarin ze de rol vertolkte van Liselore Rademaker-van de Meer.

Els Ingeborg Smits overleed in 2011.


Theater CV

Els Ingeborg Smits heeft bijgedragen aan 96 productie(s).

Els Ingeborg Smits heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Els Ingeborg Smits heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Le piège de Méduse Uitvoerende Holland Festival 1978/1979 1 juni 1879 Eddy Habbema
De markiezin van Arcis Uitvoerende Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1963/1964 18 oktober 1963 Karl Guttmann
De klaploper Uitvoerende Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1963/1964 24 januari 1964 Peter Scharoff
De kleine parade Uitvoerende Cabaret Wim Sonneveld 1969/1970 16 oktober 1969 Wim Sonneveld
Naar Archangel Uitvoerende Instituut voor Onderzoek naar het Nederlands Theater 1971/1972 22 december 1971
Teresa Uitvoerende Stichting Het Amsterdams Toneel 1971/1972 9 maart 1972 Hugo Claus
De vossejacht Uitvoerende Stichting Het Amsterdams Toneel 1972/1973 23 december 1972 Hugo Claus
Baal Uitvoerende Toneelgroep Baal 1973/1974 2 november 1973 Leonard Frank
Joko viert zijn verjaardag Uitvoerende Toneelgroep Baal 1973/1974 11 januari 1974
De geduldige dood Uitvoerende Toneelgroep Baal 1973/1974 24 mei 1974 Leonard Frank
Puntje Uitvoerende Toneelgroep Baal 1973/1974 24 mei 1974 Leonard Frank
Pitten Uitvoerende Toneelgroep Baal 1973/1974 24 mei 1974 Leonard Frank
De rit over het Bodenmeer Uitvoerende Toneelgroep Baal 1974/1975 7 november 1974 Leonard Frank
De dame met de camelia's Uitvoerende Toneelgroep Baal 1974/1975 26 februari 1975 Gerardjan Rijnders
La plagiata Uitvoerende Toneelgroep Baal 1974/1975 10 mei 1975 Leonard Frank
Getrommel in de nacht Uitvoerende Toneelgroep Baal 1975/1976 11 november 1975 Leonard Frank
De laatsten der onverstandigen Uitvoerende Toneelgroep Baal 1975/1976 17 maart 1976 Leonard Frank
Het koninkrijk Uitvoerende Toneelgroep Baal 1976/1977 16 april 1977 Leonard Frank
Orpheus Uitvoerende Toneelgroep Baal 1977/1978 19 oktober 1977 Lodewijk de Boer
Sentimenten Uitvoerende Stichting FACT 1977/1978 10 maart 1978 Pol Dehert
Baal onwel Uitvoerende Toneelgroep Baal 1978/1979 5 september 1978
Bekende gezichten, gemengde gevoelens Uitvoerende Toneelgroep Baal 1978/1979 18 november 1978 Leonard Frank
Sloppengarga Uitvoerende Onafhankelijk Toneel 1978/1979 27 februari 1979
Le piège de Méduse Uitvoerende Holland Festival 1978/1979 1 juni 1979
Tasso in Weimar Uitvoerende Toneelgroep Baal 1979/1980 22 augustus 1979 Paul Vermeulen Windsant
Nekrassov Uitvoerende Toneelgroep Baal 1979/1980 27 oktober 1979 Rudolf Lucieer
George Sand Uitvoerende Toneelgroep Baal 1979/1980 29 mei 1980 Lodewijk de Boer
Anarchie in de Sillian Uitvoerende Toneelgroep Baal 1980/1981 6 september 1980 Leonard Frank
Het jachtgezelschap Uitvoerende Toneelgroep Baal 1980/1981 8 november 1980 Lodewijk de Boer
Voor het pensioen Uitvoerende Toneelgroep Baal 1980/1981 2 mei 1981 Leonard Frank
De zelfmoordenaar Uitvoerende Toneelgroep Baal 1981/1982 17 oktober 1981 Lodewijk de Boer
Leedvermaak Uitvoerende Toneelgroep Baal 1981/1982 27 maart 1982 Leonard Frank
Kalldewey, Farce Uitvoerende Toneelgroep Baal 1982/1983 11 september 1982 Han Römer
