Ellen Vogel: Repertoire - Toneel - Freelance/Gastrollen

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Ellen Vogel, 1950. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Ellen Vogel:

Freelance/Gastrollen

Ellen Vogel en Richard Flink in Ines de Castro, Toneelgroep Theater, 1958. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.

Vanaf haar debuut in 1945 tot het opheffen van de Nederlandse Comedie in 1971 is Ellen Vogel 26 jaar lang aan twee gezelschappen verbonden geweest: van 1945 tot 1950 speelde zij eerst bij Comedia, en daarop aansluitend verbond zij zich van 1950 tot 1971, het jaar waarin het gezelschap werd opgeheven, aan de Nederlandse Comedie.

Naast haar theaterwerk heeft Ellen Vogel altijd als freelancer aan televisieprogramma's en films meegewerkt. Tussen 1955 en 1958 heeft ze ook in het theater een enkele gastrol bij een ander gezelschap vervuld en ging ze met haar broer Albert Vogel op tournee naar Indonesië.

Mede als gevolg van de Aktie Tomaat werd besloten de Nederlandse Comedie in 1971 op te heffen. Na de laatste voorstelling van dit gezelschap, Warm en Koud van Crommelynck in een bewerking van Hugo Claus, brak voor Ellen Vogel, na een moeilijke start, een nieuwe periode aan met interessante freelance- en gastrollen op het toneel.

Daarbij stond ze soms ook weer op het toneel van de Amsterdamse stadsschouwburg, waar zij zulke goed herinneringen aan had. Zoals in de voorstelling Spoken (1989): Regisseur Johanna Bilska had Ellen Vogel voor de moederrol van Helene Alving in Spoken gevraagd. De voorstelling oogstte zo’n enorm succes dat er extra voorstellingen moesten worden ingelast. Op de avond van de première kwam Ellens echtgenoot Jimmy Münninghoff na afloop van de voorstelling Bilska ontroerd bedanken: 'Je weet niet wat je hebt gedaan!' Bilska schrok, wat had ze dan gedaan? "Je weet niet wat het voor ons betekent! Dank zij jou staat Ellen weer in de Stadsschouwburg!"

Na afloop van de voorstelling Drie grote vrouwen (1995) werd Ellen Vogel bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau en werd er een nieuwe roos naar haar vernoemd: de Ellen-Vogel-Roos, een roze roos met drie harten. In het stuk moest Ellen Vogel als de oude vrouw tot het einde van de avond in coma op bed liggen, volkomen roerloos. Dat was mogelijk gemaakt door een goed gelijkend afgietsel van haar hoofd te maken en dat tijdens de scènes te gebruiken. De actrice zelf kwam dan op een bepaald moment als geestverschijning het toneel op en keek bij het sterfbed terug op haar leven. Ze vond ‘haar eigen beeltenis in coma’ geen pretje en kon er nauwelijks naar kijken. "En aanraken al helemaal niet. Echt afschuwelijk. Lig ik daar de hele tijd zelf als dooie op bed. Dat is confronterend hoor! Toen ik zag wat ontwerper Sjoerd Didden had gemaakt, dacht ik meteen: o God, dat ben ik. Het lijkt precies, maar ik lig er zo onesthetisch bij. Ik heb bedongen dat die kop na de tournee meteen wordt vernietigd. Want wat moeten ze er anders mee? Naar het Toneelmuseum? Alsjeblieft niet zeg." (Citaten uit: Ellen Vogel. Een hommage van Tonko Dop en Anneke Muller (Terra Lannoo 2007)

Hieronder treft u een overzicht aan van de freelance- en gastrollen die Ellen Vogel tussen 1956 en 2000 in het theater heeft gespeeld.

Foto's

Ines de Castro 104932.jpg Eeuwige jeugd Eerste jeugd werktitel 94117.jpg

Links: Ellen Vogel en Hans Culeman in Ines de Castro, Toneelgroep Theater 1958. Foto: Particam Pictures/MAI. Rechts: Henny Orri en Ellen Vogel in Eeuwige jeugd, Nederlands Theaterbureau 1989. Foto: Jutka Rona. Collectie TIN.

Lieve leugenaar 106184.jpg

Ellen Vogel en Paul Steenbergen in Lieve leugenaar, Nederlands Theaterbureau 1978. Foto: Max Koot. Collectie TIN.

Overzicht Freelance/Gastrollen van Ellen Vogel

  • Tournee Indonesië. In 1956 ging Ellen Vogel voor een tournee naar Indonesië op de Willem Ruys, het vlaggenschip van de Rotterdamsche Lloyd. De Bond voor Kunstkringen had er een veertigtal voorstellingen voor haar en haar broer Albert Vogel Jr. georganiseerd. Het programma zou bestaan uit voordrachten, monotoneel en eenakters. Een van de medereizigers was Alberts toenmalige echtgenote Evertine, die hen tijdens het programma op de piano begeleidde.
  • december 1968: Voordrachten. Eind december 1968 gaat Ellen Vogel naar Torremolinos om daar voor de Nederlandse kolonie verhalen voor te dragen van o.a. Maria Dermout, Mary Dorna en Van Schendel.
  • 17 november 1973: Ellen in Blauw-blauw, Gijsbrecht Produkties
  • 4 januari 1975: Louise Rafi in De zee
  • 6 maart 1976: Marja Ljvovna, arts in Zomergasten, Haagse Comedie
  • 1 oktober 1977: Irina Nikolajewna Arkadina in 'n Meeuw, Publiekstheater
  • 3 maart 1978: actrice Stella Patrick Campbell in Lieve leugenaar, Nederlands Theaterbureau
  • 20 september 1980: Barbara Burney in Midzomer, Haagse Comedie
  • 13 november 1986: Amanda Wingfield in Glazen speelgoed, John van de Rest Produkties
  • 1 februari 1989: Helene Alving in Spoken, Stichting De Jungle.
  • 7 november 1989: Renée in Eeuwige jeugd, Nederlands Theaterbureau
  • 14 april 1990: Cornelia Scott in Onuitgesproken, Stadsschouwburg Amsterdam
  • 27 augustus 1991: Klytaimnestra in Orestes, LAKtheater
  • 28 september 1991: Hedwig Schuster (echtgenote van overledene) in Heldenplatz, Het Nationale Toneel
  • 22 december 1995: vrouw in de laatste fase van haar leven in Drie grote vrouwen, Impresariaat Gislebert Thierens.
  • 22 oktober 2000: Margot Jacobsen in Verzameld werk, Joop van den Ende Theaterproducties BV