De scheiding van Figaro Uitvoerende Toneelgroep Baal 1982/1983 26 maart 1983 Leonard Frank
Maria Uitvoerende Toneelgroep Baal 1983/1984 5 november 1983 Han Römer
Het belang van Ernst Uitvoerende Toneelgroep Baal 1983/1984 15 december 1983 Edwin de Vries
Soundman I Uitvoerende Toneelgroep Baal 1983/1984 1 juni 1984 Leonard Frank
Schuldeisers Uitvoerende Theater Persona 1984/1985 23 februari 1985 Marcelle Meuleman
Een maand later Uitvoerende Toneelgroep Baal 1985/1986 11 oktober 1985 Kees Prins
Oidipoes Uitvoerende Art & Pro 1985/1986 19 februari 1986 Frans Strijards
Hensbergen Uitvoerende Art & Pro 1986/1987 19 oktober 1986 Frans Strijards
Lang ben ik vroeg gaan slapen Uitvoerende Toneelgroep Centrum 1986/1987 21 maart 1987 Mette Bouhuijs
Ober Uitvoerende Publiekstheater 1986/1987 2 mei 1987 Gijs de Lange
Hitchcock's driesprong Uitvoerende Art & Pro 1987/1988 22 oktober 1987 Frans Strijards
De rit over het Bodenmeer Uitvoerende Art & Pro 1987/1988 1 januari 1988 Frans Strijards
School for Scandal Uitvoerende Toneelgroep Baal 1987/1988 29 april 1988 Leonard Frank
Postscriptum Uitvoerende Toneelgroep Baal 1987/1988 7 juni 1988
De hertogin van Coralli Uitvoerende Het Theaterfestival 1989/1990 2 september 1989 Carel Alphenaar
De voorwetenschap Uitvoerende Het Theaterfestival 1989/1990 2 september 1989 Carel Alphenaar
Het syndroom van Stendhal Uitvoerende Art & Pro 1989/1990 5 oktober 1989 Frans Strijards
Het ratteplan Uitvoerende Ro Theater 1989/1990 26 december 1989 Mette Bouhuijs
Hedda Gabler Uitvoerende Art & Pro 1989/1990 17 mei 1990 Frans Strijards
Yvonne Uitvoerende Art & Pro 1990/1991 12 januari 1991 Guy Joosten
Uit de lucht gegrepen, of: De zaken van Baron Laborde Uitvoerende Art & Pro 1990/1991 11 mei 1991 Karst Woudstra
Heldenplatz Uitvoerende Het Nationale Toneel 1991/1992 28 september 1991 Leonard Frank
Bas en Elze kijken terug Uitvoerende Cas Enklaar & Els Ingeborg Smits 1991/1992 16 maart 1992
Leonie ontploft voorheen: Leonie staat op springen daarvoor: Uitvoerende Het Nationale Toneel 1992/1993 10 december 1992 Herman Gilis
Monte Santa Maria Uitvoerende Theatercombinatie Bellevue / Nieuwe de la Mar 1992/1993 2 mei 1993 Kees Prins
Het onderzoek Uitvoerende Het Nationale Toneel 1992/1993 4 mei 1993
Duifje Klok Uitvoerende Het Nationale Toneel 1993/1994 18 september 1993 Albert Lubbers
Lief zijn voor Sloane Uitvoerende Theater van het Oosten 1993/1994 11 maart 1994 Leonard Frank
Aan het eind van de aspergetijd (werktitel) Uitvoerende Festival van het Ongespeelde Stuk 1994/1995 6 november 1994 Mette Bouhuijs
De dreun uit het niets Uitvoerende Festival van het Ongespeelde Stuk 1994/1995 13 november 1994 Edwin de Vries
Ritter / Dene / Voss Uitvoerende Art & Pro 1994/1995 1 december 1994 Frans Strijards
Kleine Eyolf Uitvoerende Stichting Toneelschuur Producties 1994/1995 24 maart 1995 Ernst Braches
Rijgdraad Uitvoerende Theater van het Oosten 1995/1996 27 oktober 1995 Leonard Frank
Anna Karenina Uitvoerende Festival van het Ongespeelde Stuk 1995/1996 26 november 1995 Mette Bouhuijs
Bas en Elze dansen Uitvoerende Stichting Toneelschuur Producties 1995/1996 18 januari 1996
Richaar Deuzième Uitvoerende Blauwe Maandag Compagnie 1997/1998 7 januari 1998 Luk Perceval, Fred van Hove
Edwaar The King Uitvoerende Blauwe Maandag Compagnie 1997/1998 7 januari 1998 Luk Perceval
Risjaar modderfokker den Derde Uitvoerende Blauwe Maandag Compagnie 1997/1998 7 januari 1998 Luk Perceval
De nieuwe tijd Uitvoerende Het Oranjehotel 1998/1999 26 april 1998 Ivar van Urk
Figuranten Uitvoerende Bos Theaterproducties 1998/1999 13 februari 1999 Judith de Rijke
Bas en Elze in de hel Uitvoerende Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits
De tweeling Uitvoerende WinterBos B.V. 1999/2000 15 maart 2000 Mette Bouhuijs
Never Land Uitvoerende Bos Theaterproducties 2000/2001 1 oktober 2000 Judith de Rijke
De Trojaansen Uitvoerende Onafhankelijk Toneel 2000/2001 31 maart 2001 Mirjam Koen
Uit den vreemde Uitvoerende Theaterschool 2001/2002 14 november 2001 Annemieke Delis
De vloer op Uitvoerende Ryninks Films 2001/2002 10 februari 2002 Peter de Baan
Koffers op reis Uitvoerende Het Schrijverspodium 2001/2002 5 april 2002 Mette Bouhuijs
Droom in de herfst Uitvoerende Theater Oostpool 2002/2003 18 januari 2003 Lidwien Roothaan
Annie M.G., de dochter van de dominee Uitvoerende Impresariaat Jacques Senf & Partners 2003/2004 3 september 2003 Mette Bouhuijs
Echt? Uitvoerende Stichting Dansity 2003/2004 23 maart 2004 Pieter de Ruiter, Gerardjan Rijnders
Naar Moskou, Moskou Uitvoerende Bos Theaterproducties 2004/2005 26 februari 2005 Matthijs Rümke
Grensgevallen Uitvoerende Theater Oostpool 2006/2007 23 september 2006 Han Römer
Mightysociety4 - Hoe ik het geluk zocht in de Global Age Uitvoerende Stichting mightysociety 2006/2007 27 maart 2007 Eric de Vroedt
Van oude mensen, de dingen die voorbij gaan Uitvoerende Hummelinck Stuurman Theaterbureau 2007/2008 1 maart 2008 Ger Thijs
Zie hier: de mens! Uitvoerende Karina Kroft 2007/2008 18 juli 2008 Karina Kroft
Lucht in de keukenkastjes Uitvoerende MC 2009/2010 5 november 2009 Jeroen van den Berg
Mightysociety7 - Hoe ook ik vergrijsde maar me jonger voelde dan ooit Uitvoerende Stichting mightysociety 2009/2010 12 februari 2010 Eric de Vroedt
Mensenkinderen Uitvoerende Bureau Barel 2010/2011 24 september 2010 Mette Bouhuijs
Broei Uitvoerende Bureau Barel 2010/2011 18 februari 2011 Matin van Veldhuizen
Oom Wanja Uitvoerende Theatergroep Suburbia 2010/2011 18 juni 2011 Albert Lubbers
Illyrië. Aarde. Heelal. Regie Stichting Illyrië 1986/1987 23 januari 1987 Els Ingeborg Smits
Bas en Elze in de hel Regie Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits
Bas en Elze in de hel Dramaturgie Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits
De moeder van de gedachte Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Persona 1988/1989 12 mei 1989 Marcelle Meuleman
Bas en Elze kijken terug Auteur (schrijver libretto, scenario) Cas Enklaar & Els Ingeborg Smits 1991/1992 16 maart 1992
Bas en Elze dansen Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 1995/1996 18 januari 1996
Bas en Elze in de hel Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits
Een fantastische ruïne Auteur (schrijver libretto, scenario) Bellevue Lunchtheater 20 november 2012 Matin van Veldhuizen
Bas en Elze in de hel Decor Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits
Bas en Elze in de hel Kostuums Theater van het Oosten 1999/2000 10 november 1999 Cas Enklaar, Els Ingeborg Smits

In memoriam

Ten Slotte: Els Ingeborg Smits (1944-2011)
Artikel in Het Parool door Simon van den Berg, december 2011

Al op de toneelschool liet ze klassieke tragedies als Elektra liever over aan actrices als Ank van der Moer of Kitty Courbois. De maandagavond overleden actrice Els Ingeborg Smits speelde harde rollen in nieuwe stukken, die juist door haar gedrevenheid grimmig grappig werden. Generatiegenoten uit de Amsterdamse toneelschooltijd, onder wie Trudy de Jong, Olga Zuiderhoek en Cas Enklaar, werden levenslange vrienden en geestverwanten in een zoektocht naar nieuw toneelrepertoire in de vlakke-vloerzalen.

Smits, een geboren Amsterdamse, was dochter van een antiquair en belde als tiener aan bij bekende acteurs als Mary Dresselhuys en Ina van Faassen voor een handtekening. Na de Toneelschool debuteerde ze in 1969 in het cabaret van Wim Sonneveld en in 1973 was ze betrokken bij de oprichting van een nieuwe toneelgroep: Baal. Bij dat gezelschap, dat voornamelijk nieuw toneelrepertoire opvoerde, speelde ze in befaamde voorstellingen als Leedvermaak van Judith Herzberg en Bekende gezichten, gemengde gevoelens van Botho Strauß.

In de jaren tachtig werd ze samen met Trudy de Jong en Han Kerckhoffs een van de gezichtsbepalende actrices van theatergroep Art & Pro, waar regisseur Frans Strijards driftig en vitaal anti-psychologisch acteren propageerde en Smits precies de juiste mix van explosiviteit, schokkerige motoriek, humor en lelijkheid tentoon kon spreiden. “In het alledaagse leven ben ik nogal ijdel. Ik draag graag mooie kleren. Op het toneel kan me dat niet schelen. Dan ontleen ik er juist vreugde aan om een dikke aardappel te zijn.”

Voor haar rol in Hitchcock’s Driesprong, een eigen stuk van Strijards won ze in 1988 een Colombina, de prijs voor de beste vrouwelijk bijrol. En zo werd Smits een exponent van een typisch Nederlands fenomeen: een grote actrice zonder klassieke grote rollen. Ze speelde Strauß, Thomas Bernhard en Peter Handke, maar nooit Shakespeare. In een interview daarover zij ze: “Het nadeel van de toneelvernieuwingen die wij voorstonden, was het gebrek aan repertoire. Wij speelden nauwelijks de grote klassieke stukken. Ik heb nooit in een Tsjechov gestaan, terwijl bij Baal geweldige actrices werkten die zo Drie Zusters konden spelen.”

Smits was als actrice een perfectioniste en een doorzetter. Iets kan pas goed zijn als het moeite kost, vond ze, en ze was dan ook een groot liefhebber van dans. “Dat is het hoogste, daarvan kan ik in extase raken.”

In een interview zei ze: “Humor wordt onderschat. Mensen denken dat het vanzelf gaat. Er wordt niet hard genoeg gewerkt.” Toch maakt ze samen met oude vriend Cas Enklaar, die bij het Werkteater juist uit de losse pols heeft leren spelen, een mooie serie voorstellingen over het hoogbejaarde acteurspaar Bas en Elze, een voortzetting van hun gezamelijke act ter gelegenheid van het honderjarig bestaan van de Toneelschool.

In 1996 vertrekt ze samen met haar echtgenoot, componist Elmer Schönberger, naar Gent. Als enige Nederlandse speelt ze mee in de megavoorstelling Ten Oorlog, waaraan regisseur Luk Perceval bijna twee jaar repeteert. De laatste jaren viel ze vooral op in twee voorstellingen in Eric de Vroedt’s Mightysociety-serie. Bij hem speelde ze strenge vrouwen met scherpe oneliners en een vernietigende blik, die ineens met een klein gebaar toch mededogen opwekten. Tegelijkertijd speelde ze in televisieseries, zoals de makelaarsserie Verborgen gebreken.

Uiteindelijk speelde ze deze zomer alsnog een Anton Tsjechov, de kleine rol van Maria in Oom Wanja van Theatergroep Suburbia, een zomerse locatievoorstelling. Het zou haar laatste rol blijken. Ze repeteerde nog voor koningin Wilhelmina in de musical Soldaat van Oranje, maar ze was uiteindelijk te ziek om die rol nog te spelen.

Film

  • 1980 - Bekende gezichten, gemengde gevoelens - Doris
  • 1985 - Thomas en Senior - Moeder Thomas
  • 1988 - Thomas en Senior op het spoor van Brute Berend - Moeder Thomas
  • 1992 - Ik ga naar Tahiti - Greet
  • 2003 - Van God Los - Moeder Anna
  • 2007 - Timboektoe - Oma
  • 2007 - De Daltons, de jongensjaren - Rectrix
  • 2009 - Verborgen Gebreken - Liselore Rademaker-van de Meer

Hoorspelen

  • 1970 - Drie rozen van papier - Janne

Bronnen

Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Els_Ingeborg_Smits&oldid=2832547"